İLKOKULDA DUYGUSAL OKURYAZARLIK ÖLÇEĞİ İÇİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1807 - 1820, 15.12.2022

Hurizat Hande Turp Başaran Gençdoğan

Öz

Bu çalışma, ilkokul öğrencilerinin duygusal okuryazarlık becerilerini değerlendirmek amacıyla bir ölçme aracı geliştirilmeyi amaç edinmiştir. Oluşturulan madde havuzu 11 alan uzmanına sunularak; Lawshe tekniği ile her madde için Kapsam Geçerlik Oranı (KGO) belirlenmiştir. Pilot uygulama için 248 ve ana uygulama için 650 olmak üzere toplam 898 ilkokul öğrencisinden veri toplanmıştır. Toplanan veriler ile ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik analizleri tamamlanmıştır. Bartlett Küresellik Testinden elde edilen ki-kare test istatistiği anlamlı düzeydedir (KMO=.849, x^2=1300.801; p<0,01). Ölçek, “Bireysel Duygusal Süreçler” ve “Toplumsal Duygusal Süreçler” isimleri verilen iki alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin Cronbach Alpha değerinin .829 olduğu görülmüştür. Ölçekten alınan yüksek puan duygusal okuryazarlığın yüksek olduğunu göstermektedir. Oluşturulan ölçeğin madde faktör yükleri ve ölçeğin güvenirlikleri istenilen düzeyde elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlkokul öğrencileri, duygusal okuryazarlık, ölçek geliştirme.

Kaynakça

• Akbağ, M., Küçüktepe, S. E., & Özmercan, E. E. (2016). A study on emotional literacy scale development. Journal of Education and Training Studies, 4(5), 85-91.
• Alemdar, M. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin duygusal okuryazarlık beceri. düzeylerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Alemdar, M., & Anılan, H. (2022). Reflection of social capital in educational processes: Emotional literacy and emotional labor context. Asia Pacific Education Review, 23(1), 27-43.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
• Comrey, A. L. (1988). Factor-analytic methods of scale development in personality and clinical psychology. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56(5), 754-761. https://doi.org/10.1037/0022-006X.56.5.754
• Coşkun, K., & Öksüz, Y. (2019). Impact of emotional literacy training on students’ emotional intelligence performance in primary schools. International Journal of Assessment Tools in Education, 6(1), 36-47. https://doi.org/10.21449/ijate.503393
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Djermanov, J., & Marić Jurišin, S. (2018). Students’ emotional literacy ın the discourse of the contemporary school ın serbia. International Journal of Cognitive Research in Science, Engineering and Education (IJCRSEE), 6(2), 1–10. https://doi.org/10.5937/ijcrsee1802001D
• Doğan, N., Soysal, S., & Karaman, H. (2017). Aynı örnekleme açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanabilir mi? In Ö. D. Demirel, S. (Ed.) (Ed.), Küreselleşen Dünyada Eğitim. Ankara: Pegem Akademi.
• Durlak, J. A., Weissberg, R. P., Dymnicki, A. B., Taylor, R. D., & Schellinger, K. B. (2011). The impact of enhancing students’ social and emotional learning: A meta‐analysis of school‐based universal interventions. Child development, 82(1), 405-432. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2010.01564.x
• Eisenberg, N. ve Mussen, P. H. (1989). The roots of prosocial behavior in children. Cambridge University Press.
• Faupel, A. (Ed.). (2003). Emotional literacy: assessment and intervention: ages 11 to 16. User's guide. GL Assessment.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd ed.). SAGE Publication. https://ci.nii.ac.jp/naid/10028061940/en/
• Flynn, S. J. (2010). A comparative and exploratory study of the nfer-nelson emotional literacy scale in an Irish context. Degree Of Doctor Of Applied Educatıonal And Child Psychology.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education.
• Gillum, J. (2010). Usıng emotional literacy to facilitate organisational change in a primary.
• Goleman, D. (2006). The socially intelligent. Educational leadership, 64(1), 76-81.
• Gorsuch, R. L. (1988). Exploratory factor analysis. In J. R. Nesselroade & R. B. Cattell (Eds.), Handbook of Multivariate Experimental Psychology (pp. 231-258). Springer US. https://doi.org/10.1007/978-1-4613-0893-5_6
• Kandemir, M., & Dündar, H. (2008). Duygusal okuryazarlık ve duygusal okuryazar öğrenme ortamları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 83-90.
• Karagöz, Y., & Kösterelioğlu, İ. (2008). İletişim becerileri değerlendirme ölçeğinin faktör analizi metodu ile geliştirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 81-98.
• Kılıç Çakmak, E., Çebi, A., & Kan, A. (2014). Developing a “Social Presence Scale” for E-learning environments. Educational Sciences: Theory & Practice, 14.
• Kline, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis. Routledge.
• Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford Publications.
• Kliueva, E. and D. Tsagari (2018). ‘Emotional literacy in EFL classes: The relationship between teachers’ trait emotional intelligence level and the use of emotional literacy strategies’. System: An International Journal of Educational Technology and Applied Linguistics, 78, 38-53 https://doi.org/10.1016/j.system.2018.07.006
• Knowler, C., & Frederickson, N. (2013). Effects of an emotional literacy intervention for students identified with bullying behaviour. Educational psychology, 33(7), 862–883. https://doi.org/10.1080/01443410.2013.785052
• Lawshe, C. H. (1975). “A quantitative approach to content validity.” Personnel Psychology, 28, 563–575.
• Mann, D. (2014). A mixed methods evaluation of the Emotional Literacy Support Assistants (ELSA) project. Doctoral dissertation, University of Nottingham.
• Marzano, R. J., Marzano, J. S., & Pickering, D. J. (2003). Classroom management that works. Alexandra, VA: ASCD.
• Nunnally, J. C. (1994). Psychometric Theory 3. ed. Tata McGraw-hill Education
• Palancı, M., Kandemir, M., Dündar, H., & Özpolat, A. Ö. (2014). Duygusal okuryazarlık ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Human Sciences, 11(1), 481-494.
• Reise, S. P. (2012). The rediscovery of bifactor measurement models. Multivariate Behavioral Research, 47(5), 667-696. https://doi.org/10.1080/00273171.2012.715555
• Steiner, C. (1979). Healing Alcoholism: Claude M. Steiner. Grove Press.
• Steiner, C. (2003). Emotional literacy: Intelligence with a heart. Personhood Press.
• Stone, V. M. (2005). An exploration of the validity of a measure of emotional literacy (Unpublished master’s dissertation). Cardiff University.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2006). Using multivariate statistics (5th International ed.). Pearson Education Inc.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5, pp. 481-498). Pearson.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayınevi.
• Tittle, C. R. ve Hill, R. J. (1967). Attitude measurement and prediction of behavior: an evaluation of conditions and measurement techniques. Sociometry, 30(2), 199-213. https://doi.org/10.2307/2786227
• Tuyan, S. (2003). An action research study: An emotional literacy ımprovement programme for EFL teachers in the view of Humanistic Approach. Unpublished doctoral dissertation). University of Cukurova, Adana, Turkey.
• Yalçın, K., Mehmet, D., & Yılmaz, G. (2019). Araç kasko sigortası yaptırırken şirket seçimini etkileyen faktörlerin tespitine yönelik ölçek geliştirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 227- 254.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 1, 771-774.
• Zwick, W. R., & Velicer, W. F. (1986). Comparison of five rules for determining the number of components to retain. Psychological Bulletin, 99(3), 432-442. https://doi.org/10.1037/0033-2909.99.3.432