TÜRKÇEYİ YABANCI DİL OLARAK ÖĞRENENLERE YÖNELİK YAZMA TUTUM ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 1, 302 - 314, 15.03.2022

Tuba Kaplan Alptekin

Öz

Araştırmanın amacı, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazmaya ilişkin tutumlarını belirlemek için geçerliliği ve güvenirliği sağlanmış bir yazma tutum ölçeği geliştirmektir. Ölçeğin geliştirilmesi aşamasında ilk olarak alanyazın taraması yapılmış, ardından yazma tutumuyla ilgili yetmiş sekiz maddeden oluşan madde havuzu oluşturulmuştur. Daha sonra maddelerle ilgili uzman görüşleri alınmış bu doğrultuda tekrara düşülen ve birbirine benzeyen maddeler çıkarılmıştır. Ölçekte olması gerektiği düşünülen maddelerle ilgili bir form oluşturulmuş ve tekrar uzman görüşüne başvurulmuştur. Uzman görüşleri doğrultusunda ölçekteki maddelere son şekli verilmiştir. Ölçek Gaziantep Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezinde Türkçe öğrenen 159 öğrenciye uygulanmıştır. Deneme formunun yapı geçerliğini incelemek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin 14 maddeden oluşan tek faktörlü bir yapıya sahip olduğu anlaşılmıştır. Keşfedilen tek faktörlü yapı doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, ölçeğin tek faktörlü yapısının eldeki verilerle iyi düzeyde uyum gösterdiğini işaret etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancılara Türkçe öğretimi, yazma tutum ölçeği, ölçek geliştirme, yazma, yabancı öğrenciler

Kaynakça

• Akaydın, Ş. ve Kurnaz, H. (2015). Lise öğrencilerine yönelik yazma tutum ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 246-261.
• Akhtar, R., Hassan, H. ve Saidalvi, A. (2020). The effects of esl student‟s attitude on academic writing apprehensions and academic writing challenges. International Journal of Psychosocial Rehabilitation, 24(5), 5404-5412.
• Alyılmaz, C. (2010). Türkçe Öğretiminin Sorunları. Turkish Studies, 5(3), 728–749.
• Ayrancı, B. B. ve Temizyürek, F. (2017). Eğitim fakültesi öğrencilerinin serbest yazma tutumlarına dair ölçek geliştirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 704-716.
• Azizah, A., Nugraha, A. I. (2021). A qualitative study: exploring efl students' attitude towards learning writing during online learning covid-19 in Karawang Senior high school. Jurnal Ilmu Pendidikan, 3 (4), 2265 – 2270.
• Bağcı, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım derslerine yönelik tutumları ile yazma becerileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe öğretiminde ilkeler. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (1), 19-30.
• Biçer, N., Çoban, İ. ve Bakır, S. (2014). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin karşılaştığı sorunlar: Atatürk üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(29), 125-135.
• Bozkırlı, K. Ç., Er, O. ve Polatcan, F. (2019). Kafkas Üniversitesindeki Türk soylu öğrencilerin sorunlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 211-228.
• Browne, M. W. ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. Sage Focus Editions, (154), 136-136.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (13. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çakır, İ. (2010). Yazma becerisinin kazanılması yabancı dil öğretiminde neden zordur?. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 165- 176.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: spss ve lısrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Çörek, D. (2006). İşbirlikli öğrenmenin Türkçe dersine ilişkin başarı ve derse yönelik tutum üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Demirel, Ö. (2001). Eğitim sözlüğü. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Demirel, Ö. ve Ün, K. (1987). Eğitim terimleri sözlüğü. Ankara: Şafak Matbaası.
• Durmuş. M. (2013). Türkçenin yabancılara öğretimi: sorunlar, çözüm önerileri ve yabancılara türkçe öğretiminin geleceğiyle ilgili görüşler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 207-228.
• Durukan, E. ve Maden, S. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi program geliştirme. Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı. M. Durmuş ve A. Okur. (Editörler). s. 511-526. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Er, O., Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(2), 51-69.
• Erol, T. ve Kavruk, K. (2021). Üstbilişsel yazma stratejileri eğitiminin yazma becerisine ve yazmaya yönelik tutuma etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 741-771.
• Fishbein, M. and Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, ıntention, and behaviour: an ıntroduction to theory and research. Addison- Wesley: Reading MA.
• Göçer, A. (2014). Yazma tutum ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 515-524.
• Hamzadayı, E. ve Çetinkaya, G. (2011). Yazılı anlatımı düzenlemede akran dönütleri: dönüt türleri, öğrenci algıları. AİBU Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 147-165.
• Kaplan, T. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde otantik yazma çalışmalarının öğrencilerin yazma becerisi ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karadağ, Ö. ve Kurudayıoğlu, M. (2010). 2005 Türkçe programına göre hazırlanmış ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 423-436. Karasar. Niyazi. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Baskı.Nobel Yayınları.
• Kline, R.B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (3nd Edition ed.). New York: The Guilford Press.
• Mavaşoğlu, M. ve Tüm, G. (2010). Türkçenin yabancı dil (tyd) olarak öğretiminde Çukurova Üniversitesinin uygulamaları, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/mustafa_mavasoglu_guldem_tum_turkcenin_tabanci_dil_ogretimi_cukurova.pdf, E.T. 10.07.2017.
• Sarkhous, H. (2013). Relationship among Iranian EFL learners‟ selfefficacy in writing, attitude towards writing, writing apprehension and writing performance. Journal of Language Teaching and Research, 4(5), 1126-1132.
• Setyowati, L. ve Sukmawan, S. (2016). EFL Indonesian students' attitude toward writing in English. Arab World English Journal (AWEJ), 7(4), 365-378.
• Susar Kırmızı, F., Kapıkıran, Ş. ve Akkaya, N. (2021). Dijital ortamda yazmaya ilişkin tutum ölçeği (doyat): ölçek geliştirme çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 417-444.
• Sünter, M. (2017). Tartışmacı metin yazma öğretiminin öğrencilerin yazma becerilerine, eleştirel düşünmelerine, yazmaya yönelik tutumlarına ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale: Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şahinli, A. (2008). Hikâye okumanın okuduğunu anlamaya ve Türkçe dersine yönelik tutuma etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tabachnick, B. G.ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston: Allynand Bacon.
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. (5. baskı). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Temizkan, M. ve Sallabaş, E. (2009). Öğretmen adaylarının okuma ve yazmaya yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 155-176.
• Tok, M. ve Ünlü, S. (2014). Yazma becerisi sorunlarının ilkokul, ortaokul ve lise öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 73-95.
• Türkben, T. (2021). Ortaokul öğrencilerinin yazma becerileri, yazmaya yönelik tutumları ve yazma motivasyonları arasındaki ilişki. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 900-922
• Urun Karahan, B. (2021). The relationship between secondary school students’ writing attitudes and anxiety and writing disposition. International Journal of Education & Literacy Studies, 9(2), 136-141.
• Topçuoğlu Ünal F. ve Köse, M. (2014). Türkçe dersine yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: bir geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 233 – 249.
• Yağmur, K. (2013). Dil öğretiminde, ikinci dil ve yabancı dil kavramları. Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı. M. Durmuş ve A. Okur. (Editörler). s. 181-200. Ankara: Grafiker Yayınları.