ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ İLE BİR UYGULAMA: DİZEL JENERATÖR SEÇİMİ

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 40, 195 - 211, 16.12.2021

Vedat Özkök Sibkat Kaçtıoğlu

Öz

Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) ve Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) karar verme problemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadırlar. AHS, çok sayıda ölçütü hiyerarşik yapıda bir araya getirerek kullanıcının düşünce ve deneyimlerinin karara yansıtılmasına imkân veren başarılı bir karar verme yöntemidir. TOPSIS, seçeneklerden pozitif ideal çözüme en kısa mesafede ve negatif ideal çözüme en uzak mesafede olanın en iyi karar seçeneği olduğunun kabul edildiği karar verme tekniğidir. Çalışmada dizel jeneratör seçimi için Maliyet, Firma İmajı, Teknik Özellikler ve Satış Sonrası Hizmetler olmak üzere 4 ana ölçüt belirlenmiş AHS ve TOPSIS yöntemleri ile çözüm modeli oluşturulmuş ve sonuçlar karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Analitik hiyerarşi süreci, dizel jeneratör seçimi, karar verme, TOPSİS

AN APPLICATION WITH THE ANALYTICAL HIERARCHY PROCESS: SELECTION OF DIESEL GENERATORS

Öz

Analytical Hierarchy Process (AHS) and Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) are widely used in decision making problems. AHP is a successful decision-making method that brings together many criteria in a hierarchical structure and enables the reflection of the user's thoughts and experiences to the decision. TOPSIS is a decision-making technique in which it is accepted that the one with the shortest distance from the positive ideal solution and the farthest distance from the negative ideal solution is accepted as the best decision option. In the study, 4 main criteria were determined for the selection of diesel generators, namely Cost, Company Image, Technical Specifications and After Sales Services, and a solution model was created with AHS and TOPSIS methods and the results were compared and evaluated.

Anahtar Kelimeler

Analytical hierarchy process, decision making, diesel generator selection, TOPSİS

Kaynakça

• Aydın, G. (2008). Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve bir sanayi işletmesinde uygulanması [Yüksek Lisans Tezi]. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kocaeli.
• Aytekin, A. ve Kuvat, O. (2018). Dizüstü bilgisayar seçiminde değerlendirilen kriterlerin önem düzeylerinin AHP ile belirlenmesi: 1. ve 2. sınıf bilgisayar mühendisliği öğrencileri uygulaması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 7(4), 193-211.
• Banuelas, R. ve Antony J. (2004). Modified Analytic Hierarchy Process to ıncorporate uncertainty and managerial aspects. International Journal of Production Research. 42(18), 3851-3872.
• Byun, D-H. (2001). The AHP approach for selecting an otomobile purchase model, Information & Management. 38, 289-297.
• Güngör, İ. ve Didar Büyüker, İ. (2005). Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı ile otomobil seçimi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 21-33.
• Hasnain, S., Ali, M K., Akhter, J., Ahmed, B. ve Abbas, N. (2020). Selection of an industrial Boiler for a soda-ash production plant using Analytical Hierarchy Process and TOPSIS approaches. Case Studies in Thermal Engineering. 19, 11-14. https://doi.org/10.1016/j.csite.2020.100636
• Kahraman, C., Cebeci,U. ve Ruan, D. (2004). Multi-attribute comparison of catering service companies using fuzzy AHP: The case of Turkey. International Journal of Production Economics. 87(2), 171-184.
• Karabacak, G. (2011). Analitik Hiyerarşi Prosesi ile topçulukta mühimmat seçimi [Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• Karim, R. ve Karmaker, C. L. (2016). Machine selection by AHP and TOPSIS methods. American Journal of Industrial Engineering. 4(1), 7-13.
• Kuruüzüm, A. ve Atsan, N. (2001). Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve işletmecilik alanındaki uygulamaları. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 1, 83-105.
• Kurşunoğlu, N. ve Önder, M. (2015). Selection of an appropriate fan for an underground coal mine using the Analytic Hierarchy Process. Tunnelling and Underground Space Technology. 48, 101-109.
• Özbek, A. (2017). Çok kriterli karar verme yöntemleri ve excel ile problem çözümü. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Özbek, A. ve Eren, T. (2012). Üçüncü Parti Lojistik (3PL) firmanın Analitik Hiyerarşi Süreciyle (AHS) belirlenmesi. International Journal of Engineering Research and Development. 4(2), 46-54.
• Phogat, M.V.S. ve Singh, A.P. (2013). Selection of Equipment for Constructio of a Hilly Road using Multi Criteria Approach, Procedia - Social and Behavioral Sciences. 104, 282 – 291.
• Saaty, T.L. (1994). Fundamentals of decision making and priority theory with the Analytical Hierarchy Process. RWS Publications, Pittsburg.
• Saaty, T.L. (2008). Decision making with the Analytic Hierarchy Process. International Journal of Services Sciences. 1(1), 83-86.
• Uzun, S., (2015). Gemi inşa sürecinde ana makine ve jeneratör seçimi: AHP, TOPSIS ve PROMETHEE uygulaması [Yüksek Lisans Tezi]. Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kocaeli.