ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK GENEL YETERLİK ALGILARI İLE TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 362 - 373, 15.03.2023

Keziban Kılıç Topal

https://doi.org/10.7884/teke.5621

Öz

Ölçme ve değerlendirme, eğitimin ve eğitimde kalite arayışının temel
unsurlarından biridir. Bu çalışmada ölçme ve değerlendirme dersi almış
öğretmen adaylarının bu derse yönelik genel yeterlik algılarının ve
tutumlarının belirlenmesi, genel yeterlik algısı ve tutum arasındaki ilişki,
ilişkinin derecesi ve ölçme ve değerlendirme dersine yönelik genel yeterlik
algısının tutuma olan etkisinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Öğretmen
adaylarının ölçme ve değerlendirme dersine yönelik yeterlik algılarını
belirlemek amacıyla “Öğretmen Adayları İçin Ölçme ve Değerlendirme Genel
Yeterlik Algısı Ölçeği”, bu derse yönelik tutumlarının belirlenmesi amacıyla
“Eğitimde Ölçme ve Değerlendirmeye Yönelik Tutum Envanteri” ölçeği
kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi
bünyesinde lisans programlarına kayıtlı ölçme ve değerlendirme eğitimi almış
öğretmen adayları oluşturmaktadır. Ankete katılan öğretmen adayları, seçkisiz
olasılıklı örnekleme yöntemlerinden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak
seçilmiştir. Lisans programlarına göre tabakalara ayrılan evren içerisinde 342
öğretmen adayı seçilmiştir. İki ölçek için lisans programlarının ortalamaları
arasında bir farklılık olup olmadığı tek yönlü varyans analizi kullanılarak
belirlenmiştir. Varyans analizi sonucu ortaya çıkan farklılıkların hangi lisans
programları arasında olduğu Post-Hoc testleri içerisinden Tukey testi ile
belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının bu derse yönelik genel yeterlik algıları ve
tutum arasındaki ilişki araştırılmış ve genel yeterlik algılarının tutuma olan
etkisi regresyon analizi ile tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ölçme ve değerlendirme, tutum, öğretmen adayları, eğitim, yeterlik algısı

Kaynakça

• Alkharusi, H., Kazem, A., and Al-Musawi, A. (2011). Knowledge, skills, and attitudes of preservice and inservice teachers in educational measurement. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 39 (2), 113-123.
• Aktaş, M. ve Alıcı, D. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme dersine yönelik tutum ölçeğinin (EÖD-TÖ) geliştirilmesi. Journal of Qafqaz University, Philology and Pedagogy, 33, 66- 73.
• Aslan, S. (2020). Öğretmen adaylarının ölçme değerlendirmeye yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 16 (Eğitim ve Toplum Özel sayısı), 6047-6068.
• Başman, M. and Tavşancıl, E. (2016). Self-efficacy perceptions and the attitudes of prospective teachers towards assessment and evaluation. International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 10(3), 932-937.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çakan, M. (2004). Öğretmenlerin ölçme-değerlendirme uygulamaları ve yeterlik düzeyleri: İlk ve ortaöğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 37(2), 99-114.
• Çardak, Ç. S. (2018). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme dersine ilişkin tutumları: Anadolu Üniversitesi örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29), 401-453.
• Doğan, N. ve Kara, Y. (2015). How are the pre-service teachers’ attitude levels towards educational measurement and evaluation course and does it differ according to the demographic characteristics?. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 1191-1195.
• Erdoğdu, M. Y. ve Kurt, F. (2012). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yeterlik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 23-36.
• Gencel, İ. E. ve Özbaşi, D. (2013). Investigating prospective teachers' perceived levels of competence towards measurement and evaluation. İlkogretim Online, 12(1).
• Güneş, A. (2007). Sınıf öğretmenlerinin kendi algılarına göre ölçme ve değerlendirme yeterlikleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Karaca, E. (2003). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme yeterliliklerine ilişkin algıları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karaduman, B. ve Yelken, T. Y. (2020). Öğretmen adaylarının değerlendirme tercihleri ile ölçme ve değerlendirme genel yeterlik algılarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(1), 339-353.
• Kavak Y., Aydın A. ve Akbaba Altun S. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri 1982 2007 öğretmenin üniversitede yetiştirilmesinin değerlendirilmesi. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayını 2007-5.
• Kilmen, S., Akın-Kösterelioğlu, M. ve Kösterelioğlu, İ. (2007). Öğretmen adaylarının ölçme değerlendirme araç ve yaklaşımlarına ilişkin yeterlik algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 117-127.
• Linn, R. L., and Gronlund, N. E. (1995). Measurement and assessment in teaching. 7th edition. Englewood Cliffs, NJ: Merrill.
• Mertler, C. A. (2003). Preservice versus inservice teachers’ assessment literacy: Does classroom experience make a difference? Paper presented at the meeting of the Mid-Western Educational Research Association, Columbus, OH.
• Nartgün, Z. (2008). Öğretmen adayları için ölçme ve değerlendirme genel yeterlik algısı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 85-94.
• Pektaş, S. (2010). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme yeterlik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ozan, A. G. C., & Köse, E. (2013). Adaptation of attitudes toward educational measurement ınventory (ATEMI) to Turkish/eğitimde ölçme ve değerlendirmeye yönelik tutum envanterinin Türkçeye uyarlanması. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 29-47.
• Ozan, C. ve Kıncal, R. Y. (2017). An ınvestigation of teacher candidates` attitudes towards educational measurement in terms of various variables. Turkish Journal of Teacher Education, 6(1), 18-32.
• Önen, A. S. ve Koçak, C. (2011). Öğretmenlik mesleğine ilk adım eğitim bilimine giriş dersine yönelik öğrenci tutumlarının belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 59-72.
• Plake, B. S. (1993). Teacher assessment literacy: teachers’ competencies in the educational assessment of students. Mid-Western Educational Researcher, 6, 21-27.
• Popham, W. J. (2006). Needed: A dose of assessment literacy. Educational Leadership, 63(6), 84-85.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. (Sixth ed..) Pearson. Turgut, MF. (1997). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metotları. Ankara: Yargıcı Matbaası.
• Yaman, S. ve Karamustafaoğlu, S. (2011). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme alanına yönelik yeterlik algı düzeylerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 53-72.
• Yaralı, D. (2017). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirmeye yönelik yeterlik algılarının incelenmesi (Kafkas üniversitesi örneği). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 487-504.
• Yeşilyurt, E. (2012). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme alanına ilişkin genel yeterlik algıları/common competency perceptıons of teacher candidates about measurement and evaluatıon. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 377-395.
• Yıldırım, A., ve Simsek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı, 1999- 2018). Ankara: Seçkin Yayıncılık.