YETİŞKİNLER EĞİTİMİNDE ÜÇ ÖNEMLİ ÖĞÜT: HİLM, İLİM VE NEFSİN EĞİTİMİ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 3, 1322 - 1334, 15.09.2022

İbrahim Gül

Öz

Yetişkinler eğitimi, bireyin içinde yaşadığı toplumsal hayatta uyumu ve karşılaştığı sorunlarla mücadele etmesi bakımından önemli bir işleve sahiptir. Böyle bir eğitimin katılımcıları, örgün eğitimden farklılık gösterir. Yetişkinler öğreticilerinin de bazı özelliklere sahip olmalarını gerektirir. Bu çalışma İmam Cafer-i Sadık’ın bir nasihatinden ilham alınarak hazırlanmış kuramsal bir çalışmadır. Bir kişinin İmama gelerek bana öğüt ver ya Eba Abdullah sözüne karşılık ona nefsin riyazeti (eğitimi), hilm (yumuşak davranışlı olmak) ve ilimle ilgili olmak üzere dokuz öğüt vermiştir. Bu çalışmada, bu dokuz nasihat ele alınarak bunun yetişkinler eğitiminde önemi üzerinde durulmuştur. Konuyla ilgili olarak bir alanyazın taraması yapılarak bu kavramlar araştırılmış ve bunların anlamları üzerinde durulmuştur. Her üç alanda yapılan bu öğütler günümüz toplumsal yaşamımızda oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Değerlerin hızlı bir şekilde bozulduğu günümüzde söz konusu öğütlerin günlük hayatımızdaki yeri üzerinde durulmuş ve bunların yetişkinler eğitimi bakımından ne kadar önemli olduğu tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yetişkinler eğitimi, hilm, ilim, nefsin eğitimi

