SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE PROJE TABANLI ÖĞRENME YÖNTEMİNİN ETKİSİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 855 - 871, 15.06.2020

Ülkü Ulukaya Öteleş Feyzullah Ezer

Öz

Bu çalışmayla, sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenme yönteminin kullanılmasının öğrencilerin akademik başarısına, derse yönelik tutumuna ve sınıf içi demokratik tutumuma etkisi saptanmaya çalışılmıştır. Araştırmada ön test–son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma 2017-2018 eğitim-öğretim yılı bahar dönemi Malatya ili merkez ortaokullarından, Sümer Ortaokulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın veri analizinde betimleyici istatistik ve MANCOVA analizi kullanılmıştır.
Araştırmadan elde edilen bulgular, proje tabanlı öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik başarılarını ve derse yönelik tutumlarını pozitif yönde etkilediğini fakat öğrencilerin sınıf içi demokratik tutumları üzerinde herhangi bir etki oluşturmadığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Akademik başarı, demokratik tutum, proje tabanlı öğrenme yöntemi, sosyal bilgiler eğitimi

Kaynakça

• Aktepe, V. Tahiroğlu, M. ve Sargın, S. (2014). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1). 259-272.
• Aladağ, S. (2005), İlköğretim matematik öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarısına ve tutumuna etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bilgü, H. (2008). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenme yönteminin öğrenci başarısına etkilerine ilişkin bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bradford, M. (2005). Motivating students through project based service learning. Technological Horizons in Education,32(6), 29-30.
• Carbonaro, M. Rex, M. ve Chambers, J. (2004). Using legorobotics in a project-based learning environment. The Interactive Multimedia Electronic Journal Of Computer-Enhanced Learning, 6(1).
• Çelikkaya, T. ve Kuş, Z. (2010). Sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin öğrenme stratejilerini kullanma durumları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (29), 321-336.
• Çolak E. (2014). Öğretme ve öğrenme sürecinde yeni yaklaşımlar. (Editör: Fer. S), Öğrenme ve öğretme kuram ve yaklaşımları, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Demir, S. B. ve Akengin, H. (2010). Sosyal bilgiler dersine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenirlilik çalışması, E-international Journal of Educational Research, (1-3),26-40.
• Demirel, Ö.(2005). Eğitimde Yeni Yönelimler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Deniş Çeliker, H. (2012). Fen ve teknoloji dersi" güneş sistemi ve ötesi: uzay bilmecesi" ünitesinde proje tabanlı öğrenme uygulamalarının öğrenci başarılarına, yaratıcı düşünmelerine, fen ve teknolojiye yönelik tutumlarına etkisi. Yayınlanmış Doktora Tezi, DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dilbaz, G. A. Özgelen, S. ve Yelken, T. Y. (2012). Araştırma becerileri testinin (abt) geliştirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,12(2), 305-332.
• Doğanay, A. Sarı, M. (2004). İkinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılması surecinde açık ve örtük programın etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 39, 356–383.
• Fırat, D. Ş. (2018). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersi öğretim uygulamaları için öğretim tekniklerinin seçimine yönelik yeterlik algıları ve görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(1). 211-242.
• Gömleksiz, M. (1993). Kubaşık öğrenme yöntemi ile geleneksel öğrenme yönteminin demokratik tutumlar ve erişiye etkisi. Yayınlanmış Doktora Tez, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gültekin, M. (2005). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenmenin öğrenme ürünlerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), s. 517-556.
• Gündüz, M. (2014), İlköğretim3.sınıf hayat bilgisi dersinde sorumluluk değerinin proje tabanlı öğrenme yaklaşımı ile öğretiminin akademik başarı ve tutuma Etkisi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gürsoy A. G.( 2015). Alan ile ilişkilendirilmiş uygulamalı ölçme ve değerlendirme dersinin öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme okuryazarlık düzeylerine, tutumlarına ve alan bilgilerine etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hasançebi, B, Terzi, Y, Küçük Z. (2020). Madde güçlük indeksi ve madde ayırt edicilik indeksine dayalı çeldirici analizi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10 (1), 224-240.
• Izgar, G. ve Beyhan, Ö. (2015). Değerler eğitimi programının ilköğretim okulu 8. sınıf öğrencilerinin demokratik tutum ve davranışlarına etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 439-470.
• Kan, Ü. (2012). Sosyal bilgiler dersinde bireysel ve grupla zihin haritası oluşturmanın öğrenci başarısına, kalıcılığa ve öğrenmedeki duyuşsal özelliklere etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kızıltaş, T. N. (2017). Fen bilimleri dersi öğretiminde proje tabanlı öğrenme yönteminin uygulanmasına yönelik öğretmen ve öğrenci görüşleri: Muş örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Koçdar, S. Karadağ, N. Demir, A. T. ve Karadeniz, A. (2017). Uzaktan eğitimde çoktan seçmeli soruların güçlük ve ayırt edicilik değerlerinin soru türlerine göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 168-184.
• Koparan, T. (2012). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin istatistiksel okuryazarlık seviyelerine ve istatistiğe yönelik tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kucharski, G. A, Rust, J. O. ve Ring, T. R. (2005). Evaluation of the ecological, futures, and global (efg) curriculum: A Project Based Approac Education, 125(4).
• Küçük,B. (2008). İlköğretim 6.sınıf sosyal bilgiler dersinde işbirlikli öğrenme yönteminin demokratik tutum üzerinde etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Larmer, J. ve Mergendoller, J. R. (2010). Essentials for project-based learning. Educational Leadership, 68(1), 34-37.
• Memişoğlu, H. (2008). Sosyal bilgiler dersi öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sayın Yücel, H. (2012). Bilim ve sanat merkezlerinde sanat (resim) alanında proje tabanlı öğrenme yaklaşımına göre hazırlanan görsel sanatlar eğitimi uygulamasının bir değerlendirmesi. (Yasemin Karakaya Bilsem Örneği) Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sokur, E. (2018). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımına dayalı öğretimin 7. sınıf öğrencilerinin çevre konusundaki başarılarına ve kavramsal anlamalarına etkisinin öğrenme stillerine göre incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bayram, H. ve Seloni, Ş. R. (2014). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi başarılarına, kavramsal anlamalarına ve tutumlarına etkisi. Eğitim Bilimleri Dergisi, 39, s.71-84.
• Tortop, H. S. ve Özek, N. (2013). Proje tabanlı öğrenmede anlamlı alan gezisi; güneş enerjisi ve kullanım alanları konusu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 300-307.
• Ülküdür, M. A. ve Bacanak, A. (2016). Proje tabanlı öğrenme etkinlikleri ile oyun tabanlı öğrenme etkinliklerinin hazırlık (geliştirilme) boyutunda karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 21-43.
• Yavuz, S. (2006). Proje tabanlı öğrenme modellerinin kimya eğitimi öğrencilerinin çevre bilgisi ile çevreye karşı tutumlarına olan etkisinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yıldız, Z. (2012). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının orta öğretim öğrencilerinin yaratıcı düşünme problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.