1-5. SINIF “TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÇALIŞMA KİTAPLARI”NDAKİ TÜRKÇE DERSİ ETKİNLİKLERİNİN PROGRAMDAKİ KAZANIMLARA GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 1148 - 1160, 15.06.2018

Duygu Uçgun

Öz

Ders kitapları, Türkçe öğretiminin
temel araçlarından biridir. Eğitim-öğretim sürecinde belirlenen amaçların
gerçekleşmesinde öğretmenin öğrenciye yaklaşımı, öğrencinin derse yönelik
tutumu ve ailenin desteği gibi birçok etmenin yanı sıra ders işleme sürecinde
kullanılan araç gereçlerin niteliği de etkilidir. Dolayısıyla nitelikli bir
eğitim süreci, bu süreçte kullanılacak ders kitaplarının da nitelikli olmasına
bağlıdır. Eldeki araştırma, yurt dışında yaşayan ve Türkçeyi yaşadıkları
ülkenin kültürü içinde öğrenmeye çalışan Türk çocukları için hazırlanan 1-3 ve
4-5. sınıf Türkçe ve Türk Kültürü çalışma kitaplarının (MEB, 2010a, MEB, 2010b)
Türkçe kısmında yer alan etkinliklerin Program’daki (MEB, 2009) kazanımlarla
uyumunu değerlendirilmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma
yaklaşımının benimsendiği bu araştırmanın verileri doküman incelemesi yoluyla
elde edilmiş, araştırma verileri içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada
elde edilen bulgulara göre daha nitelikli bir eğitim sürecine ilişkin çeşitli
önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, iki dillilik, ders kitabı, etkinlik, kazanım

Kaynakça

• ALDYAB, A. (2017). Dil Öğreniminde Dinlemenin Önemi. International Journal of Cultural and Social Studies, 3 (Special Issue), 440-448.
• ARICI, B. ve KIRKKILIÇ, A. (2017). Yurt Dışında Görev Yapan Türkçe ve Türk Kültürü Öğretmenlerinin Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine İlişkin Görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (41), 480-500.
• ARSLAN, M. ve ŞAŞMAZ, A. (2016). Yurt Dışında Yaşayan Türk Çocuklarının Ana Dili Kullanımı ve Kültür Açısından Karşılaştıkları Sorunlar. International Journal of Languages’ Education and Teaching. 4 (1), 180-195.
• ATEŞAL, Z. (2014). 8-10. Sınıf “Türkçe ve Türk Kültürü” Ders Kitabının Hedef Yaş Düzeyine Uygunluğu. Turkophone, 62-73. 11.09.2017 tarihinde www.turkophone.net/wp-content/uploads/2014/03/Ateşal1.pdf adresinden erişilmiştir.
• BULUT, B. (2013). Etkin Dinleme Eğitiminin Dinlediğini Anlama, Okuduğunu Anlama ve Kelime Hazinesi Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• ÇELİK, Y. ve GÜLCÜ, İ. (2016). Yurtdışında Kullanılan Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitaplarına Yönelik Öğretmen Görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 287 – 296.
• ÇINAR, İ. ve İNCE, B. (2015). Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitaplarındaki Söz Varlığına Derlem Temelli Bir Bakış. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3(1), 198- 209.
• DARANCIK, Y. (2012). “Yabancı Dili Geliştirme Yöntemi” ile Yabancı Dil Derslerinde Okuma Becerisinin Geliştirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 255- 268.
• DEMİR, T. (2010). Yurt Dışındaki Türk Çocukları İçin Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretim Programı Kapsamındaki Türkçe Dersi Kazanımlarının Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (3), 913-937.
• DENİZ, K. ve UYSAL, B. (2010). Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve Metni ve Yurt Dışındaki Türk Çocukları İçin Türkçe ve Türk Kültürü Öğretim Programı. Türklük Bilimi Araştırmaları (TÜBAR), (XXVII), 239-261.
• İNCE B. (2010). Fransa Bağlamında 4.-5. Sınıf Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitabının Okunabilirliği ve Hedef Yaş Düzeyine Uygunluğu. III.Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı, 1-3 Temmuz 2010. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• MILES, M. B. & HUBERMAN, A. M. (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
• MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI. (2009). Yurt Dışındaki Türk Çocukları İçin Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretim Programı (1-10. Sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI. (2010a). Türkçe ve Türk Kültürü Çalışma Kitabı, 1-3. Sınıflar. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI. (2010b). Türkçe ve Türk Kültürü Çalışma Kitabı, 4-5. Sınıflar. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• ÖZCAN, E., İNCE, B. ve BOZTİLKİ, G. (2010). 4.-5., 6.-7. ve 8.-10. Sınıf Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitabında Yer Alan Metinlerin Tür Açısından İncelenmesi. III.Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı, 1-3 Temmuz 2010. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• ÖZCAN, E. (2011). 6.-7. Sınıf Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitabının Okunabilirliği ve Hedef Yaş Düzeyine Uygunluğu: Fransa Örneği. Sakarya University Journal of Education (SUJE), (11), 16 – 24.
• ÖZER, B. (1998). Öğrenmeyi Öğretme. A. Hakan (Ed.), Eğitim Bilimlerinde Yenilikler (ss. 147-164). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• PİLTEN, G. (2007). Ana Fikir Bulma Stratejisi Öğretiminin Ana Fikir Bulma Ve Okuduğunu Anlamaya Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• ŞEN, Ü. (2010). Yurt Dışında Yaşayan Türk Çocuklarının Ana Dili Eğitimine Yönelik Millî Eğitim Bakanlığı Bünyesinde Yapılan Çalışma ve Uygulamalar. Zeitschrift für die Welt der Türken, 2 (3), 239-253.
• TAŞDELEN, H. M. (1991). Yurtdışından Dönen Türk İşçi Ailelerinin Uyum Problemleri. Sosyoloji Konferansları Dergisi, (23), 61-67. TAVŞANCIL, E. ve ASLAN, E. (2001). İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• UÇGUN, D. (2015). Türkçe ve Türk Kültürü Ders ve Çalışma Kitaplarının Kalıp Sözler Açısından İncelenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching (UDES 2015), 514-533.
• UĞUR, F. (2014). Yurt Dışındaki Türk Öğrenciler İçin Hazırlanan Türkçe Çalışma Kitaplarının Sözcük Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi. 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı. 19-21 Haziran 2014, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• YAĞMUR, K. (2007). İkidilli Çocukların Dil Becerilerinin Ölçümü ve Eşik Kuramı. Dil Dergisi, (135), 60-76.
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.