AĞRI İLİ CUMHURİYET CADDESİ’NDEKİ İŞ YERİ İSİMLERİNİN DİL/KÜLTÜR İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 2039 - 2058, 15.09.2018

Akif Arslan , Eylem Diyapoğlu

Öz

Bu
çalışmanın amacı Ağrı ili Cumhuriyet Caddesi’ndeki iş yeri isimlerini
dil/kültür ilişkisi bağlamında değerlendirmektir. Araştırmanın sonunda Ağrı ili
Cumhuriyet Caddesi’nde bulunan iş yeri adlarının, genellikle, sahiplerinin adı
ile soyadından veya bir yakının adından meydana geldiği, ayrıca tüketici
odaklı, ürünün üretildiği yeri ön plana çıkaran, dinî siyasi söylem barındıran
ve iş yerinin bulunduğu konuma dikkat çeken isimlerin tercih edildiği tespit
edilmiştir. Araştırma verilerinden hareketle iş yeri adlarında ilk sırada
Türkçe, ikinci sırada Arapça, üçüncü sırada Fransızca kökenli kelimelerin
kullanıldığı görülmüştür. Çalışmada, doğru kullanımların yanında gelişigüzel
özensiz kullanımların (sözcüklerin kasıtlı olarak/olmayarak yanlış yazımı, yabancı kökenli iş yeri adlarının
kullanımı gibi) da mevcut olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dil, kültür, iş yeri isimleri, tabela isimleri

Kaynakça

• Akalın, L. S. (2002). Türkçesiz Türkçe: İstanbul tabelâları. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 2002/I (601):48-54.
• Aksan, D. (2005). Anlambilim, anlambilim konuları ve Türkçenin anlambilimi. Ankara: Engin Yayınevi.
• Arvas, A. (2011). İş yeri isimleri üzerine bir araştırma: Van örneği. Akademik Bakış Dergisi. 23:1-8.
• Atakan, Ş. vd. (2010). Espanol-Turco diccionario. Madrid: Akal.
• Bezmez, S. ve Brown, C. H. (2013). Redhouse büyük el sözlüğü. İstanbul: SEV Matbaacılık ve Yayıncılık Eğitim Ticaret A.Ş.
• Büyük Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu (www.tdk.gov.tr 18.02.2018).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Çağbayır, Y. (2007). Ötüken Türkçe sözlük C.1-5. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Devellioğlu, F. (2006). Osmanlıca-Türkçe ansiklopedik lugat. Ankara: Aydın Kitapevi.
• Eren, H. (1999). Türk dilinin etimolojik sözlüğü. Ankara: Bizim Büro Basım Evi.
• Ertane-Baydar, A. S. ve Baydar, T. (2005). Bu kadarı da fazla: Erzincan tabelaları. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, LXXXIX (640): 359.
• Gaddar, Z. (2014). Ödemiş’in iş yeri adları üzerine bir inceleme. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 319-332
• Gülensoy, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe sözcüklerin köken bilgisi sözlüğü. Ankara: Türk Dili Kurumu Yayınları.
• Gülsevin, G. (2006). Dil kirliliği sorunu (Türkçede yabancı unsurlar sorunu, Türkçenin çağdaş sorunları. Gülsevin, G. ve Boz, E. (Ed.). Ankara: Gazi Kitapevi.Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu (www.tdk.gov.tr 18.02.2018).
• Kandemir, E. (2014). Denizli'deki iş yeri adları üzerine bir inceleme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
• Karademir, F. (2004). Diyarbakır'daki mağaza ve iş yeri adları üzerine, Ankara: V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı. 1577-1590.
• Kaya, D. (2008). Sivas’ta işyeri adlandırmaları ile ilgili bazı tespitler. Uluslararası Ahilik Kültürü ve Kırşehir Sempozyumu (http://dogankaya.com/fotograf/sivasta_isyeri adlari.pdf 20.02.2018).
• Kişi Adları Sözlüğü. Türk Dil Kurumu (www.tdk.gov.tr 18.02.2018).
• Korkmaz, Z. (1996). Günümüzde dil yozlaşması. İzmir Kültür Meselelerimiz Sempozyumu. s.129-138 (http://www.tdk.gov.tr/images/css/TDD/1997s542/1997_542_02_Z_ KORKMAZ.pdf 11.02.2018).
• Köktekin, K.ve Kara, F. (2006). Erzurum iş yeri adlarında dil kirliliği. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, XCII (660): 523.
• Mutçalı, S. (2015). Arapça-Türkçe sözlük. İstanbul: Dağarcık Yayınları.
• Paçacıoğlu, B. (2016). 8.-16. yüzyıllar arasında Türkçenin sözcük dağarcığı. İstanbul: Kesit Yayınları.
• Redhouse, Sir J. (2011). A Turkish and English lexicon. İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Sakaoğlu, S. (2011). Günlük hayatta ve medyada görülen dil yanlışları, 2023’e Doğru Türkçe. Yakıcı, A. ve Güneş, A. (Ed.). Ankara: Eğitim 2013 Yayınları.
• Stachowskı, M. ve Woodhouse, R. (2017). İstanbul’un etimolojisi: mevcut kanıtlardan mümkün olduğunca faydalanılarak (çev. Ekrem, Beyaz). Belleten, 65(1): 163-190.Şeyda, A. (2005). Dil açısından Kars'taki iş yeri isimleri. KKEFD, Sayı: 12. s. 77-88
• Türkçede batı kökenli kelimeler sözlüğü (www.tdk.gov.tr 18.02.2018).
• Üstünova, K. (1996). Bursa’da tabelâ adları. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. 1996/I(533):1186-1190.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.