MEASURING THE HAZARDS IN FIRE STATIONS WITH MULTI-CRITERIA DECISION MAKING METHODS

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 39, 127 - 145, 28.06.2021

Muhammed Ali Güleç Berk Ayvaz

Öz

The process of evaluating the dangers in fire brigades is a complex structure and it has become necessary to produce solutions by revealing the problems. It is of great importance for firefighters to evaluate fire stations according to certain criteria in terms of eliminating hazards. For this reason, this system should be planned in a correct and systematic way in order to protect the employees by determining the dangers in the fire stations. This study focused on the problem of assessment of hazards in fire stations. The purpose of this study is to determine the evaluation criteria of the hazards in the fire stations in line with the criteria and to eliminate the dangers based on these criteria. For this purpose, criteria weights were determined with the AHP method, one of the multi-criteria decision making techniques, and the ranking of the alternatives determined by the TOPSIS method was performed.

Anahtar Kelimeler

AHP method, TOPSIS method, Multi criteria decision making method, Fire department, Occupational Health and Safety

İTFAİYE İSTASYONLARINDAKİ TEHLİKELERİN ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE ÖLÇÜLMESİ

Öz

İtfaiyelerde ki tehlikeleri değerlendirme süreci karmaşık bir yapıda olup problemleri ortaya çıkararak çözüm yöntemleri üretmek zorunlu hale gelmiştir. Tehlikelerin bertaraf edilmesi açısından İtfaiye istasyonlarının belirli ölçütlere göre değerlendirilmesi itfaiyeler için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle itfaiye istasyonlarındaki tehlikelerin belirlenerek, çalışanların korunması sağlanması için bu sistemin doğru ve sistematik bir şekilde planlanması gerekir. Bu çalışma, İtfaiye istasyonlarındaki tehlikelerin değerlendirmesi problemi üzerinde odaklanmıştır. Bu çalışmadaki amaç, İtfaiye istasyonlarındaki tehlikelerin kriterler doğrultusunda değerlendirme ölçütleri belirlemek, bu ölçütlere dayanarak tehlikelerin ortadan kaldırılmasını sağlamaktır. Bu amaçla çok kriterli karar verme tekniklerinden AHP yöntemi ile kriterler ağırlıkları belirlenmiş ve TOPSIS yöntemi ile de belirlenen alternatiflerin sıralaması gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

AHP yöntemi, TOPSIS yöntemi, Çok kriterli karar verme yöntemleri, İtfaiye, İş Sağlığı ve Güvenliği

