Yün ve Yün Karışımlı Elyafta Makine Hızına ve Harmana Bağlı Statik Elektriklenme Miktarının İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 24 Sayı: 107, 146 - 151, 30.09.2017

Ayşe Selcen Altınok Hafız Z. Alisoy Buket Çınar Gelir

Öz

100% yün ve yün karışımlı elyafın iplik üretimi esnasında hazırlama hattında meydan gelen lif-lif ve lif-metal sürtünmesi lifler üzerinde statik elektriklenmeye neden olmaktadır. Bu çalışmada, elyaf çekme makinesi üzerinde hareket halinde iken elyaf üzerinde biriken statik elektriklenmenin makine hızına ve harman karışımına bağlı olarak değişimi incelenmiştir.%100 yün, %45/55 Yün/polyester, %90/10 Yün/naylon harmanların çekim makinesi üzerinde 3 farklı hızda harman yağı verilerek dinamik rejimde elyaf yüzeyine temas eden silindir elektrot ile akım değerleri ölçülerek yüzey yük yoğunluğu ölçüm metoduna göre statik elektriklenme artışı tespit edilmiştir. İplik üretim aşamasında silindirlere sarma kaynaklı telef oranının artmasına sebep olan elyaf partilerinde statik elektriklenme miktarının daha fazla olduğu ve statik elektriklenme artışı ile iplik kalitesinin olumsuz etkilendiği çalışma sonucunda görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Statik elektriklenme, çekme makinesi, yün, polyester, naylon

Investigation of Static Electricity Amount of Wool and Wool Blend Fibers Depending on Machine Speed and Fiber Blend

Öz

Fibre-fibre and fibre-metal frictions lead to static electricity on 100% wool and wool blended fibres during the yarn production due to the triboelectric charging. In this study, the variation of the static electricity deposited on the fibre while moving on the fibre drawing machine, depending on the machine speed and the blend mixture, was examined. Static electricity of 100% wool, 45/55% wool/polyester, 90/10% wool/nylon blended fibres which were finish oiled during the process, was measured on drawing frame. Measurements were made for 3 different speeds of the frame. Static electricity was calculated by surface charge density measurement method. It was determined that fibres which cause an increase in the ratio of waste due to the wrapping problem to the cylinders of drawing machines, have higher amount of static electricity in the yarn production. 

Anahtar Kelimeler

Static electricity, drawing frame, wool, polyester, nylon

Kaynakça

• Morton W.H. ,Hearle J.W.S.,(1993),’Physical Properties of Textile Fibers’, The Textile Institute,UK.
• Alhalabi K., (2010) ‘Sentetik lif eğirmede antistatik yağ kullanımının araştırılması ve iplik kalite parametrelerinin optimizasyonu’ Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü doktora tezi, Adana.
• Onogi, Y., Sugıura,N., Nakaoka,Y., (1996),’ Dissipation of Triboelectric Charge Into Air From Textile Surfaces’Textile Research Journal, , Vol.66(5):337-342.
• Ma, B, Zheng, C., Sun, R., (2003), ‘Physical Properties of Surface Oxidized Wool’ Textile Research Journal, Vol. 73 (12): 1100-1102.
• Alhalabi K. ve Sabır E. C., (2011),’ Anti Statik Yağın İplik Kalite Parametrelerine Etkisi’, Ç.Ü. Müh. Fak. Dergisi, C.26, S. 2, ss 19- 31.
• Ercan,E., (2005),’Method for Measuring Static Potential on Moving Fabrics’Msc, North Carolina State University, 90p.
• Hao, H. W., Ting, K. K., Horng, L. G., Ting, S. Y., (2007),’ Investigation of Nonwoven Carding Process with the Application of Static Electricity to Various Fibres and Process Parameters’ Fibres & Textiles in Eastern Europe, Vol. 15 (1): 76-81.
• Kan, C. W. and Yuen, C. W. M., (2008), ‘Static Properties and Moisture Content Properties of Polyester Fabrics Modified By Plasma Treatment and Chemical Finishing’, Nuclear Instruments and Methods in Physics Research Section B: Beam Interactions With Materials and Atoms, Vol. 266( 1).
• Robins, M. M., Rennell, R. W., and Armell, R. D., (1988),’ The Friction of Polyester Staple Fibres: The Effects of Speed, Processing, Spin Finish, Humidity, and Counterface-Surface Roughness’, Journal of The Textile Institute, Vol. 79(1):126-139.