Hakemliğin Akademik Kültürdeki Yeri

Yıl 2025, Sayı: 8, 165 - 170, 30.09.2025

Miyase Yavuz Altıntaş

Öz

Hakemlik, akademik yayıncılığın en önemli aşamalarından biri olup yalnızca makalelerin yayımlanmasına karar vermek değil aynı zamanda çalışmaların niteliğini geliştirmek ve alanın ilerlemesine katkı sağlamak anlamına gelmektedir. Günümüzde hakemliğin farklı türde teşvik ve puanla ödüllendirilmesi gerektiği tartışılsa da akademik gelenek hakemliği bilime adanmışlık ve meslekî sorumluluk çerçevesinde gönüllü bir hizmet olarak görmektedir. Uluslararası yayıncılıkta hakemliğin karşılığı çoğunlukla maddi kazanç yerine görünürlük, saygınlık ve akademik güvenilirlik üzerinden değerlendirilmektedir. Örneğin, Web of Science ve Elsevier’in tanıma sistemleri (Reviewer Recognition Service/Platform) hakemliğin belgelenmesini ve görünürlüğünü artırmaktadır. Benzer şekilde Türkiye’de DergiPark da bu konuda önemli bir rol üstlenmektedir. Bu nedenle, hakemlik hem bilimin sürekliliğini güvence altına alan gönüllülük esaslı bir sorumluluk hem de hakemlerin entelektüel birikimini zenginleştiren ve akademik kültürün gelişimini destekleyen temel bir faaliyet olarak görülmelidir.

Anahtar Kelimeler

Hakemlik , Akademik Yayıncılık , hakemlik Tanıma Sistemleri , Akademik Görünürlük , Mesleki Sorumluluk

The Role of Peer Review in Academic Culture

Öz

Peer review is one of the most critical stages of academic publishing and involves not only deciding whether a manuscript should be published but also improving the quality of the work and contributing to the advancement of the field. Although there is ongoing debate about whether peer review should be rewarded with various types of incentives and points, academic tradition regards it as a voluntary service grounded in commitment to science and professional responsibility. In international publishing, the recognition for peer review is generally measured not by financial gain but by visibility, reputation, and academic credibility. For instance, recognition systems such as the Web of Science and Elsevier’s Reviewer Recognition Service/Platform enhance the documentation and visibility of peer review contributions. Similarly, DergiPark in Turkey plays an important role in this regard. Therefore, peer review should be considered a fundamental activity that not only ensures the continuity of science as a voluntary responsibility but also enriches reviewers’ intellectual capital and supports the development of academic culture.

Anahtar Kelimeler

Peer Review , Academic Publishing , Peer Review Recognition Systems , Academic Visibility , Professional Responsibility

Kaynakça

• Akcan Tüfekci, Ayşe vd. “Akademisyenlere Göre Akademi ve Akademik Kültür.” Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/1 (2018), 569-591.
• Clarivate. Web of Science Reviewer Recognition Service. Erişim 25 Eylül 2025. https://clarivate.com/academia-government/scientific-and-academic-research/publisher-solutions/web-of-science-reviewer-recognition-service/
• Demir, Abdullah. “Akademik Görünürlük Kılavuzu: Çevrimiçi Yazar Profillerinin Güncel Tutulması”. Tetkik 5 (Mart 2024), 1-8. https://doi.org/10.55709/tetkik.1471067
• Elsevier. Reviewer Recognition Platform. Erişim 25 Eylül 2025. https://www.elsevier.com/connect/reviewer-recognition-platform