TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİLİK ALGILARI

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1717 - 1742, 15.12.2022

Yasemin Baki

Öz

Bu araştırmada, Türkçe öğretmeni adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlilik algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme yoluyla belirlenmiş olup katılımcılar; Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Ana Bilim Dalında öğrenim gören 216 öğretmen adayından oluşmaktadır. Tekil tarama ve nedensel karşılaştırma modeline göre tasarlanan araştırmanın verilerinin toplanmasında, 21. Yüzyıl Becerileri Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Türkçe öğretmeni adaylarının 21. yüzyıl yeterlilik algılarının, ölçeğin alt boyutlarından olan öğrenme ve yenilenme becerileri, yaşam ve kariyer becerilerine ilişkin algıların düşük seviyede olduğu bilgi, medya ve teknoloji becerileri boyutunda ise çok düşük seviyede olduğu belirlenmiştir. Türkçe öğretmeni adaylarının 21. yüzyıl yeterlilik algılarına sınıf*cinsiyet etkileşimi, kitap sayısı*sayfa ve anne*baba eğitim etkileşiminin etkili değişkenler olmadığı tespit edilmiştir. Bu değişkenler içerisinde sadece yıl içerisinde okunan kitap sayısı değişkeni Türkçe öğretmeni adaylarının yaşam ve kariyer becerilerine ilişkin yeterlilik algıları üzerinde en az kitap okuyanların en çok okuyanlara göre manidar düzeyde farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir. Bilgi, medya ve teknoloji becerilerine ilişkin yeterlilik algılarında ise bir hafta içerisinde okudukları sayfa sayısı açısından orta düzeyde okuyanların yeterlilik algılarının çok okuyanlara göre manidar düzeyde farklılık oluşturduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

21. yüzyıl becerileri, Türkçe öğretmeni adayı, cinsiyet, sınıf, kitap sayısı, sayfa sayısı

