PISA 2018 TÜRKİYE VERİLERİNE GÖRE TEK DİLLİ VE İKİ DİLLİ ÖĞRENCİLERİN OKULDAKİ EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 2, 729 - 740, 15.06.2022

Cenan İşci

Öz

Birçok ülkede, sahip oldukları dilsel sınırlılıklar ve göçün neden olduğu sosyoekonomik dezavantajlar iki dilli öğrencilerin okuldaki başarısını olumsuz etkileyebilmektedir. Buna ek olarak okuldaki eğitim-öğretim sürecinin iki dilli öğrencilerin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak tasarlanmamış olması da onların okul başarılarını olumsuz etkileyen etmenlerdendir. Geniş kapsamlı ve uluslararası katılımlı bir tarama çalışması olan PISA, iki dilli öğrencilerin okuldaki eğitim-öğretim sürecine yönelik görüşleri ile ilgili ayrıntılı veri sunmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışma PISA 2018 verisine dayalı olarak tek dilli ve iki dilli öğrencilerin okuldaki eğitim-öğretim sürecine yönelik görüşlerini karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın katılımcıları PISA 2018 Türkiye taramasına katılan 6890 öğrencidir. Bu örneklemde tek dilli ve iki dilli öğrencilerin okuldaki eğitim-öğretim sürecine yönelik görüşlerinin istatistiksel karşılaştırması sonucunda, iki dilli öğrencilerin tek dilli öğrencilere kıyasla okuldaki eğitim-öğretim sürecine ilişkin genel olarak daha olumsuz görüşlere sahip olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İki dillilik, okula aidiyet, PISA 2018

Kaynakça

• Anderson, E. C., Vanderhoff, A. M., & Donovick, P. J. (2013). A manifestation of the bilingual disadvantage in college-level writing. International Journal of Language Studies, 7(1), 135-150.
• Booker, C. K. (2004). Exploring school belonging and academic achievement in African American adolescent. Curriculum and Teaching Dialogue, 6(2), 131-143.
• Capps, M. A. (2003). Characteristics of a sense of belonging and its relationship to academic achievement of students in selected middle schools in region IV and VI educational service centers. Unpublished doctoral dissertation, A&M University, Texas.
• Cemalcılar, Z. (2009). Schools as socialisation contexts: Understanding the impact of school climate factors on students’ sense of school belonging. Applied Psychology: An International Review. 59(2), 243-272.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2002). Research methods in education. Routledge.
• Çak Esen, T. (2020). Akran zorbalığı. Türk Çocuk Hastalıkları Dergisi, 4, 101-101.
• De Houwer, A. (2009). Bilingual first language acquisition. Clevedon, UK: Multilingual Matters.
• Dovchin, S. (2020). The psychological damages of linguistic racism and international students in Australia. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 23(7), 804-818.
• Dryden-Peterson, S. (2015). The educational experiences of refugee children in countries of first asylum. Migration Policy Institute.
• Eberhard, D. M., Simons, G. F. & Fennig, C.D. (2019). Ethnologue: Languages of the world. Dallas: SIL International.
• Grosjean, F. (2010). Bilingual: Life and reality. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Gürhan, N. (2017). Her yönü ile akran zorbalığı. Turkiye Klinikleri Journal of Psychiatric Nursing-Special Topics, 3(2), 175-81.
• Hagborg, W. J. (1994). An exploration of school membership among middle and high school students. Journal of Psychological Assessment, 12(4), 312-323.
• Hauser-Cram, P., Sirin, S. R., & Stipek, D. (2003). When teachers' and parents' values differ: Teachers' ratings of academic competence in children from low-income families. Journal of Educational Psychology, 95(4), 813-820.
• Haznedar, B. (2020). Avrupa'da yaşayan iki dilli Türkler ve Türkçenin korunması: iki dillilik ve miras dil kavramı üzerine düşünceler. İ. Güleç, B. İnce & B. Haznedar (Ed.), 11. Uluslararası Avrupalı Türkler ve iki dillilik çalışmaları kongresi bildiriler kitabı, (21-52). İstanbul: Türkiye Maarif Vakfı.
• Isakson, K. & Jarvis, P. (1999). The adjustment of adolescents during the transition into high school: A short term longitudinal study. Journal of Youth and Adolescence, 28(1), 1- 26.
• Kan, M. O. ve Yeşiloğlu, F. (2017). İlk okuma yazma öğretiminde izlenen aşamalarda iki dilli çocukların yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlara dair çözüm önerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 519-533.
• Kapçı, G. E. (2004). İlköğretim öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma türünün ve sıklığının depresyon, kaygı ve benlik saygısıyla ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 1-13.
• Kızıltaş, Y. (2021a). Orantısız öğretmen hareketliliği: İki dilli öğrencilerin ağırlıkta olduğu kırsal bölgelerdeki okullarda yaşanan bir sorunun anatomisi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(2), 440-475.
• Kızıltaş, Y. (2021b). İki dilli öğrencilerin ikinci dil ediniminde etkili olan faktörler ve dezavantajlı gruplara dönüşmeleri: kuramsal ve derleme bir çalışma. Trakya Eğitim Dergisi, 11(2), 1012-1036.
• Kızıltaş, Y., ve Kozikoğlu, İ. (2020). İki dilli öğrencilerin okuduğunu anlamada yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri: bir durum çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1568-1584.
• MEB (2019). PISA 2018 Türkiye ön raporu. MEB Yayınları. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/03105347_PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf.
• Meisel, J. M. (2008). Child second language acquisition or successive first language acquisition? B. Haznedar & E. Gavruseva (Ed.), Current trends in child second language acquisition, (55-82). Amsterdam: John Benjamins.
• OECD (2019). PISA 2018 Results (Volume I): What Students Know and Can Do. OECD Publishing.
• Oller, K. & Eilers, R.E. (2002). Language and literacy in bilingual children. Clevedon: Multilingual Matters.
• Pekgenç, Y. ve Yılmaz, F. (2021). Sınıf öğretmenlerinin iki dilli sınıflarda yaşadığı eğitsel ve iletişimsel problemlere ilişkin görüşleri. Journal of Computer and Education Research, 9(17), 380-404.
• Saville-Troike, M. (1991). Teaching and testing for academic achievement: The role of language development. National Clearinghouse for Bilingual Education.
• Schleicher, A. (2019). PISA 2018: Insights and Interpretations. OECD Publishing. https://www.oecd.org/pisa/PISA%202018%20Insights%20and%20Interpretations%20FINAL%20PDF.pdf.
• Shin, H. J., & Alba, R. (2009, June). The economic value of bilingualism for Asians and Hispanics 1. In Sociological Forum (Vol. 24, No. 2, pp. 254-275). Oxford, UK: Blackwell Publishing Ltd.
• Uluçam, A. I. (2007). İki dilli öğrencilerin yazılı metin üretimindeki sorunları. Dil Dergisi, 135, 28-44.
• Unsworth, S. (2013). Assessing age of onset effects in (early) child L2 acquisition. Language Acquisition, 20(2), 74-92.
• Verhoeven, L. T. (1994). Transfer in bilingual development: The linguistic interdependence hypothesis revisited. Language Learning, 44(3), 381-415.
• Wood, C., Diehm, E. A., & Callender, M. F. (2016). An investigation of language environment analysis measures for Spanish–English bilingual preschoolers from migrant low-socioeconomic-status backgrounds. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 47(2), 123-134.
• Yılmaz, F. ve Şekerci, H. (2016). Ana dil sorunsalı: Sınıf öğretmenlerinin deneyimlerine göre ilkokul öğrencilerinin yaşadıkları sorunlar. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 47-63.