Yabancı Dil Öğrenme Kaygısı Konusundaki Doktora Tezlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Sayı: 19, 42 - 53, 15.07.2023

Zehra Sümeyye Ertem

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de yabancı dil öğrenme kaygısı konusunda yazılmış doktora tezlerini incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasının benimsendiği çalışmada çalışma grubunu 1999 ile 2022 yılları arasında Türkiye’de yazılmış olan yabancı dil olarak İngilizce öğrenme kaygısını konu edinen onbeş adet doktora tezi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Yüksek Öğretim Kurumu Tez merkezi taranarak elektronik ortamda toplanmıştır. Çalışma grubunda yer alan doktora tezlerine ulaşabilmek için “yabancı dil öğrenme kaygısı, foreign language learning anxiety, dil kaygısı, language anxiety” anahtar kelimeleri kullanılmıştır. Araştırmanın verileri amaçsal örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla belirlenmiş, doküman analizi yöntemiyle toplanmıştır. Elde edilen verilere betimsel analiz uygulanmıştır. Araştırma sonucunda yabancı dil öğrenme kaygısı ile en fazla başarı, cinsiyet, tutum değişkenleri işe koşularak çalışmalar yapılmıştır. Yabancı dil öğrenme kaygısı ile tutum, inanç, utangaçlık ve motivasyon arasında pozitif anlamlı bir ilişki; başarı, tutum, öz yeterlik, keyif ve sosyokültürel faktörler arasında negatif anlamlı bir ilişki vardır. Etkililiğin araştırıldığı çalışmalarda ise, ailede yabancı dil bilen bireyin olması ve ters-yüz sınıf modeli yabancı dil öğrenme kaygı puanı üzerinde bir etkiye sahipken anne ve babalarının mesleklerinin, öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerinin ve öğrencilerin dil yeterlik düzeyinin yabancı dil kaygı puanları üzerinde herhangi bir etkisi yoktur. Konuyla ilgili meta analiz çalışmalarının yapılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı Dil Öğrenme Kaygısı, Öğrenme, Kaygı, Yabancı Dil Öğretimi, Dil Kaygısı

Etik Beyan

Düzeltme; Bu çalışma 2023 güz sayısında sehven yayınlanmıştır. Çalışma yapılan düzenlemelerle 2023 yaz sayısına alınmıştır.

Evaluation of Doctoral Dissertations on Foreign Language Learning Anxiety

Öz

The aim of this study is to evaluate the doctoral theses written on foreign language learning anxiety in Turkiye. In the study, in which case study, one of the qualitative research methods, was adopted, the study group consists of fifteen doctoral theses written in Turkiye between 1999 and 2022, which deal with the anxiety of learning English as a foreign language. The data of the research were collected electronically by scanning the Thesis Center of the Higher Education Institution. The keywords “yabancı dil öğrenme kaygısı, foreign language learning anxiety, dil kaygısı, language anxiety” were used to reach the doctoral theses in the study group. The data of the study were determined by criterion sampling, one of the purposive sampling methods, and were collected by document analysis method. Descriptive analysis was applied to the obtained data. As a result of the research, studies were conducted by using the foreign language learning anxiety and the variables of achievement, gender, attitude the most. There is a significant and positive relationship between foreign language learning anxiety and attitude, belief, shyness and motivation; a negative significant relationship between foreign language learning anxiety and achievement, attitude, self-efficacy, enjoyment and sociocultural factors. In the studies investigating the effectiveness, the presence of a foreign language speaker in the family and the flipped classroom model have an effect on the foreign language learning anxiety score, while the professions of the parents, the positive psychological capital of the teachers and the language proficiency level of the students have no effect on the foreign language anxiety scores. It is recommended to conduct meta-analysis studies on the subject.