Kaynakça

• Acuner, Ö., Çebi, S., (2013), İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Risk Değerlendirme için Bulanık Tabanlı Bir Model Önerisi, 19. Ulusal Ergonomi Kongresi, 27-29 Eylül 2013, Nevşehir.
• Ali, J., Maryam, M., (2013), “Environmental Risk Assessment of Dams by Using Multi-Criteria Decision-Making Methods: A Case Study of the Polrood Dam”, Guilan Province, Iran, An International Journal, 20, 69-85.
• Ayanoğlu, S., Biberci, M.A., (2015), Ormancılık Üretim İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürünün AHS (Analitik Hiyerarşi Süreci) ile Risk Değerlendirmesi, Üretim İşlerinde Hassas Ormancılık Sempozyumu, 4-6 Haziran 2015,.Kastamonu.
• Barlas, B., (2012), “Occupational Fatalities in Shipyards: an Analysis in Turkey”, Brodogradnja, 63(1), 35-41.
• Braglia, M., Frosolini, M., Montanari, R., (2003), “Fuzzy Criticality Assessment Model for Failure Modes and Effects Analysis”, International Journal of Quality & Reliability Management. 20(4), 503-524.
• Can. G.F., Delice. E.K., Özçakmak. B,C., (2017). “Selection of Seating Arrangement by Using Multi Criteria Decision Making Approach”, Journal of Engineering Sciences and Design, 5, 213-225.
• Erkan, N., (1997), Ergonomi, M.P.M Yayınları, 373, Ankara.
• Fera, M., Macchiaroli, R., (2010), “Use of Analytic Hierarchy Process and Fire Dynamics Simulator to Assess The Fire Protection Systems in a Tunnel on Fire”, International Journal of Project Management, 14(6), 504-529.
• Fouladgara, M.M., Yazdani-Chamzinia, A., Zavadskas, E.K., (2012), “Risk Evaluation of Tunneling Projects”, Archives of Civil and Mechanical Engineering, 12, 1-2.
• Güler, Ç., (1997), Ergonomiye Giriş, T.C. Sağlık Bakanlığı, 61, Ankara.
• Güner, H., (2005), Bulanık AHP ve Bir İşletme için Tedarikçi Seçimi Problemine Uygulanması, Pamukkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 133, Pamukkale.
• Güneri, A.F., Gül, M., Özgürler. S., (2015), “A Fuzzy AHP Methodology for Selection of Risk Assessment Methods in Occupational Safety”, International Journal of Risk Assessment Management, 3-4(18), 319-335.
• Hayta, A.B., (2007), “Çalışma Ortamı Koşullarının İşletme Verimliliği Üzerine Etkisi”, Journal of Commerce, 1, 21-41.
• Heller, S., (2006), Managing Industrial Risk Having A Tested and Proven System to Prevent and Assess Risk, Journal of Hazardous Materials, 130, 58–63.
• Ho, W., (2008), “Integrated Analytic Hierarchy Process and its Applications-A Literature Review”, European Journal of Operational Research, 211-228.
• Jozi, S.A., Shoshtary, M.T., Zadeh A.R.K., (2015), “Environmental Risk Assessment of Dams in Construction Phase Using A Multi-Criteria Decision Making (MCDM) Method”, Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal, 21(1), 1-16.
• Karadeniz, O., (2012), “Dünya’da ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği”, Çalışma ve Toplum, 2012/3, 17.
• Kasap, Y., Subaşı, E., (2011), Analitik Hiyerarşi Prosesi ile Açık İşletme Madenciliğinde Risk Denetimi, Maden İşletmelerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, 24-25 Kasım 2011, Zonguldak.
• Kılıç, H.S., Zaim, S., Delen, D., (2014), Development of a Hbrid Methodology for ERP System Selection:The Case of Turkish Airlines. Decision Support Systems, 82-92.
• Kıraç, Y., (2005), Büro Yönetiminde Ergonomi ve Ergonominin Verimliliğe Etkisi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 90, Ankara.
• Kısa, Y., (2014), Döküm Atölyelerindeki İş sağlığı ve Güvenliği Koşullarının Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Değerlendirilmesi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, 87, Ankara. Liu, J., Li, Q., Wang, Y., (2013), “Risk Analysis in Ultra Deep Scientific Drilling Project A Fuzzy Synthetic Evaluation Approach”, International Journal of Project Management, 31, 449–458.
• Mokhtari, K., Ren, J., Roberts, C., Wang, J., (2012), “Decision Support Framework for Risk Management on Sea Ports and Terminals Using Fuzzy Set Theory and Evidential Reasoning Approach”, Expert Systems with Applications, 39, 5087-5103.
• Onat, O.K., Akın, O., Eser, E.D., (2014), “İşletmelerde Risk Kavramı Farkındalığı: Organize Sanayi Bölgesinde Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 5, (11), 21–39.
• Özdağoğlu, A., (2011), Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri ve Uygulama Örnekleri. 1.Baskı, MMO, 300, İzmir.
• Özdemir, M., (2015), Yıldırım, B.F., Önder, E., (edt.) Operasyonel, Yönetsel ve Stratejik Problemlerin Çözümlerinde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Dora Basım Yayın, 338, Türkiye.
• Özfırat, M.K., Özfırat P.M., (2021), “Yangın Safhalarının HTEA Risk Analizi ile İncelenmesi”, Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 5(1), 37-44.
• Saaty, T.L., (2008), “Decision Making with The Analytic Hierarchy Process”, International Journal of Services Sciences, .83-98.
• Saaty, T.L., Niemira, M.P., (2006), “A Framework for Making” A Better Decision”, Research Review, 13(1).
• Saaty, T.L., (1990), “How to Make A Decision: The Analytic Hierarchy Process”, European Journal of Operational Research, 9-26.
• Sipahioğlu, A., (2008), Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) Ders Notları, Osman Gazi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü.
• Tüzün, S., (2012), A Multi-Criteria Decision Model for The Evaluation of Emergency Department Performance. Yüksek Lisans Tezi, Department of Industrial Engineering Industrial Engineering Programme Istanbul Technical University, Istanbul.
• Unscear, (2008), United Nations Scientific Committee on the Effect of Atomic Radiation, Sources and Effects of Ionizing Radiation. United Nations, New York.
• Yang, T., Hung, C.C., (2007), “Multiple-Attribute Decision Making Methods for Plant Layout Design Problem”. Robotics and Computer-Integrated Manufacturing, 126-137.
• Yurdakul, M., Gökpınar, E., İç, Y.T., (2019), “Resmi Bir Kurumda Risk Analizi Uygulaması”, Mühendis ve Makina, 60(696), 221 - 230.
• Zeng, J., An, M., Smith, N.J., (2007), “Application of a Fuzzy Based Decision Making Methodology to Construction Project Risk Assessment”, International Journal of Project Management, 25(6), 589-600.