Kaynakça

• Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları: Sık kullanılan istatistiksel analizler ve açıklamalı SPSS çözümleri. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Atlı, Ş., Aksüt, M., Atar, G., & Yıldız, N. (2007). Türkçe öğretmen adaylarının bilişim teknolojilerine yaklaşımı. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri 31 Ocak-2 Şubat 2007, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Anagün, Ş. S., Atalay, N., Kılıç, Z., & Yaşar, S. (2016). Öğretmen adaylarına yönelik 21. yüzyıl becerileri yeterlilik algıları ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 160-175.
• Aydın, A. (2019). İngilizce öğretmen adaylarının görüşleri çerçevesinde öğretmen eğitiminde 21. yüzyıl becerilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi. Aydın, A., & Şişman, G. T. (2021). Hizmet öncesi İngilizce öğretmen eğitiminde 21. yüzyıl becerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(2), 1223-1251.
• Baki, Y. (2021). Türkçe öğretmenlerinin 21. yüzyılda sahip olması gereken yeterlilikler. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 23, 660-684.
• Başol Göçmen, G. (2004). Meta analizin genel bir değerlendirmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 209-214.
• Bedir, H. (2019). Pre-service ELT teachers’ beliefs and perceptions on the 21st century learning and innovation skills (4Cs). Journal of Language and Linguistic Studies, 15(1), 231-246.
• Bell, D. V. (2016). Twenty first century education: Transformative education for sustainability and responsible citizenship. Journal of Teacher Education for Sustainability, 18 (1), 48-56.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, A. (2016). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cansoy, R. (2018). Uluslararası çerçevelere göre 21. yüzyıl becerileri ve eğitim sisteminde kazandırılması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(4), 3112-3134.
• Cohen, S. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98, 310-357.
• Duman, B., & Demir, M. (2004). Tezsiz yüksek lisans Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının edebiyat derslerinde bilgisayara dayalı öğretim ve interneti kullanmaya dair görüşleri. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu, Bildiriler II, 1081-1087. Sakarya.
• Donmuş Kaya, V. & Akpunar, B. (2018). An investigation of prospective teachers’ 21st century skills effect about digital storytelling events. MANAS Journal of Social Studies, 7(4), 1-10.
• Erdoğan, D., & Eker, C. (2020). Türkçe öğretmen adaylarının 21. yy. becerileri ile yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 118-148.
• Erten, P. (2019). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlilik algıları ve bu becerilerin kazandırılmasına yönelik görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(227), 33-64.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Sage Publications.
• Geçgel, H., Kana, F., Vatansever, Y. Y., & Çalık, F. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının çok boyutlu 21. yüzyıl becerilerinin belirlenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(4), 1646-1669.
• Gelen, İ. (2017). P21-Program ve öğretimde 21. yüzyıl beceri çerçeveleri (ABD Uygulamaları). Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 15-29.
• Göksün, D. O., & Kurt, A. A. (2017). Öğretmen adaylarının 21. yy. öğrenen becerileri kullanımları ve 21. yy. öğreten becerileri kullanımları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 42(190), 107-130.
• Gömleksiz, M. N., Sinan, A. T., & Doğan, F. D. (2019). Türkçe, Türk dili ve edebiyatı ile çağdaş Türk lehçeleri öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlik algıları. AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(19), 163-185.
• Gülbahar, Y. (2008). Improving the technology integration skills of prospective teachers through practice: A case study. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 7(4), 71-81.
• Gülcü, A., Solak, M., Aydın, S., & Koçak, Ö. (2013). İlköğretimde görev yapan branş öğretmenlerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 8(6), 195-213.
• Güler, Y. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin 21. yüzyıl becerileri öz-yeterlik algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi.
• Gültan, S. (2003). Bilgi toplumu sürecinde Avrupa birliği ve Türkiye. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Günüç, S., Odabaşı, H., & Abdullah, K. (2013). 21. yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: Bir twitter uygulaması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 436-455.
• Hair, J.H., Anderson, R.E., Tahtam, R.L., & Black, W.C. (1995). Multivariate data analysis with readings. London: Prentice Hall International Edition.
• Hamarat, E. (2019). 21. yüzyıl becerileri odağında Türkiye’nin eğitim politikaları. Seta Analiz 272. [Online]: https://www.setav.org/analiz.
• Henrıksen, D., Mishra, P., & Fisser, P. (2016). Infusing creativity and technology in 21st century education: A systemic view for change. Educational Technology & Society, 19(3), 27-37.
• İmer, G. (2000). Eğitim fakültelerinde öğretmen adaylarının bilgisayara ve bilgisayarı eğitimde kullanmaya yönelik nitelikleri. Eskişehir: Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Kan, A. Ü., & Murat, A. (2018). Investigation of prospective science teachers 21st century skill competence perceptions and attitudes toward STEM. İnternotial Online Journal of Educational Sciences, 10(4), 251-272.
• Karasar, N. (2003). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Kozikoğlu, İ., & Altunova, N. (2018). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerine ilişkin öz-yeterlik algılarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerini yordama gücü. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 8(3), 522-531.
• Köğce, D., Özpınar, İ., Mandacı Şahin, S., & Aydoğan Yenmez, A. (2014). Öğretim elemanlarının 21. yüzyıl öğrenen standartları ve yaşam boyu öğrenmeye ilişkin görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 185-213.
• Ledward, B. C., & Hirata, D. (2011). An overview of 21st century skills. Honolulu: Kamehameha Schools Research & Evaluation.
• Lai, E. R. and Viering, M. (2012). Assessing 21st century skills: Integrating research findings. Vancouver, B.C.: National Council on Measurement in Education.
• MEB. (2011). MEB 21. Yüzyıl öğrenci profili. Ankara, Milli Eğitim Basımevi.
• MEB. (2017). Öğretmen strateji belgesi 2017-2023. [Online]: http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_06/09140719_Strateji_Belgesi_Resmi_Gazete_sonrasY_ilan.pdf. Erişim Tarihi: 18. 03. 2022.
• MEB. (2019). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (1-8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2006). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. [Online]: http://www.meb.gov.tr/. Erişim Tarihi: 16 10. 2021.
• MEB (2008). Öğretmen yeterlikleri öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. [Online]: http://www.meb.gov.tr/. Erişim Tarihi: 17. 10. 2021.
• Murat, A. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlik algıları ile STEM’e yönelik tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi.
• Namlu, A.G., & Ceyhan, E. (2002). Bilgisayar kaygısı (üniversite öğrencileri üzerinde bir çalışma). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları; No: 1353.
• Onursoy, S. (2018). Üniversite gençliğinin dijital okuryazarlık düzeyleri: Anadolu Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 989-1013.
• Orhan Göksun, D., & Kurt, A. A. (2017). Öğretmen adaylarının 21. yy. öğrenen becerileri kullanımları ve 21. yy. öğreten becerileri kullanımları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 42(190), 107-130.
• Özden, D. Ö., Tayşi, E. K., Şahin, H. K., Kaya, S. D., & Bayram, F. Ö. (2018). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerine yönelik yeterlik algıları: Kütahya örneği. Turkish Studies, 13(27), 1163-1184.
• Pallant, J. (2007). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for Windows. Maidenhead, PA: Open University Press.
• Parlar, H. (2012). Bilgi toplumu, değişim ve yeni eğitim paradigması. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 193-209.
• P21 (Partnership for 21st Century Learning). (2016). Framework for 21st Century Learning. [Online]: http://www.p21.org/storage/documents/docs/P21_framework_0816. Erişim Tarihi: 18. 08. 2021.
• P21 (Partnership for 21st Century Learning). (2015). P21 framework definitions. [Online]: http://www.p21.org/storage/documents/docs/P21_Framework_Definitions_New_Logo_2015. Erişim Tarihi: 18. 08. 2021.
• P21 (Partnership for 21st Century Learning). (2018). Framework for 21st Century Learning. [Online]: http://www.p21.org/our-work/p21-framework Erişim Tarihi: 18. 08. 2021.
• Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Stephens P. (2005). A decision support system for computer literacy training at universities. The Journal of Computer Information Systems,46(2), 22-35.
• Sural, I. (2017). 21st century skills level of teacher candidates. European Journal of Education Studies, 3(8), 530-538.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2012). Using multivariate statistics. Pearson.
• WEF (World Economic Forum). (2015). New Vision for Education: Fostering Social and Emotional Learning through Technology. [Online]: https://www.weforum.org/reports/ new-vision-foreducation- fostering-social-and-emotional-learning-through-technology. Erişim Tarihi: 21. 10.2021.
• Yalçın, S. (2018). 21. yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar ve yaklaşımlar. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 51(1), 183-201.
• Yavuz, M., Özkaral, T., & Yıldız, D. (2015). Uluslararası raporlarda öğretmen yeterlikleri ve öğretmen eğitimi. SDU International Journal of Educational Studies, 2(2), 60-71.