THE ISSUES ARISING FROM CONFLICT OF LAWS IN MERGERS COOPERATIVES PARTICIPATE IN AND DETERMINATION OF THE PROVISIONS APPLIED

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 222 - 242, 30.12.2019

Sinan Sarıkaya

Öz

The merger of the cooperatives through takeover or the acquisition by a public legal entity is regulated in the Cooperatives Code numbered 1163. On the other hand, the Turk-ish Commercial Code, which entered into force on 01.07.2012, has regulated the mergers in which cooperatives participate (art. 137/3) and regulates the application of articles 134 to 194 of these mergers. The regulations which are not contrary to TCC art. 134 to 194 are reserved. In this case, the mergers in which cooperatives participate which provisions of the CC have been repealed and which are still in force must determine according to TCC art. 134.

Anahtar Kelimeler

Cooperative, Merger, Conflict of Law

KOOPERATİFLERİN KATILDIĞI BİRLEŞMELERDE KANUNLARIN ÇATIŞMASINDAN DOĞAN SORUNLAR VE UYGULANACAK HÜKÜMLERİN TESPİTİ

Öz

Kooperatiflerin devralma yoluyla birleşmesi yahut bir kamu tüzel kişisi tarafından devralınması 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nda düzenlenmiştir. Buna karşılık, 01.07.2012’de yürürlüğe giren Türk Ticaret Kanunu, kooperatiflerin dâhil olabilecekleri birleşmeleri göstermiş (m. 137/3) ve bu birleşmelere m. 134 ilâ 194. maddelerin uygula-nacağını hükme bağlamıştır (m. 134/1). Diğer kanunların, TTK m. 134 ilâ 194’e aykırı olma-yan hükümleri ise saklı tutulmuştur. Bu halde kooperatiflerin katıldıkları birleşmelerde hangi hükümlerin uygulanacağı, daha ayrıntılı ifade etmek gerekirse, TTK m. 134 karşısında KK’nın hangi hükümlerinin ilga edilmiş sayılıp hangilerinin halen yürürlükte olduğu tespit edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Kooperatif, Birleşme, Kanunların Çatışması

