Öğrencilerin Kitap Okuma Motivasyonunu Artırmaya Yönelik Uygulamaların, Öğretmenler Tarafından Gerçekleştirilme Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Sayı: 18, 18 - 29, 15.04.2023

Ersin Palabıyık

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin kitap okuma motivasyonlarını artırmaya yönelik olarak yapılabilecek uygulamaların öğretmenler tarafından ne derece gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda verilerin toplanabilmesi için ölçek geliştirilmesine karar verilmiştir. Toplam 15 maddeden oluşan 5’li Likert tipi ölçeğin iç tutarlılık katsayısının hesaplanmasında Cronbach Alpha katsayısı kullanılmıştır. Ölçeğin yüksek düzeyde (α=.867) güvenirlik standardına sahip bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir. Geliştirilen bu ölçek Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde görev yapan 83 sınıf ve 108 Türkçe öğretmeni olmak üzere toplam 191 öğretmene uygulanmıştır. Uygulamalar çevrimiçi olarak gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen uygulama neticesinde, öğretmenlerin ölçekten aldıkları puanların 0 ile 75 puan arasında değiştiği, standart sapmanın 8.35 olduğu ve genel ortalamanın 56.80 olduğu görülmektedir. Bu durum, öğrencilerin okuma motivasyonunu artırmaya yönelik uygulamaların, öğretmenler tarafından beklentileri karşılayacak şekilde gerçekleştirildiği yönünde yorumlanabilir.

Anahtar Kelimeler

okuma motivasyonu, öğretmenler, öğrenciler

Determining the Applications to Increase Students’ Book Reading Motivation by Teachers

Öz

The purpose of this study is to determine to what extent teachers have implemented the practices that can be done to increase the motivation of students to read books. For this purpose, it was decided to develop a scale to collect data. The Cronbach Alpha coefficient was used to calculate the internal consistency coefficient of the 5-point Likert-type scale consisting of a total of 15 items. It was determined that the scale is a measurement tool with a high level of reliability (α=.867). This developed scale was applied to a total of 191 teachers, including 83 classroom and 108 Turkish teachers, working in various regions of Turkey. The applications were carried out online. As a result of the application, it is seen that the scores of the teachers from the scale vary between 0 and 75 points, the standard deviation is 8.35 and the general average is 56.80. This situation can be interpreted that the practices aimed at increasing students' reading motivation are carried out by the teachers in a way that meets the expectations.

Anahtar Kelimeler

reading motivation, teachers, students

Kaynakça

• Akyol, H. (2005). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Applegate, A. J., & Applegate, M. D. (2004). The Peter effect: Reading habits and attitudes of preservice teachers. The reading teacher, 57(6), 554-563.
• Arıcı, A. (2008). Okumayı niye sevmiyoruz? üniversite öğrencileri ile mülakatlar/Why Don't We Like Reading? Interviews with Undergraduates. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 91-100.
• Arıcı, A. F. (2008). Okumayı niye sevmiyoruz? Üniversite öğrencileri ile mülakatlar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 91-100.
• Baker, L., & Wigfield, A. (1999). Dimensions of children’s motivation for reading and their relations to reading activity and reading achievement. Reading Research Quarterly, 34, 452-477.
• Bonaria, A. (2011). A comparison of the effects of library book selection methods on the level of motivation for reading and comprehension skills of second grade students. New Jersey: William Paterson University of New Jersey, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (1994). Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psiko – Sosyal Bir Araştırma. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Gambrell, L. B. (2011). Seven rules of engagement what’s most important to know about motivation to read. The Reading Teacher, 65(3), 172–178.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference Fourth Edition (11.0 update). Boston: Pearson
• Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (1999). How motivation fits into a science of reading. Scientific Studies of Reading, 3(3), 199-205. doi: 10.1207/s1532799xssr0303.4.
• Hughes-Hassell, S., & Lutz, C. (2006). What do you want to tell us about reading? A survey of the habits and attitudes of urban middle school students toward leisure reading. Young Adult Library Services, 4(2), 39-45.
• Katrancı, M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 49-62.
• Köklü, N. (1995). Tutumların ölçülmesi ve likert tipi ölçeklerde kullanılan seçenekler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 28(2), 81-93.
• Lattanzi JR., J. A. (2014). Just don’t call it a book club: Boys’ reading experiences and motivation in school and in an after school book club. New Jersey: The State University of New Jersey, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Logan, S., Medford, E., & Hughes, N. (2011). The importance of intrinsic motivation for high and low ability readers' reading comprehension performance. Learning and Individual Differences, 21(1), 124-128.
• Paris, S. G., Wasik, B., & Turner, J. C. (1991). The development of strategic readers. In R. Barr, M. L. Kamil, P. B. Mosenthal, & P. D. Pearson (Eds.), Handbook of reading research, Vol. 2, pp. 609–640). Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• Ryan, R.M., & Deci, E.L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classicd efinitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67.
• Saracaloğlu, A. S., Bozkurt, N., & Serin, O. (2003). Üniversite öğrencilerinin okuma ilgileri ve okuma alışkanlıklarını etkileyen faktörler. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(12), 149-157.
• Strommen, L. T., & Mates, B. F. (2004). Learning to love reading: Interviews with older children and teens. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 48(3), 188-200.
• Thooft, N. A. (2011). The effect of audio books on reading comprehension and motivation. A Master’s Project Report. College of St. Scholastica.
• Unrau, N. J., & Quirk, M. (2014). Reading motivation and reading engagement: Clarifying commingled conceptions. Reading Psychology, 35, 260-284. doi: 10.1080/02702711.2012.
• Wang, J. H. Y., & Guthrie, J. T. (2004). Modeling the effects of intrinsic motivation, extrinsic motivation, amount of reading, and past reading achievement on text comprehension between US and Chinese students. Reading research quarterly, 39(2), 162-186.
• Wigfield, A., & Guthrie, J. T. (1997). Relations of children's motivation for reading to the amount and breadth or their reading. Journal of educational psychology, 89(3), 420.
• Wigfield, A., Guthire, J. T., Tonks, S., & Prencevich, K. C. (2004). Children’s motivation for reading domain specificity and instructional influences. The Journal of Educational Research, 97, 299-309.
• Yıldız, M. (2013). İlköğretim 3, 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin okuma motivasyonlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(168), 260-271.
• Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies, 8(4), 1461-1478.
• Yıldız, M., & Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 793-815.