Anahtar Kelimeler

Foreign Language Learning Anxiety, Learning, Anxiety, Foreign Language Teaching

Kaynakça

• Akmençe, A. E. (2022). Yabancı Dil Öğrenme Bariyerlerinin Belirlenmesi ve Yabancı Dil Akademik Başarısı Açısından Durumlarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi.
• Aksoy, M. (2012). Yabancı Dil Öğreniminde Kaygı, Utangaçlık, Strateji ve Akademik Başarı Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi.
• Alpert, R., & Haber, R. N. (1960). Anxiety in academic achievement situations. Journal of Abnormal and Social Psychology, 61(2), 207–215.
• Aydın, B. (1999). Konuşma ve Yazma Derslerinde Yabancı Dil Öğrenimindeki Kaygı Nedenleri. Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi.
• Bailey, K. M. (1983). Competitiveness and Anxiety in Adult Second Language Learning: Looking at and through the diary studies. In H.W. Seliger and M.H. Long (Eds.), Classroom Oriented Research in Second Language Acquisition. Rowley, MA: Newbury.
• Cheng, Y. S. (2002). Factors associated with foreign language writing anxiety. Foreign Language Annals, 35, (6 ) 647-65.
• Daly, J. (1991) ‘Understanding Communication Apprehension: An Introduction for Language Educators’, in Horwitz, E. K., & Young, D.J. (eds.) Language Anxiety: From Theory and Research to Classroom Implications. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, pp. 3-14.
• Doğan, Y. (2016). Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Bilişüstü Farkındalıkları, Öz-Yeterlik Algıları, Yabancı Dile Yönelik Kaygıları, Tutumları ve Akademik Başarılarının İncelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi. EF EPI (2022). EF EPI English Proficiency Index a Ranking of 112 Countries and Regions by English Skills. https://www.ef.com/assetscdn/WIBIwq6RdJvcD9bc8RMd/cefcom-epi-site/reports/2022/ef-epi-2022-english.pdf
• Er, S. S. (2011). Anadolu Liselerine Devam Eden Öğrencilerin Yabancı Dil Başarılarında Yabancı Dile Yönelik Kaygı ve İnançlarının Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi.
• Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human Relations, 7, 117-140.
• Gardner, R. C., MacIntyre, P. D. (1993). On the measurement of affective variables in second language learning. Language learning, 43(2), 157-194. doi: 10.1111/j.1467-1770.1992.tb00714.x
• Gardner, R.C., Moorcroft, R. and MacIntyre, P.D. (1987). The Role of Anxiety in Second Language Performance of Language Dropouts (Research Bulletin No. 657) London: University of Western Ontario.
• Gregersen, T., & Horwitz, E. (2002) Language learning and perfectionism: Anxious and non-anxious language learners’ reactions to their own oral performance. Modern Language Journal, 86, 562-570.
• Horwitz, E. K. (2016). Factor structure of the foreign language classroom anxiety scale: Comment on Park. Psychological Reports, 119(1), 71-76.
• Horwıtz, E. K., Horwıtz, M. B., ve Cope, J. (1986). Foreign language classroom anxiety. The Modern Language Journal, 70(2), 125–132. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.1986.tb05256.x
• Hosseini, T. B. (2019). Sociocultural Factors Affecting EFL Learners’ Anxiety in a Turkish Setting. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Köknel, Ö. (1989). Genel ve Klinik Psikiyatri. Nobel.
• Önem, E. (2011). İngilizcenin Yabancı Dil Olarak Öğreniminde Sınav Kaygısıyla Başarı Düzeyi Arasındaki İlişki ve Bir Öğretim Yaklaşımı. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi.
• Öner, G. (2008). Orta Öğretim Öğrencilerinin Yabancı Dil Öğrenimlerini Etkileyen Etmenler. Yayınlanmamış doktora tezi, Gaziantep Üniversitesi.
• Oruç, E. (2020). İngilizce Hazırlık Programında Yabancı Dil Kaygısının İngilizce Başarısına Etkisinde Öğrenci Katılımının Rolü. Yayınlanmamış doktora tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Özer, Z. (2020). Explorıng the Link Between Anxiety, Enjoyment, and Achievement in Foreign Language Classes. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Özkuzu Gülcü, E. (2022). ARCS-V Motivasyon Stratejilerinin Öğrencilerin İngilizce Dersi Akademik Başarı, Kaygı ve Motivasyon Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
• Paker, T. (2012). Türkiye’de neden yabancı dil (İngilizce) öğretemiyoruz ve neden öğrencilerimiz iletişim kurabilecek düzeyde İngilizce öğrenemiyor? [Why can’t we master English in Turkey and why can’t our students become fluent in English]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(32), 89-94.
• Şad, S. N. (2011). İlköğretim Birinci Kademe İngilizce Öğretim Programının Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedeflerini Gerçekleştirme Düzeyi. Yayınlanmamış doktora tezi, İnönü Üniversitesi.
• Schunk, D. (2011). Learning Theories An Educational Perspective (Çev. Ed. Muzaffer Şahin) Öğrenme teorileri- Eğitimsel bir bakışla 2. Basım, Nobel.
• Scovel, T. (1991) ‘The Effect of Affect on Foreign Language Learning: A Review of the Anxiety Research’, in Horwitz, E.K., & Young, D. J. (eds.) Language Anxiety: From Theory and Research to Classroom Implications. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, pp. 15-24.
• Senemoğlu, N. (2010). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Pegem Akademi.
• Tanrıöver, A. S. (2012). Turkish EFL University Students’ Self-Perceptions of and Attitudes toward Foreign Language Speaking Anxiety. Yayınlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi.
• Tseng, S.F. (2012). The Factors Cause Language Anxiety for ESL/EFL Learners in Learning Speaking, WHAMPOA - An Interdisciplinary Journal 63, 75-90.
• TTKB (2021). İlköğretim Kurumları (İlkokul Ve Ortaokul) Haftalık Ders Çizelgesi https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_01/19093950_ilkogretim-hdc-karar-ve-eki-2022-2023.pdf
• Yıldıran, Ç. (2020). İngilizce Öğretmenlerinin Pozitif Sermayeleri ile Öğrencilerin İngilizce Dersine Yönelik Tutumları ve Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Yildirim, A., & Simsek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Arastirma Yontemleri. Seckin Yayinlari.
• Yin, R. (1984). Case Study Research: Design and Methods. (3. Basım). California: Sage Publications.
• Young, D.J. (1991). Creating a Low-Anxiety Classroom Environment: What does Language Anxiety Research Suggest? The Modern Language Journal, 75 (4) : 426-439.
• Yüreğilli Göksu, D. (2018). Ters Yüz Sınıf (Flıpped Classroom) Modelinin 5. Sınıf Öğrencilerinin İngilizce Akademik Başarıları, Öğrenme Kaygıları ve Tutumlarına Etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi