GÖRÜNMEYEN EMEK, GÖRÜNÜR MÜCADELELER: TÜRKİYE’DE STK’LARDA CİNSİYET VE GÖÇÜN YARATTIĞI ZORLUKLAR

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 6, 157 - 169, 31.08.2025

Ferah Dövme

Öz

Bu araştırma, Hatay'da sivil toplum kuruluşlarında (STK) çalışan Türk ve Suriyeli kadınlar arasında sosyal görünmezliği incelemektedir. Veriler, ilk olarak yerinde gözlem ve analizlerin ardından çevrimiçi olarak yapılan yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler kullanılarak nitel araştırma metodolojisiyle toplanmıştır. Araştırma örneklemi, kartopu örnekleme tekniği ile seçilen Hatay'da yaşayan altı kadından (üç Türk ve üç Suriyeli) oluşmaktadır. Araştırma, cinsiyet ayrımcılığı, marjinalleşme ve göçmen statüsünün işyerinde görünmezliği önemli ölçüde etkilediğini göstermektedir. Suriyeli kadınlar, göçmen statüleri cinsiyete dayalı eşitsizlikleri daha da şiddetlendirdiği için çifte görünmezliğe maruz kalmaktadır. Araştırma, yapısal ve toplumsal engellerin kadınların görünürlüğünü nasıl kısıtladığını ve bunun onların mesleki katılımlarını ve etkileşimlerini nasıl etkilediğini vurgulamaktadır. Ayrıca, işyerinde eşitsizlik, kadınların kariyer gelişimi ve mesleki tanınırlığa erişimini engelleyen kurumsal engellerle birlikte, sosyal görünmezliğin artmasına önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır. Çalışma, bu dinamikleri açıklığa kavuşturarak ve daha kapsayıcı ve eşitlikçi işyerleri oluşturmak için alınabilecek önlemler hakkında içgörüler sağlayarak, STK bağlamında cinsiyet ve göç üzerine daha geniş bir tartışma ortamı yaratmaktadır. Bu bulgular, mesleki ortamlarda cinsiyet eşitliği ve sosyal kapsayıcılığı ilerletmek için kesişen sorunlarla yüzleşmenin gerekliliğini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kadın Emeğinin Görünmezliği , Göç , Sivil Toplum Kuruluşları (STK) , İşyerinde Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği

INVISIBLE LABOR, VISIBLE STRUGGLES: GENDER AND MIGRATION CHALLENGES IN NGOS IN TURKEY

Öz

This research investigates social invisibility among Turkish and Syrian women working in Non-Governmental Organizations (NGOs) in Hatay. Data were gathered using a qualitative research methodology using semi-structured in-depth interviews done online following initial on-site observations and analyses. The research sample comprises six women (three Turkish and three Syrian) living in Hatay, chosen by the snowball sampling technique. Research indicates that gender discrimination, marginalization, and migratory status substantially influence workplace invisibility. Syrian women endure dual invisibility, as their status as migrants exacerbates gender-based disparities. The research highlights how structural and societal obstacles restrict women's visibility, impacting their professional engagement and interactions. Moreover, workplace inequality serves as a significant contributor to the exacerbation of social invisibility, with institutional obstacles hindering women's access to career advancement and professional acknowledgment. The study enhances the broader conversation on gender and migration within NGO contexts by elucidating these dynamics and providing insights into measures for cultivating more inclusive and equitable workplaces. These findings underscore the necessity of confronting intersectional problems to advance gender equality and social inclusion in professional settings.

Anahtar Kelimeler

Inivisibilization of Female Labor , Migration , Non-Governmental Organizations , Workplace Inequity

Kaynakça

• Acker, J. (1990). Hierarchies, jobs, bodies: A theory of gendered organizations. Gender & Society, 4(2), 139-158. https://doi.org/10.1177/089124390004002002
• Ağır, O., & Sezik, M. (2015). Suriye’den Türkiye’ye yaşanan göç dalgasından kaynaklanan güvenlik sorunları. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 95-124.
• Aksu, E., Erzan, R., & Kırdar, M. (2022). The impact of mass migration of Syrians on the Turkish labor market. Labour Economics. https://doi.org/10.1016/j.labeco.2022.102183
• Almeida, P., & Chase-Dunn, C. (2018). Globalization and social movements. Annual Review of Sociology. https://doi.org/10.1146/ANNUREV-SOC-073117-041307
• Aslan, S. (2010). Sivil toplum: Kavramsal değişim ve dönüşüm. Dicle Üniversitesi Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 188-212.
• Carrin, G. (2006). Rousseau's "social contract": contracting ahead of its time?. Bulletin of the World Health Organization, 84 11, 916-8 . https://doi.org/10.1590/S0042-96862006001100020.
• Connell, R. W. (2017). Toplumsal cinsiyet ve iktidar (G. Sarıoğlu, Trans.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Danış, D., & Biehl, K. (2020). Toplumsal cinsiyet perspektifinden Türkiye’de göç araştırmaları. İstanbul: Su Gender - GAR Ortak Yayını.
• Duruel, M. (2017). Suriyeli sığınmacıların karşılaştıkları temel sorunlar, algı ve beklentiler: Hatay örneği. Akademik Başarı Dergisi, 62, 57-61.
• Erten, B., & Keskin, P. (2021). Female employment and intimate partner violence: Evidence from Syrian Refugee inflows to Turkey. Journal of Development Economics, 150, 102607. https://doi.org/10.1016/J.JDEVECO.2020.102607.
• Frimpong, A., Jones, C., & Esedo, K. (2018). The Theoretical Perspective and Strands of the Social Contract as Espoused in the Works of Hobbes, Locke, and Rousseau: It’s Effects on the Contemporary Society. Public Policy and Administration Research, 8, 64-70.
• Herzog, B. (2018). Invisibilization and silencing as an ethical and sociological challenge. Social Epistemology, 32(1), 13-23. https://doi.org/10.1080/02691728.2017.1383529
• International Blue Crescent Relief and Development Foundation (IBC). (2020). Faaliyet raporu, 2019-2020 (p. 3).
• Kandiyoti, D. (1988). Bargaining with patriarchy. Gender & Society, 2(3), 274-290. https://doi.org/10.1177/089124388002003004
• Knappert, L., Kornau, A., & Figengül, M. (2017). Refugees' exclusion at work and the intersection with gender: Insights from the Turkish-Syrian border. Journal of Vocational Behavior, 105, 62-82. https://doi.org/10.1016/J.JVB.2017.11.002.
• Kocacık, F., & Gökkaya, V. B. (2005). Türkiye’de çalışan kadınlar ve sorunları. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(1), 195-219.
• Lewis, D. (2009). Nongovernmental organizations, definition and history. Springer Reference. https://doi.org/10.1007/springerreference_75552
• Oakley, A. (1972). Sex, gender and society. London: Temple Smith.
• Scott, J. W. (1986). Gender: A useful category of historical analysis. The American Historical Review, 91(5), 1053-1075. https://doi.org/10.2307/1864376
• Tosun, E. G. (2001). Demokratikleşme perspektifinden devlet-sivil toplum ilişkisi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Yamaner, O. (2021). Syrian female refugees in Turkey: Intersectional marginalization (1st ed.). Verlag Barbara Budrich. https://doi.org/10.2307/j.ctv1hm8gg9
• Yamaner, O., & Herzog, B. (2021). The dialectics of invisibilization in Syrian female refugees in Turkey. Revista da ABRALIN, 20, 221-238. https://doi.org/10.25189/rabralin.v20i3.1859