İSLAMİ TÜRK EDEBİYATI, HİDAYET ROMANI VE AHMED GÜNBAY YILDIZ

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 105 - 120, 15.03.2023

Fikri Aydemir

https://doi.org/10.7884/teke.5634

Öz

Türk edebiyatında roman türünün başlangıcı ve gelişim seyri dışarıdan
bir etkiyle olmuştur. Tercüme, taklit, telif olarak nitelendirilen bu ilk
aşamadan sonra özgün eserlerin ortaya çıkışında da yabancı etkinin
devamından bahsetmek mümkündür. Milli Edebiyat Dönemi’yle başlayan
ve Cumhuriyet Dönemi’nde hızlanan millileşme düşüncesinin romana
yansımasıyla Anadolu ve Anadolu insanı da konu ve mekân olarak romana
girmeye başlamıştır. Fakat bütün bu millileşme hareketlerine rağmen İslami
unsurların romanlarda yeterince yer bulamadığına dair çeşitli düşünceler de
bir taraftan dillendirilen bir görüştür. Bu noktadan hareketle çalışmamız
İslami roman, Hidayet romanı, popüler roman kavramları çerçevesinde
değerlendirilen Ahmed Günbay Yıldız hakkında olacaktır. Yıldız’ın şiirden
romana geçiş serüveni ile Türk edebiyatında İslami söylemin roman
sahasındaki temsilcisi olma yolunu seçtiğini kendisi ifade eder. Yıldız,
Hidayet romancıları içerisinde Hekimoğlu İsmail ve Şule Yüksel Şenler ile
birlikte ilk halka içerisindedir. Çalışmamızda İslami edebiyat kavramı
tartışmalarına, Hidayet romanı ve popüler roman sınıflandırmasına dair
düşüncelere ve Ahmed Günbay Yıldız’ın bu sınıflandırmalardaki yerine
ilişkin değerlendirmeler yer almıştır. Bu değerlendirmeler sonucunda
yazarın eserlerinde hidayet romanı ve popüler roman unsurlarının
bulunduğu tespit edilmiştir. Böylece Yıldız’ın Popüler İslami roman
kategorisinde; edebi ve estetik unsurlara çok dikkat etmeden romanlarını
yazdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İslami Türk Edebiyatı, Hidayet romanı, Ahmed Günbay Yıldız

Kaynakça

• Arabacı, C. (2005). Eşref Edip Fergan ve Sebilürreşad üzerine, T. Bora & M. Gültekingil (Ed). Modern Türkiye’de siyasi düşünce, cilt:6, İslamcılık içinde (s. 96-128), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bakı, G. (2008, 07 Mayıs). Romanla okuyarak hidayete erilir mi? Erişim adresi: https://www.haber7.com/yasam/haber/316960-roman-okuyarak-hidayete-erilir-mi.
• Ceylan, İ. F. (1992, 09 Eylül). Ne bitmez tükenmez ehven-i şermiş bu. Milli Gazete, s. 26.
• Çayır, K. (2008). Türkiye’de İslamcılık ve İslami edebiyat. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Günay Erkol, Ç ve Çalışkan, U. (2016). 1960’lardan 28 Şubat’a cemaati romanlarla icat etmek: siyasal islamın popüler tezahürleri. Moment Dergi 3(1), 22-47. Erişim Adresi: http://www.momentdergi.org/index.php/momentdergi/article/view/174/324
• Gündüz, O. (2007). 1960 sonrası roman. Genel ed: T. S. Halman. İçinde Türk edebiyatı tarihi (C. 4) İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Kabaklı, A. (2002). Türk edebiyatı. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
• Kalyoncu, C.A. (2002, 08 Temmuz). Biz Hz. İsa’nın hayatını mı yaşıyoruz? Aksiyon, s. 44.
• Kara, İ. (1986). Türkiye’de İslamcılık düşüncesi I. İstanbul: Risale Yayınları.
• Kara, İ. (2016). Cumhuriyet Türkiye’sinde bir mesele olarak İslâm-2. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Karataş, T. (2014) Ansiklopedik edebiyat terimleri sözlüğü. İzmir: Sütun Yayınları.
• Kesimli, Z. T. (2011). Artık hidayet romanı yazılmayacak mı? Gerçek Hayat, 579, s.34
• Köroğlu. A. (2016). Türkiye’de İslamcılık düşüncesinin seyrini dergiler üzerinden okumak V. Işık & A. Köroğlu & Y.E. Sezgin (Ed). 1960-1980 arası İslamcı dergiler toparlanma ve çeşitlenme içinde (s. 5-43), Ankara: İlem Kitaplığı.
• Kürşad. O. (1997, 1 Ocak). İslamcı Orhan Pamuk. Aktüel, s. 122
• Lekesiz, Ö. (2005). İslami Türk edebiyatının değişen yüzü. T. Bora & M. Gültekingil (Ed). Modern Türkiye’de siyasi düşünce, cilt:6, İslamcılık içinde (s. 962-978), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Miyasoğlu, M. (1984). Soruşturmamız / Ahmed Günbay Yıldız. Suffe kültür sanat yıllığı 1984 (Necip Fazıl armağanı), İstanbul: Suffe Yayınları.
• Miyasoğlu, M. (1999). Sanat ve edebiyat konuşmaları. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Naci, F. (2007). Yüz yılın yüz Türk romanı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Narlı, M. (2012). Roman ne anlatır? Ankara: Akçağ Yayınları.
• Okay, O. (2004) Popüler edebiyata dair. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, s. 57.
• Okay, O. (2012). İslami Türk edebiyatı kavramı. İslami Türk Edebiyatı Sempozyumu. İzmir: Sütun Yayınları.
• Özkan, F. (2000, 15 Mart). 30 Yılda 1 milyon huzur sokağı. Yeni Şafak, Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/kultur-sanat/30-yilda-1-milyon-huzur-sokagi-605520
• Saruhan, E. (2012, 22 Ocak). Roman kahramanlarım hep iyi olsun istiyorum. Yeni Şafak, Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/roportaj/roman-kahramanlarim-hep-iyi-olsunistiyorum-363419
• Sağlık, Ş. (2004). İletişim kavramı açısından popüler romanlar ve estetik romanlar. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 57, 42-70.
• Sağlık, Ş. (2010). Popüler roman estetik roman. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Şenler, Ş. Y. (1994). Huzur sokağı. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Şenler, Ş. Y. (2006). Hidayet. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Turinay, N. (1983). 1982’de roman ve 1982’nin romanlarına bakış. Suffe Kültür Sanat Yıllığı 1983, İstanbul: Suffe Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe sözlük. (11. bs). Ankara: TDK Yayınları
• Uğur, V. (2013). 1980 sonrası Türkiye’de popüler roman. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Uygur, N. (2009). İnsan açısından edebiyat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları,
• Yardım, M. N. (2000). Romancılar konuşuyor. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Yıldız, A. G. (2012). Benim çiçeklerim ateşte açar. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Yılmaz, D. (2011). Roman sanatı ve toplum. İstanbul: Kesit Yayınları.