TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE KULLANILAN TERİM SÖZLÜKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 759 - 770, 15.06.2018

Gülşat Bican , Ahmet Turan Sinan

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretiminde kullanılan yedi terim sözlüğünü
içerdikleri terimlerin belirli özellikleri bakımından karşılaştırmaktır.
Karşılaştırma seçilen sözlüklerdeki terimlerin sayıları, ortak kullanımları ve
terim yapma yolları açılarından yapılmıştır. Araştırma sonuçları, cumhuriyetin
ilk döneminden beri alan uzmanları tarafından yoğun çaba sarf edilmesine rağmen
dil bilgisi terimlerinde birlik sağlanamadığını ortaya koymuştur. Yapılan
karşılaştırma sonucunda madde başında yer alan terimlerin sadece 43 (kırk üç)
tanesinin ortak kullanıldığı görülmüştür. Ortak kullanılan terimlerin yapısal
çözümlemesi, terim türetilirken bilimsel bir temele göre hareket edilmesi ve
ilgili kurallara uyulması durumunda terimlerin kabul görme ve kullanılma
olasılığının artabileceğine işaret etmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, terim, terimlerde birlik, dil bilgisi, dil bilimi, sözlük, karşılaştırma

Kaynakça

• AKALIN, Ş. H. (2003). “Türkçenin Teknik Terim Zenginliği”, Türk Dili, S. 624, Ankara, s.767-778.
• AKSAN, D. (2002). Anadilimizin Söz Denizinde, Ankara: Bilgi Yayınları.
• BANGUOĞLU, T. (2007). Türkçenin Grameri, Ankara: TDK. Yayınları.
• BURAN, A., MEHMEDOĞLU, A., ALAEDDİN KIZI, H. (1994). Karşılaştırmalı Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Nil Yayınları.
• ÇOTUKSÖKEN, Y. (1992). Dil ve Edebiyat Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Cem yayınevi.
• DEMİRCAN, Ö. (2005). “Dil Dışı Dilbilgisi Öğretimi mi?”, Çağdaş Türk Dili, S.209, Ankara, s. 249.
• DİLÂÇAR, A. (1956). “Terim Nedir?”, Türk Dili, S. 64, Ankara, s. 207- 210.
• Dilbilim Terimleri Sözlüğü, (1949), Ankara: TDK Yayınları.
• DİZDAROĞLU, H. (1962). “Terimler Üzerine”, Türk Dili, S. 133, Ankara, s. 35-37.
• Felsefe ve Gramer Terimleri Sözlüğü, (1942). TDK yayını, İstanbul: Cumhuriyet Basımevi.
• GÜRSOY-NASKALİ, E. (1997). Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu, Ankara: TDK Yayınları.
• HATİBOĞLU, V. (1979). Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
• HENGİRMEN, M. (1999). Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: Engin Yayınları.
• KARAAĞAÇ, G. (2013). Dil Bilimi Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
• KOCAMAN, A. (1990). Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: Hitit Yayınları.
• KOÇ, N. (1992). Açıklamalı Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• KORKMAZ, Z. (1996). “Gramer Konularımızla İlgili Bazı Sorunlar”, Türk Dili, S. 535, Ankara, s. 3-18.
• KORKMAZ, Z. (2007). Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
• KÜLTÜRAL, Z. (2009). “Dil Bilgisi Terimleri Sözlükleri ve Terimlerin Kullanımında Görülen Aksaklıklar”, Turkish Studies, Cilt 4, S.8, Ankara, s. 2378-2389.
• LEVENT, A. S. (1972). Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Ankara: TDK Yayınları.
• ÖZDEMİR, E. (1973). Terim Hazırlama Kılavuzu, Ankara: TDK Yayınları.
• RIFAT, M., RIFAT, S., BAYAT, T., GÜRPINAR, Y., Dil Bilim ve Göstergebilim Terimleri, İstanbul: Sözce Yayınları.
• SEVER, S. (2005). “Nasıl Bir Türkçe Öğretimi?”, Türk Dili, S. 210, Ankara, s.285.
• SİNAN, A. T. (2008). "Deyim Kavramı Üzerine Notlar-1", F.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, S.2, Elazığ, s.91-98.
• TİMURTAŞ, F. K. (1966). “Terimlerin Türkçeleştirilmesi”, Türk Dili, S.44, Ankara, s. 208.
• TOPALOĞLU, A. (1989). Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Türkçe Sözlük, (2005). Ankara: TDK Yayınları.
• VARDAR, B. (1980). Dilbilim ve Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
• ZÜLFİKAR, H. (2007). “Dünden Bugüne Türkçe”, Türk Dili, S. 672, s. 838. Ankara.
• ZÜLFİKAR, H. (1991). Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları, Ankara: TDK Yayınları.