LİSANSÜSTÜ ÖĞRENİM GÖRMEK: ÖĞRETMEN DENEYİMLERİ ÜZERİNDEN FENOMENOLOJİK BİR ÇÖZÜMLEME

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 1755 - 1774, 15.12.2020

Ali Çağatay Kılınç Osman Karahalilöz Fatih Bektaş

Öz

Lisansüstü öğrenimini tamamlamış öğretmenlerin deneyimlerini ortaya çıkarmayı amaçlayan bu çalışma, nitel araştırma yöntemi ve fenomenoloji deseninde kurgulanmıştır. Araştırmaya farklı üniversitelerde lisansüstü öğrenimini tamamlamış dokuz öğretmen katılmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme ve maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Betimsel analiz tekniğiyle araştırma verileri çözümlenmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde, lisansüstü öğrenimin anlamları içinde kültürel gelişim ve alan bilgisini genişletme katılımcılar tarafından en çok dile getirilen noktalar olmuştur. Ayrıca öğretmenlerin lisansüstü öğrenim görme yapma amaçlarının lisansüstü öğrenime yükledikleri anlamlarla uyumlu olduğu görülmüştür. Katılımcıların çoğunluğunun lisansüstü öğrenim görmeyi belli bir alanda uzmanlaşmak ve akademik personel olarak görev almak için istedikleri ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenler lisansüstü öğrenimin avantajlarına maddi katkısını dezavantajlarına ise psikolojik yorgunluk ve yetersizliği dâhil etmişlerdir. Araştırmada katılımcılardan bazıları lisansüstü öğrenim sürecinde karşılaştıkları sorunlarla ilişkili olarak ders dönemi içerisinde görecekleri dersleri seçme özgürlüğünün kendi ellerinde olmadığını ve dersi veren hocaların lisansüstü öğrenciler tarafından objektif olarak seçilmemesi nedeniyle derslerin etkililiğinin düştüğünü belirtmişlerdir. Araştırma sonuçları alanyazınla ilişkili bir biçimde tartışılmış ve bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lisansüstü öğrenim, öğretmen, deneyim, nitel araştırma

Kaynakça

• Alabaş, R. (2011). Social studies teachers’ conception of postgraduate education preferences and ıts contribution to their professions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 2897-2901.
• Alabaş, R., Kamer, T., ve Polat, Ü. (2012). Öğretmenlerin kariyer gelişimlerinde lisansüstü eğitim: Tercih sebepleri ve süreçte karşılaştıkları sorunlar. E-International Journal of Educational Research, 3(4), 89-107.
• Alhas, A. (2006). Lisansüstü eğitim yapmakta olan Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenlerinin lisansüstü eğitime bakış açıları (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Aydemir, S., Çam Ş. S. (2015). Lisansüstü öğrencilerinin lisansüstü eğitimi almaya ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Education, 4(4), 4-16.
• Balkanay, Ç. D., & Çakır, M. (2016). Fenomenoloji ve fen eğitim araştırmalarına olan yansımaları. International Online Journal of Educational Sciences, 8(4), 161-177.
• Başer, N., Narlı, S., & Günhan, B. (2005). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim almalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (17).
• Bayındır, N., Kılıç, H. Ş. (2011). Öğretmen adaylarının lisansüstü eğitimin gerekliliğine ilişkin görüşleri (DPÜ Sınıf Öğretmenliği AD Örneği). V. Lisansüstü Eğitim Sempozyumu. Gazi Üniversitesi.
• Bülbül, T. (2003). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesinde görev yapan öğretim üyelerinin lisansüstü öğretime öğrenci seçme sürecine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 167-174.
• Creswell, J. W. (2015). Nitel araştırma yöntemleri (2. Baskı) (Çev. Edt. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çakar, Ö. (1997). Fen bilimleri alanında bilim adamı yetiştirme: Lisansüstü eğitim. TÜBA Bilimsel Toplantı Serileri. 7, ss. 65-75.
• Demirtaşlı Çıkrıkçı, N. (2002). Lisansüstü eğitim programlarına girişte lisansüstü eğitimi giriş sınavı (LES) sonucunun ve diğer ölçütlerin kullanımına ilişkin bir tarama, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 61-70.
• Donat, A., Bilgiç, B., Eskiocak, A., Koşar, D. (2019). Üniversite öğrencilerinin sorunları ve çözüm önerileri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 9(3), 451-459.