ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARINA ÖĞRETMEN ÇÖZÜMLERİ

Yıl 2022, Sayı: 14, 41 - 55, 15.04.2022

Salih Değirmenci

Öz

Özet
Bu araştırmanın amacı Fen Bilgisi öğretmenlerin karşılaştıkları sorun öğrenci davranışları, bu davranışların olası nedenleri ve sorun davranışların çözümüne yönelik önerilerini ortaya koymaktır. Bu amaca uygun olarak araştırma, nitel araştırma yaklaşımı desenlerinden olgu bilim deseni kullanılarak düzenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örneklem yöntemlerinden kartopu (zincir) örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Çalışma grubu 2021-2022 eğitim öğretim yılında Fen Bilgisi öğretmeni olarak görev yapmakta olan 20 öğretmenden oluşmuştur. Her bir katılımcı ile görüşme yapılarak elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada öğretmenlerin karşılaştıkları sorun öğrenci davranışlarının; kurallara yönelik, ahlâka yönelik, zamanı boşa geçirmeye yönelik, dersi kaynatmaya yönelik ve şiddete yönelik sorun davranışlar olduğu bulgusu elde edilmiştir. Öğretmenlerin sorun öğrenci davranışlarının olası nedenlerini; öğrenciden, aileden, öğretmenden, okul yönetiminden ve eğitim sisteminden kaynaklandığını düşündükleri bulgusu tespit edilmiştir. Sorun öğrenci davranışların çözümünde öğretmen, okul yönetimi, MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) ve öğrencinin etkili olabileceği sonucu elde edilmiştir. Öğretmenlerin; "aile, öğrenci, rehberlik servisi, okul yönetimi ve diğer öğretmenler ile konuşması, dersi öğrencilerin öğrenme stillerine göre yürütmesi, güler yüzlü olması, empati yapması, öğrencilerin kendilerini rahat hissedebilecekleri bir sınıf ortamı oluşturması, öğrencilerle göz teması kurması ve sözel olarak uyarması" ile sorun öğrenci davranışlarının çözülebileceği vurgulanabilir. Okul yönetimi "öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimlerine katkı sağlayacak ortamlar oluşturması ve sınıfın fiziksel özelliklerini iyileştirmesi" ile sorun öğrenci davranışının çözümüne katkı verebilir. MEB ise eğitim sisteminde yapabileceği "ders geçme ve disiplin sisteminde düzenlemeler, mentörlük sisteminin getirilmesi, meslek derslerinin daha küçük yaşlarda verilmesi ve teneffüs sürelerinin arttırılması" gibi düzenlemelerle, "tüm okullarda rehberlik servislerinin açılması ve/veya okullardaki rehber öğretmen sayısını öğrenci sayısına göre belirlemesi" ve "yapılacak okulların standart tek tip mimariden farklı biçimlerde inşa edilmesi" ile sorun öğrenci davranışların çözümünde fayda sağlayabilir. Öğrenciler "sınıfa uyku ve beslenme gibi temel ihtiyaçlarını gidererek geldiğinde ve sınıf ortamında empati yaptığında" sorun davranışlar azalabilir. Çalışma sonunda bu konuda çalışma yapacak araştırmacılara konu ile ilgili çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sorun öğrenci davranışları, Fen Bilgisi Öğretimi, Sorunlu davranış çözümleri.

TEACHER SOLUTIONS TO STUDENT BEHAVIORS

Öz

Abstract
The purpose of this research is to reveal the problem student behaviors faced by science teachers, the possible causes of these behaviors and their suggestions for the solution of problem behaviors. In accordance with this purpose, the research was organized using the phenomenology design, one of the qualitative research approach designs. The study group of the research was determined by using snowball (chain) sampling technique, one of the purposeful sampling methods. The study group consisted of 20 teachers working as Science teachers in the 2021-2022 academic year. The data obtained by interviewing each participant were analyzed by descriptive analysis method. The problem faced by the teachers in the research is the student behaviors; It has been found that there are problem behaviors towards rules, morality, wasting time, boiling the lesson and violence. Teachers are concerned about possible causes of student behavior; It has been determined that they think that it is caused by the student, family, teacher, school administration and education system. It has been concluded that the teacher, school administration, MEB (Ministry of National Education) and the student can be effective in solving the problem student behaviors of teachers; Problem with "talking with family, students, guidance service, school management and other teachers, conducting the lesson according to the learning styles of the students, being friendly, empathizing, creating a classroom environment where students can feel comfortable, making eye contact with students and verbally warning them". It can be emphasized that student behavior can be resolved. School management can contribute to the solution of problem student behavior by "creating environments that will contribute to the academic and social development of students and improving the physical characteristics of the classroom". The Ministry of National Education, on the other hand, can make arrangements in the education system such as "arrangements in the course passing and discipline system, the introduction of the mentoring system, the introduction of vocational courses at younger ages and the increase in recess periods", "opening guidance services in all schools and/or determining the number of guidance teachers in schools according to the number of students" and by "constructing the schools to be built in different ways from the standard uniform architecture" the problem can be beneficial in solving student behaviors. Problem behaviors can decrease when students "come to the classroom by meeting their basic needs such as sleep and nutrition and empathize in the classroom environment". At the end of the study, various suggestions were made to the researchers who will work on this subject.

