AHP ve TOPSIS YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 34, 69 - 89, 31.12.2018

Merve Ak Oğuz

Öz

Tedarik
zincirinin önemli bir halkasını oluşturan tedarik safhası, özellikle kamu
alımlarında, en iyi tedarikçiyi en optimum şartlar ile seçmeyi gerektiren bir
süreci kapsamaktadır. En iyi tedarikçinin seçilmesinde günümüzde önemi giderek
artan tedarikçi seçim kriterlerinin de kullanılması büyük önem arz etmektedir.

Araştırmanın amacı AHP ve TOPSIS yöntemlerini
bütünleşik kullanarak yönetime karar vermede destek sağlayacak bir araç sunmak
ve uygulamasını gerçekleştirmektir. Araştırma, İstanbul Büyükşehir Belediyesi
iştiraki olan İstanbul Bilişim ve Akıllı Kent Teknolojileri A.Ş. (İSBAK)
firmasında gerçekleştirildi. Öncelikle uzman görüşleri alınarak ve yazından faydalanılarak seçim
kriterleri belirlenmiş ve bir karar hiyerarşisi oluşturulmuştur. Uzman
görüşleri doğrultusunda kriterlerin ağırlıkları AHP kullanılarak hesaplanmıştır.
Sonrasında TOPSIS yöntemi kullanılarak beş tedarikçi firmadan en uygun olanı
seçilmiştir

Anahtar Kelimeler

tedarik yönetimi, topsis, ahp

Kaynakça

• Akçay, N., (2011), Satın Alma Yönetiminde Altı Sigma Yaklaşımı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Ayhan, M. B. (2013). "A Fuzzy Ahp Approach For Supplier Selection Problem: A Case Study In A Gearmotor Company." International Journal of Managing Value and Supply Chains 4(3): 11-23.Bruno, G., Esposito, E., Genovese, A. ve Passaro, R. (2012), “AHP-based approaches for supplier evaluation: Problems and perspectives”, In Journal of Purchasing and Supply Management, Vol. 18, Iss. 3, pp. 159-172.Burmaoğlu, S., (2011), Satınalma Alternatiflerinin Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerle Belirlenmesi: Keskin Nişancı Tüfekleri Üzerine Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (1), 369-382.Chandra, C. ve S. Kumar (2000). "Supply chain management in theory and practice: a passing fad or a fundamental change?" Industrial Management & Data Systems 100(3): 100-114.Chen, C.-T., Lin, C.-T., Huang, S.-F., (2002), A fuzzy approach for supplier evaluation and selection in supply chain management, International Journal of Production Economics, 102, p.289-301.Demir, H.H. (2010). İmalat Sektöründe TOPSIS Yöntemiyle Tedarikçi Seçimi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Dickson, G.W., (1966). An Analysis of vendor selection systems and decisions, Journal of Purchasing, 2(1966), 5-17.Ghodsypour, S. H. ve O. B. C. (1998). "A decision support system for supplier selection using an integrated analytic hierarchy process and linear programming." 199-212.Güner, H. (2005). AHP ve bir işletme için tedarikçi seçimi problemine uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Denizli.Hamdan, S.,Cheaitou, A. (2016),"Supplier selection and order allocation with green criteria: An MCDM and multi-objective optimization approach",Computers and Operation Research,Vol. 5, pp. 1-44.Hammer, M. (2001), “The Superefficient Company”, Harvard Business Review. Mendoza, A. (2007). "Effective methodologies for supplier selection and order quantity allocation." The Pennsylvania State University.Lambert, D. M. (2008). Supply Chain Management: Processes, Partnerships, Performance, Supply Chain Management Institute.Lee, A., Chen, W., Chang, C. (2006). A fuzzy AHP and BSC approach for evaluating performance of IT department in the manufacturing industry in Taiwan. Expert Systems with Applications, 3.Mızrak, P., (2003). Supplier selection problem- an application of goal programming in a firm, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.Monjezi, M., Dehghani, H., Singh, T.N., Sayadi, A.R., Gholinejad, A., (2010), Application of TOPSISmethod for selecting the most appropriate blast design, Arabian Journal of Geosciences No. 1, pp. 19-34.Özdemir, M. (2015). Operasyonel, yönetsel ve stratejik problemlerin çözümünde çok kriterli karar verme yöntemleri. Yıldırım, F., Önder E. (Ed.), TOPSIS (s. 133-153). Bursa.Özdursun, E., (2010). Tedarikçi İlişkileri Yönetimi ve Bir Endüstriyel Şirket Uygulaması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Saaty, T.L., (2008), Decision making with the analytic hierarchy process, International Journal of Services Sciences, 1(1), p.83-98Saaty, T. L. (1990), “How ToMake A Decision: TheAnalyticHierarchyProcess”, EuropeanJournal of OperationalResearch, 48, 9-26.Sandelands, E. (1994), “Strategic Logistics Management: Great Expectations for Lean Suppliers”, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, Vol.24, Nu. 3, pp. 40-42.Sarı, T., Timor, M. (2016),"Integrated supplıer selectıon model usıng anp, taguchı loss functıon and promethee methods",Journal of Applied Quantitative Methods,Vol. 11,Shyjith, K., Ilangkumaran, M., Kumanan, S., (2008), Multi-criteria decision-making approach to evaluate optimum maintenance strategy in textile industry, Journal of Quality in Maintenance Engineering, 14(4), p.375-386Tan, Keah Choon (2001), “A Framework Of Supply Chain Management Literature”, European Journal of Purchasing & Supply Management, Iss. 7, pp. 39-48.Trkman, P., Indihar Stemberger, M. ve Jaklic, J. (2005), “Information Transfer in Supply Chain Management”, Issues in Informing Science and Information Technology, Vol. 5, pp. 560-573.Vaidya, O.S., Kumar, S. (2006). Analytic hierarchy process: An overview of applications, European Journal of Operational Research, 169(2006), 1-29.Yıldırım F., Önder, E. (2015). Operasyonel, yönetsel ve stratejik problemleri çözümünde çok kriterli karar verme yöntemleri. Analitik hiyerarşi süreci (s. 21-74). Bursa. Yurdakul, M., İç, Y.T., (2003), Türk otomotiv firmalarının performans ölçümü ve analizine yönelik TOPSIS yöntemi kullanan bir örnek çalışma, Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(1), p.1-13