Hakikatin Anlamı

Yıl 2024, Sayı: 21, 239 - 243, 03.06.2024

Tahir Karakaş

https://doi.org/10.55256/temasa.1431852

Öz

William James’in Hakikatin Anlamı başlıklı eserinin Türkçe tercümesinin orijinalinin yayımlanmasından yüz küsur yıl sonra Türkçeye kazandırılması, felsefi düşüncesi sıklıkla yüzeysel ve kaba bir pragmatizme indirgenip yanlış anlaşılan bu zengin ve çok yönlü filozofun gerçek manada keşfedilmesine şüphesiz önemli bir katkı niteliği taşımaktadır. Pragmatizm kavramı etrafında kristalize olan Amerikan felsefi düşüncesinin evrimini izleyebilmek için oldukça kritik bir aşamayı teşkil eden bu çalışma, öncelikli olarak James’in Hakikatin Anlamı’ndan iki yıl önce yayımladığı Pragmatizm’in yol açtığı yanlış ve eksik anlamaları gidermek ve bu haliyle, James’in kendi kanaatine göre, bir felsefi ekol olarak pragmatizmi muhakkak bekleyen muzaffer istikbalin mühim bir adımı olarak tasarlanmıştır. James, ortaya çıkan eleştirileri cevaplamaya çalışırken pek çok noktada Pragmatizm’de ifade dilen düşünceleri tekrarlamayı göze alır ve aynı anda da felsefeye yönelmeden önce yürütmüş olduğu psikoloji araştırmalarının kendisine miras bıraktığı tezlerden ara vermeksizin istifade etmeye devam eder. Dolayısıyla Hakikatin Anlamı, bir yandan genel olarak Amerikan felsefesinin önemli bir aşamasını; diğer yandan da, daha spesifik olarak, James’in felsefi evrimini, pragmatizme doğru yol alırken, psikolojik arka planından itibaren kendi iç dönüşümleri ile birlikte anlama imkânını okuyucusuna sunar.

Anahtar Kelimeler

Pragmatizm, Hakikatin Anlamı, Hakikat, Fayda, Peirce, Hümanizm

The Meaning of Truth

Öz

The Turkish translation of William James's work titled The Meaning of Truth, more than a hundred years after its original was published, is undoubtedly an important contribution to the true discovery of this rich and versatile philosopher, whose philosophical thought is often misunderstood by being reduced to a superficial and crude pragmatism. This study, which constitutes a very critical stage in being able to follow the evolution of American philosophical thought crystallized around the concept of Pragmatism, primarily aims to eliminate the misunderstandings and incomplete understandings caused by Pragmatism, which James published two years before The Meaning of Truth, and thus, James' in his opinion, it was designed as an important step towards the victorious future that surely awaits pragmatism as a philosophical school. While trying to answer the criticisms that arise, James risks repeating the ideas expressed in Pragmatism at many points, and at the same time, he continues to benefit from the theses that he inherited from the psychological research he conducted before turning to philosophy. Therefore, The Meaning of Truth offers its reader the opportunity to understand, on the one hand, the story of American philosophy in general and, on the other hand, more specifically, the philosophical story of James, along with his own internal transformations, starting from his psychological background, as he moves towards pragmatism.

Anahtar Kelimeler

Pragmatism, The Meaning of Truth, Meaning, Usefulness, Peirce, Humanism

Kaynakça

• James, William. Hakikatin Anlamı. Çeviren. F. B. Aydar, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2021.