DEMOKRATİK KÜLTÜR BİLİNCİNİN OLUŞTURULMASINDA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNİN SORUMLULUKLARI

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 1634 - 1645, 15.12.2020

Erkan Çer

Öz

Bu araştırmanın amacı, demokratik kültür bilincinin oluşturulmasında Türkçe öğretiminin sorumluluklarını ortaya çıkarmaktır. Türkçe öğretiminin amacı anlama ve anlatma becerileri gelişmiş, düşünen ve duyarlı bireyler yetiştirmek olduğuna göre bu amacın demokratik kültürle ilişkisinin kurulması gereklidir. Bu bakımdan, Türkçe öğretimi sürecinde demokratik bir sınıf ortamının oluşturulması, güzel sanatların olanaklarından yararlanılması, yarışma yerine işbirliği ve paylaşıma önem verilmesi, okuma kültürü süreciyle demokratik kültür bilincinin oluşturulması, çok uyaranlı bir öğretim anlayışının yeğlenmesi, çocuk gerçekliğinin öncelenmesi, açık toplum yapısının yansıtılması, demokratik tutum ve davranışları ortaya çıkartan yöntem ve tekniklerin kullanılması, baskı ve otoritenin bir problem çözme aracı olarak kullanılmaması, Türkçe öğretmeninin demokratik tutum ve davranışları içselleştirmesi, anlama ve anlatma becerilerinin etkili bir biçimde kullanılmasının öğretilmesi, demokratik kültür bilincinin oluşturulmasında Türkçe öğretiminin başat sorumlulukları arasındadır. Demokrasi kültürünün bir gereği olarak öğretmen ve öğrencilerin belirtilen bütün bu değişkenlere yönelik farkındalık, bilinç ve duyarlık geliştirmesi, Türkçe öğretimi sürecinin demokratik bir yapıya kavuşmasına olanak tanıyabilir.

Anahtar Kelimeler

Demokratik kültür bilinci, Türkçe öğretimi, sorumluluk

Kaynakça

• Alpay, Ş. (1991). Aydınlarımız ve demokrasi üzerine bir deneme. J. Baysal, N. İpşiroğlu, Ş. Özil ve Z. İpşiroğlu (Yay. Haz.). Çağdaş kültürümüz. Olgular ve Sorunlar (359-368). İstanbul: Cem Yayınevi.
• Aykaç, N. (2005). Öğretme ve öğrenme sürecinde aktif öğretim yöntemleri. Ankara: Naturel Yayınları.
• Bakırcıoğlu, R. (2012). Eğitim ve psikoloji sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bilgen, H. N. (1994). Çağdaş ve demokratik eğitim. Ankara: MEB Yayınevi.
• Binbaşıoğlu, (2000). Okulda ders dışı etkinlikler. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Büyükkaragöz, S. (1990). Demokrasi eğitimi. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları.
• Cüceloğlu, D. (2000). İçimizdeki biz. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Cüceloğlu, D. (2018). Öğretmen olmak. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Çer, E. (2012). Anadili eğitimi ve demokratik kültür. Çağdaş Türk Dili, 292, 226-230.
• Çer, E. (2014). Edebiyatta çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik ilkelerinin incelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Dewey, J. (1996). Demokrasi ve eğitim. İstanbul: Başarı Yayımcılık.
• Dilidüzgün, S. (2004). Çağdaş çocuk yazını. İstanbul: Morpa Yayınları.
• Doğan, İ. (2001). Vatandaşlık demokrasi ve insan hakları. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Duman, T. ve Koç, G. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretim elemanlarının demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (6-9 Temmuz 2004), İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Edgar, E., Patton, J. M., & Day-Vines, N. (2002). Democratic Dispositions and cultural competency: ıngredients for school renewal. Remedial and Special Education, 23(4),231-241.
• Ertürk, S. (1981). Diktacı tutum ve demokrasi. Ankara: Yelkentepe Yayınları.