Pay Sahipleri Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözümünde Arabuluculuk ve Tahkim

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 511 - 528, 15.12.2022

Muhammed Sulu

https://doi.org/10.55027/tfm.1051833

Cited By: 2

Öz

Pay sahipleri sözleşmesi, sözleşme özgürlüğünün sınırlandırıldığı şirketler hukukundan daha serbest bir alan olan borçlar hukukuna doğru geçişi amaçlayan atipik bir sözleşmedir. Pay sahipleri sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar genel itibariyle farklı menfaat ilişkilerini barındıran, girift ve uzmanlık gerektiren uyuşmazlıklar olarak kabul edildiklerinden dolayı ilgili sözleşmelerde tahkim şartına yer verildiğine sıklıkla rastlanılmaktadır. Pay sahipleri sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar ile arabucululuk ve tahkim kurumlarının karşılıklı pozisyonlarının incelenmesi, ticaret hukuku, borçlar hukuku ve usul hukuku gibi farklı disiplinlerin değerlendirilmesini gerektirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Pay Sahipleri Sözleşmesi, Tahkim, Arabuluculuk

PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMELERİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE ARABULUCULUK VE TAHKİM

Öz

Pay sahipleri sözleşmesi, sözleşme özgürlüğünün sınırlandırıldığı şirketler hukukundan daha serbest bir alan olan borçlar hukukuna doğru geçişi amaçlayan atipik bir sözleşmedir. Pay sahipleri sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar genel itibariyle farklı menfaat ilişkilerini barındıran, girift ve uzmanlık gerektiren uyuşmazlıklar olarak kabul edildiklerinden dolayı ilgili sözleşmelerde tahkim şartına yer verildiğine sıklıkla rastlanılmaktadır. Pay sahipleri sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar ile arabucululuk ve tahkim kurumlarının karşılıklı pozisyonlarının incelenmesi, ticaret hukuku, borçlar hukuku ve usul hukuku gibi farklı disiplinlerin değerlendirilmesini gerektirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Pay Sahipleri Sözleşmesi, Tahkim, Arabuluculuk

