ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN “TÜRKÇE DERSİ” VE “TÜRKÇE ÖĞRETMENİ”NE İLİŞKİN METAFORLARI

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 397 - 410, 15.03.2018

Adnan Taşgın Duygu İleritürk Erdoğan Köse

Öz

Bu
araştırmanın amacı ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin “Türkçe Dersi” ve “Türkçe
Öğretmeni” kavramlarına ilişkin metaforlarının incelenmesidir. Nitel araştırma
yöntemleri arasında yer alan fenomenolojik modelle desenlenen bu araştırmanın
çalışma grubunu 2 devlet ortaokulundaki 8. sınıfta öğrenimine devam eden 158
öğrenci oluşturmaktadır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan “Türkçe
dersi… gibidir/benzerdir; çünkü...” ve “Türkçe öğretmeni… gibidir/benzerdir;
çünkü...” şeklindeki boşluk doldurma sorusu şeklinde tasarlanmış iki sorudan
oluşan form aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde
hesaplamaları ve nitel yöntemler arasında yer alan içerik analizi çözümleme
tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda
öğrenciler Türkçe dersine ilişkin 49 metafor, Türkçe öğretmenine ilişkin 48
metafor ürettikleri tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları 8.sınıf
öğrencilerinin Türkçe dersine ve Türkçe öğretmenine karşı olumlu ve olumsuz
düşüncelerini ortaya koymuştur. 

Anahtar Kelimeler

Türkçe dersi, Türkçe öğretmeni, metafor

Kaynakça

• AHKEMOĞLU, H. (2011). A Study on Metaphorical Perceptions Of EFL Learners Regarding Foreign Language Teacher. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.AYDIN, İ. S. ve PEHLİVAN, A. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” ve “Öğrenci” Kavramlarına İlişkin Kullandıkları Metaforlar. Turkish Studies, 5(3), 818-842.CRESWELL, J. W. (2013). Beş Nitel Araştırma Yaklaşımı. (çev. Ed. M. Bütünve S. B. Demir). Nitel araştırma yöntemleri içinde (ss. 69-110). (çev. M. Aydın). Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.DIANA, S. (2014). Communicative Language Teaching and Its Misconceptions about the Practice in English Language Teaching. Bahasa ve Sastra, 14(1), 36-43. DUTHIE, Ş. J. ve GARDEN, A.S. (2010). Education the Teacher the Learner and the Method. The Obstetrician ve Gynaecologist, 12, 273-280.EKİZ, D. ve Koçyiğit, Z. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Öğretmen Kavramına İlişkin Metaforlarının Tespit Edilmesi. Kastamonu Education Journal, 2(21), 439-458.ER-TUNA, Y. ve MAZMAN-BUDAK, F. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarinin Tarih Kavramına İlişkin Algilarinin Mecazlar/Metaforlar Yardımıyla Analizi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 609-642. FARRELL, T. S. C. (2006). The Teacher is an Octopus. SAGE Publications, 37(2), 236-248. Doi:10.1177/0033688206067430.GÖMLEKSIZ, M.N. (2013). Öğretmen Adaylarinin Yabanci Dil Kavramina İlişkin Metaforik Algıları. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 649-664.GULATI, N. (2013). Becoming a Teacher: Voices From Graduates of a Professional Teacher Education Programme. Voices of Teachers and Teacher Educators, 2(2), 23-35.KESEN, A. (2010). Turkish EFL learners’ Metaphors with Respect to English Language Coursebooks. Novitas-Royal Research on Youth and Language, 4(1), 108-118. LU, J., LIANG, L., ve CHEN, B. (2017). The Effect of Executive Control Ability on the Comprehension of Second Language Metaphor. International Journal of Bilingualism, 1-15. Doi:10.1177/1367006917709096. MARTINEZ, M. A., SAULEDA, N. ve HUBER, G. (2001). Metaphors as Blueprints of Thinking about Teaching and Learning. Teaching and Teacher Education, 17, 965-977. MASSENGILL-SHAW, D., ve MAHLIOS, M. (2008). Pre-service Teachers’ Metaphors of Teaching and Literacy. Reading Psychology, 29(1), 31-60. doi: 10.1080/0270271070156839.McENTEE-ATALIANIS, L.J. (2011). The Role of Metaphor in Shaping the Identity and Agenda of the United Nations: The Imagining of an International Threat. Discourse ve Communication, 5(4), 393-412. DOI:10.1177/1750481311418099MEB. (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.MILES, M. B. ve HUBERMAN, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis (2nd ed.). California: Sage Publications.NAWAZ, N. (2013). Perspectives on the Status of the Teaching Profession in Pakistan: An Investigation of Trainee Teachers’ Reasons for Choosing the Teaching Profession, the Role of Teacher and Problems Faced by Trainee Teachers. Unpublished dissertation of doctorate. University of Huddersfield, United Kingdom.NOYES, A. (2006). Using Metaphor in Mathematics Teacher Preparation. Teaching and Teacher Education, 22, 898-909. doi:10.1016/j.tate.2006.04.009.OXFORD, R. L., TOMLINSON, S., BARCELOS, A., HARRINGTON, C., LAVINE, R. Z., SALEH, A., ve LONGHINI, A. (1998). Clashing Metaphors about Classroom Teachers: Toward a Systematic Typology for the Language Teaching Field. System, 26, 3-50. PII: S0346-251X(97)00071-7.ÖZÇELİK, D. A. (1992). Eğitim Programları ve Öğretim. Ankara: ÖSYM Yayınları.PATTERSON, K. J. (2017). When is a Metaphor not a Metaphor? An Investigation into Lexical Characteristics of Metaphoricity Among Uncertain Cases?. Metaphor and Symbol, 32(2), 103-117. DOI:10.1080/10926488.2017.1297622.PATTON, M. Q. (2014). Nitel Araştırmada Çeşitlilik, Kuramsal Yönelimler. (çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Beşir). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri içinde (ss. 75-142). (çev. E. Bukova-Güzel ve H. Demircioğlu). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. SABAN, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(55), 459-491.SABAN, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.SABAN, A., KOÇBEKER, B.N., ve SABAN, A. (2006). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.SCHIFF, M., ve TATAR, M. (2010). Significat Teachers As Perceived By Preadolescents: Do Boys and Girls Perceive Them Alike? The Journal of Educational Research, 96(5), 269-276.SEMERCİ, Ç. (2007). “Program Geliştirme” Kavramına İlişkin Metaforlarla Yeni İlköğretim Programlarına Farklı Bir Bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 139-154.TOKER-GÖKÇE, A. ve BÜLBÜL, T. (2014). Okul Bir İnsan Bedenidir: Meslek Lisesi Öğrencilerinin Okul Algılarına Yönelik Bir Metafor Çalışması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 63-88.VIHMA, S. (2012). Design as Language - a Misconception? ForMakademisk, 5(1), 6-14.WOOLLARD, J. (2005). The Implications of the Pedagogic Metaphor for Teacher Education in Computing. Technology, Pedagogy and Education, 14(2), 189-204. DOI:10.1080/14759390500200201.YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.YOB, I. M. (2003). Thinking Constructively with Metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127-138.