VİSKON İPLİK ATIKLARINDAN ÜRETİLEN BİYOKARBONUN VİSKON KUMAŞLARDA TERMAL KONFOR ve YANMA DAVRANIŞINA ETKİSİ

Yıl 2023, , 102 - 112, 30.06.2023

Çağla Gökbulut , Esin Varol

https://doi.org/10.7216/teksmuh.1320573

Öz

Tekstil sektöründeki üretimin yıllar içinde artışı, üretimden kaynaklı atık miktarlarındaki artışı da beraberinde getirmektedir. Döngüsel ekonomi kavramında atıklar, yeni süreçler için hammadde kaynağı olarak kabul edilmektedir. Üretim sırasında ortaya çıkan selülozik tekstil atıklarından termokimyasal dönüşüm yöntemlerinden olan karbonizasyon sonucunda biyokarbon ve aktif karbon gibi katma değerli ürünler elde edilmektedir. Bu çalışma kapsamında viskon iplik atıklarına 600oC sıcaklıkta uygulanan karbonizasyon işlemi ile biyokarbon üretimi gerçekleştirilmiştir. Biyokarbon malzemenin nem, kül, uçucu madde ve sabit karbon miktarları belirlenmiş, karakterizasyonları için enstrümantal teknikler kullanılmıştır. Parçacık boyutu 25 µm altında olan biyokarbon malzemenin kumaşa uygulanmasında daldır-kurut yöntemi kullanılmıştır. Farklı derişimlerde (5 g/L, 10 g/L ve 20 g/L) hazırlanan daldırma çözeltileri kullanılarak kaplanan kumaşların karakterizasyonu Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektroskopisi (FT-IR), Taramalı Elekron Mikroskobu (SEM) ve Termogravimetrik Analiz (TGA) ile gerçekleştirilmiştir. Karbon kaplamanın kumaşların yanma davranışına ve konfor özelliklerine etkisinin incelenmesi için kumaşlara ısıl iletkenlik katsayısı, suya batma ve su damlası testleri uygulanmıştır. Termal açıdan incelendiğinde, bağlayıcı kimyasal birlikte uygulanan biyokarbonun, viskon kumaşın ısıl iletkenlik katsayısını azalttığı saptanmıştır. Su testleri sonucunda viskon kumaşa göre biyokarbon kaplanan kumaşların daha hidrofobik özellikte olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Biyokarbon, karbonizasyon, viskon iplik, viskon kumaş, ısıl iletkenlik