Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DENEMELERDE TUTARLILIK İLİŞKİLERİ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1521 - 1530, 15.12.2022

Öz

Denemeler, yazarların deneyimlerini ve fikirlerini eleştirel bir biçimde, nesnellik ve gerçeklik gibi özelliklere bağlı kalmadan özgürce aktardığı türlerdir. Bu özelliklerin yanı sıra denemeler, dilsel ve biçimsel özellikleri açısından da diğer metin türlerinden farklılık göstermekte ve alanyazında farklı bakış açılarıyla ele alınmış ve birbirinden farklı metin türleri altında sınıflandırılmaktadır. Bu nedenle de tartışmalı bir tür olarak değerlendirilmektedir.
Denemelerde metin yapısının betimlenmesi, anlamsal-mantıksal ilişkilerin ortaya çıkarılması önem taşımaktadır. Bu amaçla çalışmada denemelerde bağlantılılığı sağlayan tutarlılık ilişkileri incelenmiştir. Yapı Kredi Yayınları Kitap-lık dergisinde yer alan 25 deneme Kehler (2002) tarafından geliştirilen tutarlılık ölçütleri aracılığıyla çözümlenmiştir. Veri tabanını oluşturan denemelerin ne türden tutarlılık ilişkileri ile kurgulandığı ve bu ilişkilerin dağılım farkları incelenmiştir. Denemelerde tutarlılık ilişkilerinin tamamının kullanıldığı ve tutarlılığın en çok nedensel ilişkiler aracılığıyla gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır.

Kaynakça

  • Bublitz, W. (1999). Introduction: views of coherence. In Bublitz, W., Lenk, U. & Ventola, E. (Eds.), Coherence in spoken and written discourse: How to create it and how to describe it (pp. 1–7). Amsterdam: John Benjamins.
  • Çapan Tekin, S. ve İşeri, K. (2022). Lisansüstü tezlerin yöntem bölümlerinde tutarlılık ilişkileri. Dil Dergisi, (173)1, 26-48.
  • Çelik, T., Demirgüneş, S. ve Alaca S. (2017). Dil ve edebiyat öğretiminde deneme türü: Tanpınar, T. S. Eliot, Camus örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 773-786.
  • Duruk, E. (2018). A neo-humean analysis of Turkish “dE” in coherence relations. Journal of History Culture and Art Research, 7(2), 280-297.
  • Kavcar, C., Oğuzkan, A. F. ve Aksoy, Ö. (2007). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Kehler, A. (2002). Coherence, reference, and the theory of grammar. Stanford: CSLI Publications.
  • Knapp, P. & Watkins, M. (2005). Genre, text, grammar, Sydney: University of New South Wales Press.
  • Murodi, A. (2021). Examining coherence markers use on the abstracts of English graduate students final Academic writing. Unpublished Master Thesis, Jakarta: Syarif Hidayatullah State Islamic University Faculty of Educational Sciences.
  • Özdemir, E. (1994). Yazınsal türler. Ankara: Ümit Yayıncılık.
  • Sanders, T. J. M. (1992). Toward a taxonomy of coherence relations. Discourse Processes, 15, 1-35.
  • Sanders, T. J., Spooren, W. P. & Noordman, L. G. (1992). Toward a taxonomy of coherence relations. Discourse processes, 15(1), 1-35.
  • Şahbaz, N. K. (2008). Çocuk edebiyatında ihmâl edilmiş bir edebî tür: Deneme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 189-203.
  • Werlich, E. (1982). A text grammar of English. Heidelberg: Quelle&Meyer.
Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1521 - 1530, 15.12.2022

Öz

Kaynakça

  • Bublitz, W. (1999). Introduction: views of coherence. In Bublitz, W., Lenk, U. & Ventola, E. (Eds.), Coherence in spoken and written discourse: How to create it and how to describe it (pp. 1–7). Amsterdam: John Benjamins.
  • Çapan Tekin, S. ve İşeri, K. (2022). Lisansüstü tezlerin yöntem bölümlerinde tutarlılık ilişkileri. Dil Dergisi, (173)1, 26-48.
  • Çelik, T., Demirgüneş, S. ve Alaca S. (2017). Dil ve edebiyat öğretiminde deneme türü: Tanpınar, T. S. Eliot, Camus örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 773-786.
  • Duruk, E. (2018). A neo-humean analysis of Turkish “dE” in coherence relations. Journal of History Culture and Art Research, 7(2), 280-297.
  • Kavcar, C., Oğuzkan, A. F. ve Aksoy, Ö. (2007). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Kehler, A. (2002). Coherence, reference, and the theory of grammar. Stanford: CSLI Publications.
  • Knapp, P. & Watkins, M. (2005). Genre, text, grammar, Sydney: University of New South Wales Press.
  • Murodi, A. (2021). Examining coherence markers use on the abstracts of English graduate students final Academic writing. Unpublished Master Thesis, Jakarta: Syarif Hidayatullah State Islamic University Faculty of Educational Sciences.
  • Özdemir, E. (1994). Yazınsal türler. Ankara: Ümit Yayıncılık.
  • Sanders, T. J. M. (1992). Toward a taxonomy of coherence relations. Discourse Processes, 15, 1-35.
  • Sanders, T. J., Spooren, W. P. & Noordman, L. G. (1992). Toward a taxonomy of coherence relations. Discourse processes, 15(1), 1-35.
  • Şahbaz, N. K. (2008). Çocuk edebiyatında ihmâl edilmiş bir edebî tür: Deneme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 189-203.
  • Werlich, E. (1982). A text grammar of English. Heidelberg: Quelle&Meyer.
Toplam 13 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Kâmil İşeri Bu kişi benim

Sibel Çapan Tekin Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 15 Aralık 2022
Gönderilme Tarihi 14 Ağustos 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 11 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA İşeri, K., & Çapan Tekin, S. (2022). DENEMELERDE TUTARLILIK İLİŞKİLERİ. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 11(4), 1521-1530.

27712  27714 27715