Kaynakça

• Akbay, Direnç (2019), ‘Anonim Ortaklık Pay Sahipleri Arasında Yapılan Önalım Hakkı İçeren Sözleşmeler’ İstanbul Hukuk Mecmuası, S: 2, C: 77, s. 697–74.
• Akdağ Güney, Necla (2014), Anonim Şirketlerde Kuruluş, 1. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Akın, Murat Yusuf (2002) Şirketler Hukukunda ve Özellikle A.Ş.lerde Pay Sahibinin Sadakat Borcu, 1. Baskı, İstanbul, İMKB Yayınları.
• Akın, Murat Yusuf (2014) Anonim Ortaklıkta Bağlı Nama Yazılı Hisseler, 2. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık. (Bağlam)
• Akıncı, Ziya (2021), Milletlerarası Tahkim, 6. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Akyol, Şener (2010) Sözleşmenin Yorumu, 1. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Altay, Sıtkı Anlam, ‘Tahkimde Sözleşmesel Ortak Girişimler’: Akıncı, Ziya & Yasan Tepetaş, Candan (Editörler) (2018) Şirketler Hukuku Uyuşmazlıkları ve Tahkim, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Atalı, Murat & Erdoğan, Ersin (2020), ‘Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A Maddesi Çerçevesinde Menfi Tespit Davaları Sorunu’ Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S: 1, C: 5, s. 205-221.
• Atasoy, Kemal (2020) Sözleşme Özgürlüğünün Kamu Düzenine Aykırılık Sınırı, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Ayoğlu, Tolga (2018) Sermaye Şirketleri Özelinde Şirketler Hukuku Uyuşmazlıklarının Çözümünde Tahkim, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Bahtiyar, Mehmet (2001) Anonim Ortaklık Anasözleşmesi, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, s. 211.
• Barlas, Nami (2016) Adî Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, 4. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Bebchuk, Lucian Arye (2005) ‘The Case For Increasing Shareholder Power’ Harvard Law Review, S: 118, C: 3, s. 833-914.
• Çelebi, Ali Ergin (2016) Birleşme ve Devralma İşlemlerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar ve Tahkim, 1. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Demirkol, Berk (2012) ‘Pay Sahipleri Sözleşmesi ile Getirilen Pay Devir Kısıtlamaları’ Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S: 2, C: 9, s. 851-883.
• Domaniç, Hayri (1988) Türk Ticaret Kanunu Şerhi Cilt 1, 1. Baskı, İstanbul, Temel Yayınları.
• Edis, Seyfullah (1983) Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, 3. Baskı, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Ekmekçi, Ömer & Özekes, Muhammet & Atalı, Murat & Seven, Vural (2019) Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, 2. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Eminoğlu, Cafer & Erdoğan, Ersin (2020) Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk, 1. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Erdem, H. Ercüment, ‘Şirketler Hukuku Uyuşmazlıklarının Tahkime Elverişliliği’: Özdemir Kocasakal, Hatice & Balkar, Süheyla (Editörler) (2020) Tahkim Anlaşması, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Erdoğan, Ersin & Erzurumlu, Nurbanu (2016) Hukuk Uyuşmazlıklarında Türkiye’nin Arabuluculuk Tecrübesi ve Zorunlu Arabuluculuk Taslağı, 1. Baskı, İstanbul, SETA Yayınları.
• Eren, Erkan (2021), ‘Banka Yönetim Kurulunda Temsil Edilme Hakkı Veren Pay Sahipleri Sözleşmesi “Kanuna Karşi Hile” Olarak Değerlendirilebilir Mi?’ Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 2021/1, s. 1013-1046.
• Esen, Emre (2008) Uluslararası Ticari Tahkimde Tahkim Anlaşmasının Üçüncü Kişilere Teşmili, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
• Esin, İsmail G. (2020) Birleşme ve Devralmalar, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Forstmoser, Peter (2011) Organisation und Organisationsreglement der Aktiengesellschaft, 1. Baskı, Basel, Schultess.
• Helvacı, Mehmet, ‘Anonim Ortaklık Genel Kurul Kararlarının İptali Davalarının Tahkim Yargılamasına Uygunluğu Üzerine Düşünceler’: Ulusoy, Erol & Yıldırım, Aslı (Editörler), II. Uluslararası Özel Hukuk Sempozyumu “TAHKİM”, TMSF, 14 Şubat 2009, İstanbul.
• Huysal, Burak (2010) Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişlilik, 1. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık. Kayıklık, Abdurrahman (2020) ‘Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü İhtilaflarında Tahkim’ Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, S: 4, C: 36, s. 133-176.
• İnce, Salih Tayfun (2019) Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları ve Paysahipleri Sözleşmesi, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Karasu, Rauf (2015) Anonim Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi, 2. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Karayalçın, Yaşar (1998), ‘Milletlerarası Tahkimde Muhakeme Usulü’ Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, S: 3, C: 19, s. 3-52.
• Kenanoğlu, M. Macit (2005) Ticaret Kanunnâmesi ve Mecelle Işığında Osmanlı Ticaret Hukuku, 1. Baskı, Ankara, Lotus Yayınevi.
• Kendigelen, Abuzer (2020) ‘Pay Sahipleri Sözleşmesi’, Hukukî Mütalâalar (Mahkeme Kararları İle Birlikte), C: XV, 2017-2018, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık. (Mütalaa)
• Kessler, Robert A. (1967), ‘Drafting A Shareholders' Agreement For A New York Close Corporation’
Fordham Law Review, C. 35, s. 625-676.
• Kırca, İsmail (2017) ‘Nispî Ticari Davaya Dair’ Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, S: 1, C: 33, s. 55-61.
• Kırca, İsmail & Şehirali Çelik, Feyzan Hayal & Manavgat, Çağlar (2013) Anonim Şirketler Hukuku Cilt 1, 1. Baskı, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
• Moroğlu, Erdoğan (2009), Türk Ticaret Kanunu ile Yürürlük ve Uygulama Kanunu Tasarıları, Değerlendirme ve Öneriler, 6. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Moroğlu, Erdoğan (2015) Oy Sözleşmeleri, 5. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık. Nomer, Ergin & Ekşi, Nuray & Öztekin Gelgel, Günseli (2013) Milletlerarası Tahkim Hukuku Cilt I, 4. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
• Nomer, N. Füsun (1999) Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Sadakat Yükümlülüğü, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
• Okucu Taftalı, İpek (2018) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Anonim Şirketlerde İmtiyaz, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Okutan Nilsson, Gül (2004) Anonim Ortaklıklarda Paysahipleri sözleşmeleri, 1. Baskı, İstanbul, Çağa Hukuk Vakfı Yayınları.
• Özbek, Mustafa (2006) ‘Avrupa’da Arabuluculuğun İlkeleri ve Uygulanması’, Özer Seliçi’ye Armağan, Ankara, Seçkin Yayıncılık, s. 441-502.
• Pekcanıtez Usûl (2021), Medenî Usul Hukuku, 15. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Şanlı, Cemal (2019) Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları, 7. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
• Tanrıver, Süha (2020) Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Arabuluculuk, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Taşpolat Tuğsavul, Melis (2019) ‘Arabuluculuk Faaliyeti Sonunda Varılan Anlaşmanın Hukuki Niteliği’, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 2019/1, s. 333-379.
• Thomas, Katherine Reece & Ryan, Chris (2009) The Law and Practice of Shareholders’ Agreements, 3. Baskı, Lexis Nexis.
• Ülgen, Hüseyin & Helvacı, Mehmet & Kaya, Arslan & Nomer Ertan, Füsun (2021) Ticari İşletme Hukuku, 6. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Yılmaz, Gülşah (2018) Pay Sahipleri Sözleşmesinden Doğan Birlikte Satma Hakkı ve Birlikte Satışa Zorlama Hakkı, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Yüksel, Sinan (2003) ‘Paysahipleri Sözleşmeleri’ (Yüksek Lisans), Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yüksel, Sinan H., ‘Pay Sahipleri Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözümünde Tahkim’: Akıncı, Ziya & Yasan Tepetaş, Candan (Editörler) (2018) Şirketler Hukuku Uyuşmazlıkları ve Tahkim, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.