TÜRKÇEYİ YABANCI DİL OLARAK ÖĞRENEN ÖĞRENCİLERİN YAZMA VERİLERİNDEKİ KÜLTÜR UNSURLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 791 - 811, 15.06.2021

Semih Alper Dündar Fatma Açık

Öz

Dil, toplumsal yaşam dinamiklerini içeren kültürün aktarıcısıdır. Türkçenin yabancı dil olarak öğrenen bireyler farklı ortamlarda Türk kültürünü öğrenmekte ve edinmektedirler. Bu bakımdan birçok insanın Türkçeyle ilk defa karşılaştığı Türkçe hazırlık sınıflarında öğretici ve ders kitabının hedef kültürü aktarmadaki yeri önemlidir. Yabancı dile ait kültür öğretimi, Avrupa Ortak Çerçeve Metninde ön görüldüğü üzere dil öğrenicilerinin hedef kültürle kendi kültürleri arasında ilişkiler kurularak yürütülmelidir. Bu araştırmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin yazma verilerindeki kültürel unsurların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın alt problemleri öğrencilerin Türkiye’de edindikleri kültür unsurlarının tespit edilmesi, kendi kültürleriyle Türk kültürü arasındaki ortak unsurların ortaya konulması, ülkelerine özgü olan kültür unsurlarının belirlenmesi, Türkiye’ye gelmeden önce edinilen kültür unsurlarının belirlenmesi, yazılı ifadeleriyle ders kitaplarında yer alan ortak kültür unsurlarının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın modeli nitel araştırma olup çalışmada veri çözümleme tekniği olarak içerik analizinden faydalanılmıştır. Araştırmada 17 yabancı uyruklu öğrencinin yazma verileri incelenmiş 113 adet kültürel unsur araştırmanın alt problemlerine göre oranlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, kültürlerarası iletişimsel yeterlilik, kültür öğretimi

Kaynakça

• Almalı, M. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe ders kitaplarında kültürel unsurların kullanımı: Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe öğretim seti örneği (C1 – C2 seviyesi). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Alyılmaz, C. ve Er, O. (2016). Yabancılara Türkçe öğretimi uygulamalarında öğretmenlerin kültürel farkındalık oluşturmadaki etkisinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1392-1413.
• Aydın, G. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin Türkiye ve Türkçeye ilişkin algılarının incelenmesi. Journal of Awareness, 3(Özel Sayı), 141-164.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Byram, M., ve Morgan, C. (1994). Teaching-and-learning language and culture. Clevedon: Multilingual Matters.
• Canbulat, M. ve Koparan, B. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Türk kültür ögelerinin aktarımına yönelik bir durum çalışması. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 5(2), 40-57.
• Caner, M., Direkci, B., Kurt, B. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür aktarımına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Journal of Language Education and Research, 5(2), 76-92.
• COE. (2018). Companion volume with new descriptors. Retrieved from Council of Europe Portal: https://rm.coe.int/cefr-companion-volume-with-new-descriptors-2018/1680787989.
• Cortazzi, M. ve Jin. L. X. (1999). Cultural mirrors: Materials and methods in the EFL classroom. In E. Hinkel (Ed.), Culture in Second Language Teaching and Learning (pp. 196-219). Cambridge: Cambridge University Press.
• Damen, L. (1987). Culture learning: The fifth dimension in the language classroom. Reading. MA: Addison-Wesley.
• Direkci, B.; Şı̇mşek, B.; Akbulut, S. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenme sürecinde kültür aktarımına yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(22), 278-293.
• Holland, D., Lachicotte, W., Skinner, D., Cain, C. (1998). Identity and agency in cultural worlds. Cambridge, MA.: Harvard University Press.
• İltar, L. (2020). Kültürlerarası iletişimsel dil yeterliği bağlamında göçmenlere Türkçe öğretimi. Başar, U. ve Tüfekçioğlu, B. (Ed.). Göçmenlere Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• İşcan, A. ve Yassıtaş, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında kültür aktarımı: Yedi İklim Türkçe öğretim seti örneği (B1-B2 düzeyi). Aydın Tömer Dil Dergisi, 3(1), 47-66.
• Kramsch, C. (1993). Context and culture in language teaching. Oxford: Oxford University Press.
• Okur, A. ve Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı: İstanbul yabancılar için Türkçe öğretim seti örneği. International Journal of Social Science, 6(2), 1619-1640.
• Özgat Tatan, O. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında kültür aktarımı: Yedi İklim Türkçe öğretim seti örneği (A1-A2 düzeyi). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Rivers, W. (1981). Teaching foreign language skills. Chicago: Chicago University Press.
• Sercu, L. (2002). Implementing intercultural foreign language education. Belgian, Danish and British teachers' professional self-concepts and teaching practices compared. Evaluation & Research in Education, 16(3), 150-165.
• Seymen, H., ve Tok, M. (2015). İleri düzey yabancı uyruklu öğrencilerin zorlandıkları kültürel dil unsurlarının tespiti ve sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(3), 1188-1212.
• Tian, T. (2019). Kültürlerarası iletişim: Türkiye’de yaşayan Çinlilerin Türk kültürü üzerine deneyimleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tomalin, B., ve Stempleski, S. (1994). Cultural awareness. Oxford: Oxford University Press.
• Tosun, G. (2016). Yedi İklim Türkçe öğretim seti B1, B2 ve C1 seviyesi ders kitaplarındaki metinlerin yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tozan, S. (2019). Kültürlerarası iletişimin geliştirilmesinde uluslararası öğrencilerin etkisi: YTB Sakarya Üniversitesi öğrencileri örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, E. ve Köksal, H. (2017). Yabancı uyruklu üniversite öğrencilerinin gözüyle Türkiye. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (3), 297-323.