YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ DERS KİTAPLARININ ÖLÇME DEĞERLENDİRME AÇISINDAN İNCELENMESİ VE KONUYA DAİR ÖĞRETİCİ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1584 - 1612, 15.12.2022

Ömür Dincel Suat Ungan

Öz

Araştırmada, yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının ölçme değerlendirme açısından çeşitli ölçütlere göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın nitel verilerinin elde edilmesinde nitel araştırma desenlerinden doküman analizi ve fenomenolojiden, nicel verilerin elde edilmesinde ise tarama modelinden yararlanılmıştır. Dolayısıyla araştırmada nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanılmasına fırsat tanıyan “çoklu (karma) metot” kullanılmıştır. Bu çalışmada araştırmaya konu olan çalışma nesnesini yabancılara Türkçe öğretim kitapları, çalışma grubunu ise yabancılara Türkçe öğretim elemanları oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda, Türkçe öğretim setlerinde ölçme değerlendirme bağlamında alıştırma sayıları, alıştırma türleri ve kullanım sıklıkları ile bunların dil becerilerine dağılımı gibi konularda farklılıklar olduğu; öğretmenlerin ölçme değerlendirme konusunda kendilerini yeterli görmedikleri, bazı dil becerilerine yönelik soru hazırlama ve ölçme değerlendirme sürecinde de sıkıntılar yaşadıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancılara Türkçe Öğretimi, Ders Kitabı, Alıştırma Kitabı, Ölçme ve Değerlendirme, Öğretici Görüşleri

Kaynakça

• Alyılmaz, C. ve Er, O. (2016). Yabancılara Türkçe öğretimi uygulamalarında öğretmenlerin kültürel farkındalık oluşturmadaki etkisinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1392-1413.
• Alyılmaz, C. ve Er, O. (2018). İkinci dil olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Türk Kültürüne Yönelik Farkındalıklarının İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1269-1285
• Atalay, T. D. (2018). Türk dillilere (soylulara) Türkçe öğretiminde ölçme değerlendirme. M. Durmuş ve A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı içinde (s. 537-578). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Atılgan, H. (2017). Değerlendirme ve not verme. H. Atılgan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (s. 315-362). Ankara: Anı yayıncılık.
• Aydın, A. (2001). Eğitim fakültesi mezunu olan ve olmayan öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yeterliliklerinin karşılaştırılmasına yönelik bir çalışma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S. ve Bıçak, B. (2015). Geleneksel-tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme teknikleri öğretmen el kitabı (7. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Baykul, Y. ve Turgut, M. F. (2014). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Berberoğlu G. ve Güllülü M. (2015). Yabancı dil öğretiminde ölçme ve değerlendirmede web’in katkısı. 1. Uluslararası Dil Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Mannheim-Germany.
• Biçer, N. ve Kılıç, B. S. (2017). Suriyeli öğrencilere Türkçe öğretmek için kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 649-663.
• Boylu, E. (2021). Kuramdan uygulamaya yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (4. bs.). Ankara: Pegem yayıncılık.
• Demir, E. (2015). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sınav hazırlama. A. Sarıçoban (Ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi metodolojisi 1. baskı içinde (s. 287-331). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demir, E. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak sınıf içerisinde öğretiminde ölçme ve değerlendirme: Türkçe okutmanları için bir kılavuz. İ. Gültekin (Ed.), Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yöntem ve uygulamalar 1.baskı içinde (s. 235-292). Ankara: Yunus Emre Enstitüsü Yayınları.
• Demirkol, M. (2018). Sınıf öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme araçlarını kullanmalarına yönelik web tabanlı modül tasarımı ve değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Göçer, A. (2007). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Türkiye Yabancı Dil Eğitimi Ulusal Kongresi’nde sunulmuş bildiri. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Göçer, A. (2018). Süreç ve sonuç değerlendirme yöntem ve araçlarıyla Türkçe eğitiminde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Göçer, A. “İlköğretim Türkçe ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi”. III. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Çukurova Üniversitesi, Adana, 2007.
• Halis, İ. (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karababa, Z. C. ve Taşkın, S. Ü. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 157, 65-80.
• Kutlu, Ö., Doğan, C. D. ve Karakaya, İ. (2014). Ölçme ve değerlendirme: Performans ve portfolyoya dayalı durum belirleme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
• Maden, S., ve Durukan, E. (2011). Türkçe dersi öğretmenlerinin ölçme değerlendirmeye ilişkin algıları. Millî Eğitim Dergisi, 190, 212-233.
• Özbal, B. ve Genç, A. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe ders kitaplarında alıştırma yönergelerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmış doktora tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özbay, M. ve Birol, C. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi için ölçme ve değerlendirme soruları. Ankara: Pegem Akademi.
• Şahin, Y. (2018). Yabancı dilde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Tabak, G. ve Göçer, A. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde A1-C1 düzey dinleme etkinliklerinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 6(3), 400-411.
• Tanrıkulu L. ve Akbal E. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan İzmir Yabancılar İçin Türkçe alıştırma kitabı A1 düzeyi etkinliklerinin dil becerilerine dağılımının incelenmesi. International Journal of Language Academy. Volume 8(1), 404-412.
• Tok, M. (2013). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde akademik yazma ihtiyacı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 1-25.
• Tüm, G. ve Bingöl, Z. C. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının temel işlevleri. Turkish Studies, 12(34), 429-444.
• Üstüner, A, ve Şengül, M. (2004). Çoktan seçmeli test tekniğinin Türkçe öğretimine olumsuz etkileri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 197-208.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.