OWNERSHIP OF EMPLOYEE DESIGNS

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 29 - 43, 30.06.2020

Özgür Arıkan Didem Yalçıntaş

Öz

Today, employers hire professional designers and provide them with the essential facilities and tools to create designs. However, sometimes employees who are not tasked with creating design may come up with one by using the facilities provided by the employer. In Turkish law, the design rights, in principle, belong to its creator or his/her successors. However, regarding designs created by the employees, the legislator deviated from this principle. This study aims to examine the ownership of designs which have been created by the employees under the new rule regulated in the 6769 numbered Industrial Property Law.

Anahtar Kelimeler

design, design ownership, employee designs

ÇALIŞAN TASARIMLARINDA HAK SAHİPLİĞİ

Öz

Günümüzde işverenler tasarım yapmaları için alanında uzman kişiler istihdam etmektedirler. İşve- renler, istihdam ettikleri bu uzman kişilere tasarım geliştirmek için gerekli imkân ve araçları da sağlamaktadırlar. Bazı hallerde ise çalışanlar, tasarım meydana getirmek için istihdam edilmiş olmasalar dahi, işverenin sağladığı imkânlardan yararlanmak suretiyle tasarım meydana getirebilmektedirler. Türk hukukunda tasarım hakkı, ilke olarak tasarımcıya yahut onun haleflerine aittir. Bununla birlikte, çalışanların meydana getirmiş olduğu tasarımlarda hak sahipliğine ilişkin ayrık bir düzenleme söz konusudur. Bu çalışma, çalışanların hizmet ilişkisi sırasında meydana getirdiği tasarımlarda hak sahipliği konusunu 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’ndaki yeni düzenleme kapsamında ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tasarım, Tasarımda Hak Sahipliği, Çalışan Tasarımları

Kaynakça

• Ateş, Mustafa (2016) Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Bozgeyik, Hayri & Er, Sefa (2019), “Tasarımlar İçin Kümülatif Koruma”, Ticaret Ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, S:5 C:1, s. 19-38.
• Canbolat, Talat, “Fikri Ve Sınai Haklar Yö- nünden İşçi Kavramı”: Memiş, Tekin (Edi- tör)(2012) Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı, Ankara, Yetkin Yayınları, s. 31-71.
• Çataklar, Eda, “Sınai Mülkiyet Kanunu İle Çalışanların Tasarımları Ve Buluşları Üzerindeki Hak Sahipliği Sisteminde Yapılan Değişiklikler”: Şehirali Çelik, Feyzan Hayal (Editör) (2017), 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Sempozyumu, 9-10 Mart 2017, Ankara, Bankacılık ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, s. 409-466.
• Çelik, Nuri & Caniklioğlu, Nurşen & Canbolat, Talat (2019) İş Hukuku Dersleri, 32. Baskı, Ankara, Beta Yayınları.
• Eren, Fikret (2019) Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 7. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Güneş, İlhami (2010) “Türk Patent Hukuku Uygulamasında İşçi (Hizmet) Buluşları, Serbest Buluş Kavramı Ve Karşılaştırmalı Hukuk” Ankara Barosu Fikri Mülkiyet Ve Rekabet Hukuku Dergisi, S: 2010/2, C: 10, s. 14-23.
• Karahan, Fatih, “6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Kapsamında Tasarım Tesciliyle İlgili Getirilen Temel Yenilikler”, Şehirali Çelik, Feyzan Hayal (Editör) (2017), 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Sempozyumu, 9-10 Mart 2017, Ankara, Bankacılık Ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, s. 305-326.
• Karahan, Sami & Suluk, Cahit & Saraç, Tahir & Nal, Temel (2015) Fikri Mülkiyet Hukukunun Esasları, 4. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Koç Çelik, Nefise (2009) Tasarımların Ulusal Ve Uluslararası Hukukta Tescili Ve Korunması, 1. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Narmanlıoğlu, Ünal (2012) İş Hukuku Ferdi İş İlişkileri I, 4. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Odman Boztosun, Ayşe (2019), “Akademik Teknoloji Transferine Uygun Bir Mevzuat İklimi Tasarımı”: Bozgeyik, Hayri & Ercan, Cannur (Editör), Çalışma İlişkilerinde Fikri Mülkiyet Hakları Uluslararası Sempozyumu, 31 Ekim 2019, Ankara.
• Oğuzman, Kemal & Barlas, Nami (2015) Medeni Hukuk, 21. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Okutan Nilsson, Gül (2008), “Türk Fikir ve Sanat Hukukunda Tüzel Kişinin Eser Sahipliği Sorunu”, Uğur Alacakaptan’a Armağan , C: II, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 468-500.
• Özer, Fatma (2017) Sınai Mülkiyet Kanunu Neler Getirdi?, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları. Polater, Salih, (2019) Yükseköğretim Kurumlarında Meydana Getirilen Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları ve Hak Sahipliği, 1. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Suluk, Cahit & Karasu, Rauf &Nal, Temel (2019), Fikri Mülkiyet Hukuku, 3. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Suluk, Cahit & Orhan Ali (2008) Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku- Tasarımlar, Cilt III, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Suluk, Cahit (2018), “6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun Getirdiği Yenilikler”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, S: 4 C:1, s. 91-110.
• Süzek, Sarper (2019) İş Hukuku, 18. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Tekinalp, Ünal (2012) Fikri Mülkiyet Hu- kuku, 5. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Tunçomağ, Kenan &Centel, Tankut (2018) İş Hukukunun Esasları, 9. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Yusufoğlu, Fülürya (2003), “Eseri Meydana Getirenlerin Mali Hak Sahibi Sayılmadıkları Haller”, Bilgi Toplumunda Hukuk: Ünal Tekinalp’e Armağan, C:II, İstanbul, s. 397-413.
• Zevkliler, Aydın &Gökyayla, Kadir Emre (2016) Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 16. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.