Kaynakça

• Algül, H. (2000). İslâm tarihinden örneklerle iftira olayına tahlilî bir bakış. Uludağ Üniversitesi, İlâhiyat Fakültesi, 9(9), 131–142.
• antoloji.com (2016). Sakla kulum beni saklayım seni. https://www.antoloji.com/sakla-kulum-beni-saklayim-seni-siiri/ Erişim tarihi: 25.02.2022
• Avcı, S. (2004). Ben ilim şehriyim Ali onun kapısıdır hadisi üzerine. Marife, 3, 355- 364.
• Bilgin, A., A. (2020). Yunus’un sözü. Türk Dili, 819, 30-34.
• Boran, M. (2016). İslâm fıkhında yeme içme ölçüleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 2376- 2382.
• Buyruk (1958). İmam Cafer buyruğu. (Der. S. Aytekin). Ankara: Eme Basımevi.
• Bülbül, S. (1987). Yaygın eğitim ve sorunları. Türk Eğitim Derneği Yayınları (3-32 sayfalar), Ankara: Şafak Matbaacılık
• Celep, C. (1995). Halk eğitimi: Kavramlar, ilkeler, yöntemler, teknikler. Ankara: Personel Eğitim Merkezi.
• Cihan, S. (1982). Hz. Peygamberin sünnetinde yeme ve içme adabı. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5, 33-43.
• Çetin, İ. (2010). Ölçüler, teklifi hükümler: helâl, haram, mekruh, alış-veriş. Isparta: Dilara Yayınları.
• Daloz, L. A. (2012). Mentor: Guiding the journey of adult learners. (2nd Edition). New York, NY: John Wiley & Sons.
• Darkenwald, G. G. ve Merriam, S. B. (1982). Adult education. foundations of practise. New York: Harper and Row.
• Dinimizislam (2022). Dinimizde ilim ve ilmin önemi. https://dinimizislam. com/detay.asp?Aid=501 Erişim tarihi: 25.02.2022
• Ebner, G. ve Motschilnig, R. (2019). 21. Yüzyılda yetişkin öğrenimi bildirgesi öğrenmenin gücü ve hazzı. (Çev. Yuva Derneği). Avrupa Yetişkin Eğitimi Birliği–EAEA
• Erdem, M. (1997). İlahi dinlerin kutsal kitaplarında helal ve haram anlayışı üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 37(1), 151-173.
• Gökçe, F. (2017). İbn Hacer el-Askalânî’ye nispet edilen “el-münebbihât” isimli eser üzerine. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 219-275
• Güleç, İ., Çelik, S., Demirhan, B.(2012). Yaşam boyu öğrenme nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Sakarya University Journal of Education, 2(3),34-48.
• Güneş, F. (1996), Yetişkin eğitimi (halk eğitimi). Ankara: Ocak Yayınları.
• Güneş, Z. ve Yetim, H. (2020). Helâl gıda üretimi ve tüketimi. Journal of Halal Life Style, 2(2), 70–94
• HacıbektaşWeb (2022). Hacı Bektaş Veli sözleri. https://www.hacibektas.com/ index.php?id=sözleri Erişim tarihi: 25.02.2022
• Hacımüftüoğlu, E. (2014). Kur’ân-I Kerîm’de müminlerin ağız ve söz disiplini. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 42, 209–243.
• İnternethaber (2019). Ekmeğin aptallaştırdığı ispatlandı! https://www.internethaber. com/ekmegin-aptallastirdigi-ispatlandi-212046h.htmErişim tarihi: 25.02.2022
• Jütte, W. and Lattke, S. (2014). Professionalisation of adult educators ınternational and comparative perspectives. S. Lattke and W. Jütte (Eds.). Studies in pedagogy, andragogy and gerontagogy (p.7-21). Frankfurt am Main, Berlin, Bern, Bruxelles, New York, Oxford, Wien:Peter Lang Edition.
• Karaman, A., S. (2016). Yetişkin eğitiminde meslekleşme sorunları. Millî Eğitim, 211, 117-159
• Kaya, Z. (2022). Duygusal yeme nedir? https://www.yasantipsikoloji.com/yeme-sorunlari/duygusal-yeme-nedir Erişim tarihi: 25.02.2022
• Kuran Meâli (2022). Ankebut, Bakara, Fussillet, İsra, Hucurât, Zuhruf ve Maide suresi. https://www. kuranvemeali.com/ Erişim tarihi: 25.02.2022
• Miser, R. (1999). Halk eğitimi ve toplum kalkınması. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• negüzelsözler (2020). Hacı Bektaşi Veli sözleri, öğütleri, nasihatleri. https://www. neguzelsozler.com/unlu-sozleri/haci-bektasi-veli-sozleri.html Erişim tarihi: 25.02.2022
• Okçabol, R. (1994). Halk eğitimi (yetişkin eğitimi). İstanbul: Der Yayınları.
• Örs. F. ve Tetik, S. (2010). Küreselleşen dünyada yeni yönetim paradigmaları: değişim ve iletişim. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (3), 439-456
• Öselmiş, M. (2022). Hastalıklarımız ve çareleri. https://alonot.com/hastaliklarimiz-ve-careleri/ Erişim tarihi: 25.02.2022
• Özkar, A. (2022). Hz. Ali'den nasihatler. https://www.yenimesaj.com.tr/hz-aliden-nasihatler-H1425104.htm Erişim tarihi: 25.02.2022
• Öztürk, K. (2012). Kur’an’da konuşma ilkeleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Pusat, D. (2008). İlim şehrinin kapısı: Diyanet Dergi, Hz. Ali (r.a.). https://dergi.diyanet.gov.tr/makaledetay.php?ID=11814 Erişim tarihi: 25.02.2022
• Rogers, A. (1986). Teaching adults. London: Open University Press.
• Sanıgök, B. (2021). İyilik yap, kötülük bul. https://www.gazette.com.tr/Yazi/baris-sanigok/iyilik-yap-kotuluk-bul-11159 Erişim tarihi: 25.02.2022
• Saygı, Y., B. (2021). Acıkmadan yemek yemenin altında yatan asıl nedenler. https://www.milliyet.com.tr/pembenar/galeri/acikmadan-yemek-yemenin-altinda-yatan-asil-nedenler-6476982/1 Erişim tarihi: 25.02.2022
• Sertoğlu, M. (1968). Kerbelâdan sonra Oniki İmam. Halk Kitapları Serisi, İstanbul: Minnetoğlu Yayınları
• TDV (1993). Ca‘fer es-Sâdık, İslam Ansiklopedisi. (7. Cilt). Ankara: Türk Diyanet Vakfı Yayınları
• TMK (2001). Türk Medeni Kanunu. Resmi Gazete. Tarihi: 8/12/2001 Sayı: 24607
• Toprak, B. (2006). Yunus Emre divanı, Eskişehir: Odunpazarı Belediyesi Yayınları: 3, Kültür Dizisi: 3
• UNESCO (1985). Yetişkin eğitim terimleri. F. Oğuzkan (Çev.). Ankara: UNESCO Milli Eğitim Komisyonu.
• Uysal, M. (2004). Türkiye adalet akademisi eğiticilerin eğitimi temel eğitim programı ders notları. Ankara: Ankara Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi.
• Vikipedi (2022). Fetva, https://tr.wikipedia.org/ Erişim tarihi: 25.02.2022
• Yalçın, E. (2002). Öğrenen ve öğreten arasındaki iletişimin yetişkin eğitimi süreci açısından değerlendirilmesi (Çankaya Halk Eğitim Merkezi ve 7.Akşam Sanat Okulu Müdürlüğü merkez kursları örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, H., K. (2001). Kul hakkı ve haram lokma. Altınoluk Dergisi, 179, 5-6.
• Yüksel, H. (2014). İnternet gazeteciliğinde bilgi kirliliği sorunu. Atatürk İletişim Dergisi, 6, 125-138.