Kaynakça

• AKAD, Gül (2013) 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Anonim Şirketlerde İmtiyazlı Pay Sahipleri Özel Kurulu, İstanbul, Vedat. AL KILIÇ, Şengül (2009) Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Ticaret Şirketlerinin Birleşmesi, İstanbul, Beta. ANTALYA, Gökhan & Topuz, Murat (2017) Medeni Hukuk, 2. Basıya Ek 1. Tıpkı Basım, İstanbul, Legal. ARKAN, Sabih (2018) Ticarî İşletme Hukuku, 24. Bası, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü (T. İş Bankası A.Ş. Vakfı) ARPACI, Abdülkadir (1995) İçtihatlı Kooperatifler Kanunu ve Açıklamaları, 2. Baskı, İstanbul, Temel. AYDIN, İmran (2019) Ticaret Şirketlerinde Tür Değiştirme, Ankara, Seçkin. AYHAN, Rıza & ÇAĞLAR, Hayrettin & ÖZDAMAR, Mehmet (2019) Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara, Yetkin. BAHTİYAR, Mehmet (2019) Ortaklıklar Hukuku, 13. Baskı, İstanbul, Beta. BİLGİLİ, Fatih & DEMİRKAPI, Ertan (2013), 9. Baskı, Bursa, Dora. BOZER, Ali & GÖLE, Celal (2017), Ticari İşletme Hukuku, 4. Bası, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü (T. İş Bankası A.Ş. Vakfı). BOZKURT, Tamer (2018) Şirketler Hukuku, 9. Baskı, Ankara, Legem. BÖCKLİ, Peter (2009) Schweizer Aktienrecht: mit Fusionsgesetz, Börsengesellschaftsrecht, Konzernrecht, Corporate Governance, Recht der Revisionsstelle und der Abschlussprüfung in neuer Fassung: unter Berücksichtigung der angelaufenen Revision des Aktien- und Rechnungslegungsrechts. 4. Baskı, Zürich/Basel/Genf, Schulthess. CAN, Mustafa Erdem (2007) ‘Kooperatif Ortaklığından Çıkma ve Çıkan Kişinin Hakları’ GÜHFD, C: XI, S: 1-2, s. 71-95. Çevik, Orhan Nuri (1999) Kooperatifler Hukuku Uygulaması ve İlgili Mevzuat, 5. Baskı, Ankara, Yetkin. Çoştan, Hülya (2009) Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Hükümlerine Göre Anonim Şirketin Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme Yoluyla Yeniden Yapılandırılmasında Alacaklının Korunması, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü (T. İş Bankası A.Ş. Vakfı) (Alacaklı). ÇOŞTAN, Hülya (2013) Yeni TTK’ya Göre Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme Kararları, 3. Baskı, Ankara, Seçkin (Kararlar). ERİŞ, Gönen (2001) Açıklamalı-İçtihatlı Uygulamalı Kooperatifler Hukuku, 3. Baskı, Ankara, Seçkin. İMREGÜN, Oğuz (2005) Kara Ticareti Hukuku Dersleri, 13. Bası, İstanbul, Filiz. İPEKEL KAYALI, Ferna (2014) Türk Ticaret Kanunu’na Göre Birleşmeler, İstanbul, Vedat. KARAYALÇIN, Yaşar (1973) Ticaret Hukuku, II. Şirketler Hukuku, 2.Baskı, Ankara, Sevinç. KENDİGELEN, Abuzer (2016) Yeni Türk Ticaret Kanunu, Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 3. Tıpkı Bası, İstanbul, On İki Levha. KIRCA, İsmail (2017) ‘Kooperatiflerin Tacir Niteliği Hakkında Yargıtay’ın Tutumu: Kanuna Aykırı Yorum mu Yoksa Örtülü Boşluk Doldurma Gayreti mi?’ BATİDER, C: XXXIII, S: 2, s. 5-25. KURTULAN, Ahmet (2007) Kooperatifler Kanunu ve Açıklaması, 5. Baskı, Ankara, Seçkin. OĞUZMAN, Kemal & BARLAS, Nami (2016) Medenî Hukuk, 22. Bası, İstanbul, Vedat. ORBAY ORTAÇ, Nurdan & CAN, Ozan (2016) ‘Yapı Kooperatiflerinin Tacir Sıfatı Olup Olmadığı Sorusu Bağlamında Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 15.9.2014 Tarih, 2014/2787 Esas ve 2014/5195 Karar Sayılı Kararının Eleştirisi’ BATİDER, C: XXXII, S: 3, s. 79-102. Özmen, Kemal (2018) Kooperatifler, 5. Baskı, Ankara, Seçkin. POROY, Reha & TEKİNALP, Ünal & ÇAMOĞLU, Ersin (2019), Ortaklıklar Hukuku, C. I, 14. Bası, İstanbul, Vedat (C. I). POROY, Reha & TEKİNALP, Ünal & ÇAMOĞLU, Ersin (2017), Ortaklıklar Hukuku, C. II, 13. Bası, İstanbul, Vedat (C. II). POROY, Reha & TEKİNALP, Ünal & ÇAMOĞLU, Ersin (2005) Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, 10. Basım, İstanbul, Arıkan (2005). POROY, Reha & TEKİNALP, Ünal & ÇAMOĞLU, Ersin (2009), Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, 11. Basım, İstanbul, Vedat (2009). PULAŞLI, Hasan (2018) Şirketler Hukuku Şerhi, Cilt I, 3. Baskı, Ankara, Adalet. SARIKAYA, Sinan (2019) Şirket Birleşmelerinde Ortakların Dava Yoluyla Korunması, İstanbul, Vedat. ŞENER, Oruç Hami (2017) Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı, 3. Bası, Ankara, Seçkin. TEKİNALP, Ünal (1972) Kooperatiflerde Ortakların Kişisel Niteliklerinin Önemi, Ortak Sıfatının Kazanılması ve Yitirilmesi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi. TRIGO TRINDADE, Rita, ‘Art. 10 Fondation d’une nouvelle société en cas de fusion par combinaison’: Peter, Henry & Trigo Trindade, Rita (Editör) 2005 Commentaire de la loi fédérale sur la fusion, la scission, la transformation et le transfert de patrimoine ainsi que des dispositions des lois fédérales modifiées par la LFus, Zürich, Schulthess Verlag (Art. 10). TRIGO TRINDADE, Rita, ‘Art. 18 Décision de fusion’: Peter, Henry & Trigo Trindade, Rita (Editör) 2005 Commentaire de la loi fédérale sur la fusion, la scission, la transformation et le transfert de patrimoine ainsi que des dispositions des lois fédérales modifiées par la LFus, Zürich, Schulthess Verlag (Art. 18). TÜRK, Hikmet Sami (1986), Ticaret Ortaklıklarının Birleşmesi, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü (Birleşme). TÜRK, Hikmet Sami (1986) Ticaret Ortaklıklarının Birleşmesinde Nevilerin Aynı Olması Koşulu, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü (Nevilerin Aynı Olması). ÜLGEN, Hüseyin & HELVACI, Mehmet & KAYA, Arslan & NOMER ERTAN, N. Füsun (2019) Ticari İşletme Hukuku, 6. Bası, İstanbul, Vedat. ÜLGEN, Hüseyin & TEOMAN, Ömer & Helvacı, Mehmet & KENDİGELEN, Abuzer & KAYA, Arslan & Nomer Ertan, N. Füsun (2009) Ticari İşletme Hukuku, 1. Basıdan Üçüncü (Tıpkı) Bası, İstanbul, Vedat. YASAMAN, Hamdi (1987) Anonim Ortaklıkların Birleşmesi, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
• Elektronik Kaynaklar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İhtisas Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi Ana Sözleşmesi, <http://yapikooperatifportal.csb.gov.tr/portal/repository/pdf/Ihtisas.pdf>, s.e.t. 11.09.2019. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Konut Yapı Kooperatifi Ana Sözleşmesi, <http://yapikooperatifportal.csb.gov.tr/portal/repository/pdf/1.pdf>, s.e.t. 11.09.2019. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2017), Türkiye Kooperatifçilik Raporu 2016, <http://koop.gtb.gov.tr/data/592ea2dd1a79f514ac499aae/TKR-2016-2017%200804-BASIM.pdf> s.e.t. 19.08.2019. Message concernant la loi fédérale sur la fusion, la scission, la transformation et le transfert de patrimoine, https://www.admin.ch/opc/fr/federal-gazette/2000/3995.pdf, s.e.t. 12.09.2019 (Message). Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, Karayolu Yolcu Taşıma Kooperatifi Anasözleşmesi, <http://koop.gtb.gov.tr/data/54917b0df293703cbcde0b59/2%20KARAYOLU%20YOLCU%20TAŞIMA%20KOOPERATİFİ%20ANASÖZLEŞMESİ%20TAMAM.pdf>, s.e.t. 11.09.2019. Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/324). TBMM, Dönem: 23, Yasama Yılı: 2, Sıra Sayısı: 96 (https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem23/yil01/ss96.pdf, s.e.t 21.08.2019) (TTK Gerekçe).