95. YILDÖNÜMÜNDE SS LOTUS- BOZKURT DAVASINA İLİŞKİN FRANSIZ BASININDA ÇIKAN BAZI HABERLERE DİLSEL BİR BAKIŞ

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 864 - 874, 15.09.2021

Sercan Alabay

Öz

Uluslararası hukuk ders kitaplarına konu olan elim olay 2 Ağustos 1927 tarihinde Ege Denizinde, Midilli adası açıklarında deniz taşımacılığı yapan Fransız SS Lotus gemisiyle, Türk Bandrollü Bozkurt’un çarpışmaları şeklinde gerçekleşmiştir. Kazada sekiz Türk mürettebat hayatını kaybetmiş, on mürettebat ise SS Lotus tarafından denizden kurtarılmıştır Ertesi gün İstanbul’a demirleyen SS Lotus’un olay anındaki kaptanı Demons, karşılıklı şikâyetler sebebiyle tutuklanmıştır. Bu noktada Fransız otoritelerin İstanbul Mahkemesinin yargılama yetkisi üzerine yoğun itirazları olmuş, Türkiye Cumhuriyeti ise davayı Lahey Adalet Divanına taşıma önerisinde bulunmuştur. Böylece dava uluslararası hukuka taşınır. Her iki ülkenin dışında dünya basınına da konu olan dava boyunca yayınlanmış pek çok haber ve yoruma rastlamak mümkündür. Lahey sürecinin başlangıç ve devamında Türk basını genellikle nezaketini korurken Fransız yayın organlarında çıkan bazı gazetelerde aynı üsluba rastlamak zordur. Bu çalışmada, dönemin Fransız basınında çıkmış bazı haber ve yorumların dilsel açıdan incelenmesi amaçlanmaktadır. Metinler Fransızca orijinalleri üzerinden değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

SS Lotus, Bozkurt, Fransız, Basın

Kaynakça

• BnF - Les essentiels de la litterature. (2021). Récupéré sur bnf.fr: http://classes.bnf.fr/essentiels/grand/ess_2040.htm
• Charles X | Château de Versailles. (2021). Récupéré sur chateauversailles.fr: https://www.chateauversailles.fr/decouvrir/histoire/grands-personnages/charles-x
• Çanaklı, L. A. (2020). Avrupa'da bir cevelan'da Türklükle ilgili meseleler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergis, 9(1), 144-165.
• Ersaydı, A. (2010). Bozkurt-Lotus davası ve genç Türkiye’nin hukuksal yetkinliği. Tarih Okulu, 33-43.
• Et ta soeur ! - Le Parisien. (2021. janvier 04). Récupéré sur leparisien.fr: https://www.leparisien.fr/societe/et-ta-soeur-06-10-2016-6178991.php
• Kişi, Ş. S. (2018). Bozkurt-Lotus deniz kazası, Bozkurt-Lotus davası ve adliye vekili Mahmut Esat (Bozkurt) Bey’in uluslararası hukuktaki büyük zaferi. M. Y. Kemal, & R. Haykıran içinde, Çaka Bey’den Günümüze Kuşadası ve Çevresinde Türk Tarihi (s. 240-289). Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi.
• Le Petit journal | 1927-05-07 |. (2020, Aralık 12). gallica.bnf.fr: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6300333/f1.image adresinden alındı
• Le Petit Parisien 1927-09-08. (2021, Ocak 12). gallica.bnf.fr: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k606962g/f1.item.zoom adresinden alındı
• L’Homme libre 1926-09-02. (2021, Ocak 22). gallica.bnf.fr: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7595288p.item adresinden alındı
• L’Homme libre 1927-09-08. (2021, Şubat 14). gallica.bnf.fr: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7595288p/f1.image adresinden alındı
• L’Homme libre 1927-09-08. (2021, Şubat 14). gallica.bnf.fr: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k75915160/f1.image adresinden alındı
• littré-perrin-dandin-. (2021, Ocak 12). littre.org: https://www.littre.org/definition/perrin%20dandin adresinden alındı
• LUTFİ FİKRİ - TDV İslâm Ansiklopedisi. (2021, Janvier 13). Récupéré sur islamansiklopedisi.org.tr: https://islamansiklopedisi.org.tr/lutfi-fikri
• Mercuriale : définition de « mercuriale » | Dictionnaire - La langue française. (2021, janvier 22). Récupéré sur lalanguefrancaise.com: https://www.lalanguefrancaise.com/dictionnaire/definition/mercuriale
• messageries-maritimes. (2021, Mart 12). L’Encyclopédie des Messageries Maritimes, son histoire, ses cargots et Paquebots. messageries-maritimes.org: https://www.messageries-maritimes.org/ adresinden alındı
• Oeuvres complètes de Victor Hugo. Poésie 2 | Gallica. (2021, Janvier 23). Récupéré sur gallica.bnf.fr: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k37473k/f117.image
• Tezcan, D. (1994). Bozkurt-Lotus Davasının Uluslar arası Hukuktaki Önemi ve Yeri. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi 2, 0-0.
• The Case of the S.S. Lotus, France v. Turkey, Judgment, 7 September 1927. (23, Ocak 2021). worldcourts.com: https://web.archive.org/web/20101210073754/http://www.worldcourts.com/pcij/eng/decisions/1927/1927.09.07_lotus.htm adresinden alındı
• Yılmaz, G., & Tepe, N. (2020). Yurt dışında görev yapan okutmanların kültürlerarası iletişim algılarının incelenmesi: Nitel bir araştırma. . Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(4), 1616-1633.