TÜRKÇE EĞİTİMİ ÜZERİNE YABANCI ÖĞRENCİLERCE YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 1052 - 1067, 15.06.2019

Fatma Bölükbaş Kaya Anna Golynskaıa , Kudret Dereli

Öz

Türkçenin
özellikle yabancı dil olarak öğretiminin yaygınlaşmasıyla birlikte, bu alanda
çalışan yabancıların sayısı da artış göstermiştir. Gerek Türkiye’de gerekse
yurt dışında Türkçe öğreten birçok yabancı öğretmen, Türkiye’deki
üniversitelerde Türkçe öğretimi alanında lisansüstü düzeyde çalışmalar
yürütmektedir.  Bu araştırmanın amacı,
Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe eğitimi üzerine
yaptıkları lisansüstü tezleri üniversiteleri, dilleri, konuları, araştırma
yöntemleri gibi değişkenler bakımından incelemek, bu yolla bu alanda
çalışanlara yeni fikirler ve farklı bakış açıları kazandırabilmektir. Bu amaç
doğrultusunda, 1990-2018 yılları arasında Türkiye’de öğrenim gören yabancı
uyruklu öğrencilerin Türkçe eğitimi üzerine yazdıkları 59 lisansüstü tez
incelenmiştir. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı bu çalışmada, yabancı
uyruklu öğrencilerin Türkçe eğitimi üzerine en fazla 2016 yılında tez
yaptıkları görülmüştür. Yabancı uyruklu öğrencilerin hazırladıkları tezlerden
58’i yüksek lisans, sadece biri doktora düzeyindedir. Yabancı uyruklu
öğrenciler Türkçe eğitimi üzerine en fazla Dokuz Eylül Üniversitesi, Gazi
Üniversitesi ile İstanbul Üniversitesinde tez hazırlamışlardır. Türkçe eğitimi
üzerine tez yapan yabancı uyruklu öğrencilerin en fazla Kazakistan’dan geldiği,
onu Afganistan, Gürcistan, Irak ve Mısır’ın izlediği saptanmıştır. Yabancı
uyruklu öğrencilerin Türkçe eğitimi üzerine hazırladıkları tezlerde konu olarak
en fazla kendi ana dilleri ile Türkçeyi dil bilgisi, sözcük türleri, söylem
özellikleri ve anlam bilim açısından karşılaştırma çalışmalarına yer verdikleri
tespit edilmiştir. Ayrıca Türkçe eğitimi üzerine tez hazırlayan yabancı uyruklu
öğrencilerin çalışmalarında çoğunlukla nitel yöntemi tercih ettikleri, en az
başvurulan çalışma yönteminin ise karma yöntem olduğu, 59 tezin 25’inde yöntem
bölümünün bulunmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, yabancı öğrenciler, lisansüstü tezler

Kaynakça

• Becker, R. and Kolster, R. (2012). International student recruitment: Policies and developments in selected countries. The Hague: Netherlands Organisation for International Cooperation in Higher Education (Nuffic).
• Büyükikiz, K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 203-213.
• Cook, V. (2005). Basing teaching on the L2 user. (Enric Llurda (Ed.), Non-nativelanguage teachers: perceptions, challenges and contributions to the profession (pp.47-61). New York: Springer.
• Coşkun, E. (2003). Türkçe ve edebiyat eğitimi alanında yapılan yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir değerlendirme. Eğitimde Bilime Katkı: Lisansüstü Eğitim Sempozyumu.
• Günaydın, A. (2012). Niçin Türkiye? Türkiye burslusu uluslararası öğrencilerin niyet mektuplarında Türkiye algısı: ODTÜ ve Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri örneği. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Ankara: Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı.
• Jupiter, H., Othman, I. W. and Suki, N. M. (2017). Factors influencing international student’s decision in choosing study destination abroad. Labuan e-Journal of Muamalat and Society, 11, 86-97.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Lee, E. and Lew, L. (2001). Diary studies: the voices of nonnative English speakers in a master of arts program in teaching English to speakers of other languages. CATESOL Journal, 13(1), 135-149.
• Mazzarol, T. and Soutar, G. N. (2000). Push-pull factors influencing international student destination choice. International Journal of Educational Management, 16(2), 82-90.
• Özçakmak, H. (2017). Türkçe eğitimi lisansüstü araştırmalarında yeni yönelimler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(3), 1607-1618.
• Özoğlu, M., Gür, B. ve Coşkun, İ. (2012). Küresel eğilimler ışığında Türkiye’de uluslararası öğrenciler. Ankara: SETA.
• Sarikaya, B. ve Söylemez, Y. (2016). Türkçe eğitimi alanındaki konuşma becerisiyle ilgili yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. II. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi (12-14 Ekim 2016), Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
• Sevim, O. ve Erem, N. H. (2012). Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin başlıklarına ve özetlerine eleştirel bir bakış. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(3), 174-186.
• Şahin, M. ve Demirtaş, H. (2014). Üniversitelerde yabancı uyruklu öğrencilerin akademik başarı düzeyleri, yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Millî Eğitim Dergisi, 204, 88-113.
• T.C. Devlet Bakanlığı (2000). Türk Cumhuriyetleri ile Türk ve akraba topluluklarından öğrenci getirme projesi / 1992-2000 brifing metni, Ankara.
• Tatar, S. (2010). İngilizcenin yabancı dil olarak öğretiminde anadili İngilizce olan ve olmayan öğretmenlerin rolü. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 49-57.
• Turumbetova, J. (2013). Kazakistan’daki üniversitelerde Türkçe öğretiminde karşılaşan sorunlar. Uluslararası Dil ve Edebiyat Çalışmaları Konferansı “Balkanlarda Türkçe” Bildiri Kitabı 1. Cilt. Tiran, Arnavutluk.
• Yardımcıoğlu, F., Beşel, F. ve Savaşan, F. (2017). Uluslararası öğrencilerin sosyo-ekonomik problemleri ve çözüm önerileri (Sakarya Üniversitesi örneği). Akademik İncelemeler Dergisi, 12(1), 203-254.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi Verileri, https://istatistik.yok.gov.tr/