Anahtar Kelimeler

Problem student behaviors, Science Teaching, Problem behavior solutions

Kaynakça

• Ada, Ş. ve Dilekmen, M. (2005). Sınıf İçi Olası Sorunlar ve Alınacak Tedbirler (Kağızman ilçesi örneği). Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi , 0 (11) , 1-18. https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunikkefd/issue/2772/37073.
• Aydın Günbatar, S. (2019). Fenomenolojik Araştırma (Olgu Bilim ) Yöntemi (H. Özmen and O. Karamustafaoğlu Ed.) Eğitimde Araştırma Yöntemleri içinde (pp. 293-316). Ankara: Pegem Akademi. https://depo.pegem.net/9786052417867.pdf
• Aydın, M. (2019). Nitel Veri Analizi (H. Özmen and O. Karamustafaoğlu Ed.) Eğitimde Araştırma Yöntemleri içinde (ss. 461-482). Ankara: Pegem Akademi. https://depo.pegem.net/9786052417867.pdf
• Bayar, A., Zengin, A. (2021). Okul Yöneticileri ile Öğretmenler Arasında Meydana Gelen İletişim Problemlerinin Eğitime Yansıması, Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 5(2), 263-278, https://dergipark.org.tr/tr/pub/uead/issue/65562/940190
• Büyüköztürk, Ş. & Çakmak, E. & Akgün, Ö. E. & Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (6.baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi. https://www.academia.edu/40428382/Bilimsel_Ara%C5%9Ft%C4%B1rma_Y%C3%B6ntemleri_Tan%C4%B1t%C4%B1m_Metni_
• Bülbül, M. Ş. (2016). Nitel Araştırmaların Doğası. https://www.academia.edu/22643956/NİTEL_ARAŞTIRMALARIN_DOĞASI
• Can, E. ve Baksi, O. (2014). Öğrencilerin Sınıf İçi Tutum ve Davranışlarının Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Başarısına Etkisi. Asya Öğretim Dergisi (Asian Journal of Instruction), 2(1 Özel), 86-101. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/17664
• Canbazoğlu Bilici, S. (2019). Örnekleme yöntemleri. (H. Özmen ve O. Karamustafaoğlu Ed.) Eğitimde Araştırma Yöntemleri içinde (ss. 55-80). Ankara: Pegem Akademi. https://depo.pegem.net/9786052417867.pdf
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (5.baskı) Trabzon.
• Çetin, B. (2013). Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışlarıyla İlgili Sınıf Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(1), 255-269. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefad/issue/59473/854646
• Esin , E.S. & Dursun, O. B. (2014). Okullarda Görülen Sorun Davranışlar ve Okul Ruh Sağlığı Uygulamaları: Bir Gözden Geçirme. Sakarya Tıp Dergisi (Sakaryamj), 4(1), 1-9. https://dergipark.org.tr/en/pub/smj/article/135391
• Gökyer, N. ve Doğan, B. (2016). İstenmeyen Öğrenci Davranışları ve Nedenlerine İlişkin Yönetici Ve Öğretmen Görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 93-105. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/206034
• Güleç, S. & Balçik, E. G. (2011). Undesirable Behaviors Elementary School Classroom Teachers Encounter In The Classroom and Their Reasons. Bulgarian Journal of Science and Education Policy (BJSEP), 5(2). 163-177. http://bjsep.org/getfile.php?id=96
• Kazak, E. & Koyuncu, V. (2021). Undesired Student Behaviors, the Effects of These Behaviors and Teachers’ Coping Methods. Anadolu Journal of Education Sciences International( AJESI), 11(2), 637-659. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ajesi/issue/63477/815506
• Medikoğlu, O. & Dalaman, O. (2018). Öğretmenlerinin Derste Karşılaştıkları İstenmeyen Öğrenci Davranışları ve Bu Davranışlara Yönelik Çözüm Stratejileriyle İlgili Öğretmen Görüşlerinin Belirlenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(1), 20-32. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ekuad/issue/41379/500194
• Özdaş, F. & Akpınar, B. (2016). The Frequency of Unwanted Student Behaviours in Secondary Schools in Terms of Certain Variables. International Journal of Learning and Teaching, 2(1), 43-47. https://www.researchgate.net/publication/310811292
• Pala, A. (2005). Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışlarını Önlemeye Dönük Disiplin Modelleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 171-179. https://dergipark.org.tr/tr/pub/manassosyal/issue/49971/640599
• Patton, M. L. (2010). Proposing empirical research: a guide to the fundamentals. Glendale, CA: Pyrczak Publishing. https://openlibrary.org/works/OL8901932W/Proposing_Empirical_Research
• Sadık, Ö. G. F. (2002). İlköğretim I Aşama Sınıf Öğretmenlerinin Sınıfta Gözlemledikleri Problem Davranışlar . Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 10(10) ,1-23 . https://dergipark.org.tr/en/pub/cusosbil/issue/4365/59703
• Teyfur, M. (2015). Undesirable Student Behaviours Encountered By Primary School Teachers And Solution Proposals. Educational Research and Reviews (Acedemic Journals), 10(17), 2422-2432. https://eric.ed.gov/?id=EJ1078317
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yoleri, S. (2018). Birinci Sınıf Öğretmenlerinin Sınıflarında Gözlemledikleri İstenmeyen Öğrenci Davranışlarının Belirlenmesi. International Journal of Human Sciences, 15(4), 2602-2613. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/4676