G357.7-0.1 Süpernova Kalıntısında Yeniden Birleşen Plazmanın Araştırılması

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 401 - 402, 11.12.2020

Aytap Sezer Tülün Ergin

Öz

Fermi Gamma-ray Space Telescope ({\it Fermi}) uydusu üzerinde takılı olan Large Area Telescope (LAT) dedektörünün ilk keşfettiği süpernova kalıntıları (SNK), büyük çoğunlukla karışık morfolojili (KM) kalıntılardır. Radyo dalgaboylarında 1720 MHz'deki OH mazerlerinin KM SNK'lerde gözlenmesi, bu kalıntıların molekül bulutları ile etkileştiklerini gösteren en önemli kanıtlardır. {\it Suzaku} X-ışını uydusu da yakın zamanda {\it Fermi}-LAT'ın bulduğu bu kalıntılarda ``Yeniden Birleşen'' (YB) plazma olduğunu keşfet-miştir. SNK'lerde YB plazmanın kaynağını açıklayan iki model (Adiyabatik Soğuma ve Isısal İletim) ortaya atılmıştır fakat hangi modelin ağırlıklı rol oynadığı henüz anlaşılamamıştır. Yeni YB SNK'lerin keşfi, bu nesnelerin gözlemsel özelliklerini ortaya koymakla birlikte, modellerin sınanması ve iyileştirilmesi bakımından önemlidir. G357.7$-$0.1 (Tornado) da molekül bulutları ile etkileşen ve gama ışınları yayan bir SNK olduğundan, YB plazma araştırması için bir adaydır. Dolayısıyla bu çalışmada {\it Suzaku} verileri ve XSPEC altındaki YB plazma modeli (VVRNEI) kullanılarak Tornado'da YB plazma araştırılmış ve elde edilen ilk sonuçlar sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

supernova remmants, compact objects, Milky Way

Kaynakça

• Arnaud, K. A. 1996, in ASP Conf. Ser. 101, Astronomical Data Analysis Software and Systems V, ed. G. H. Jacoby & J. Barnes (San Francisco, CA: ASP), 17
• Castro, D., Slane, P., Carlton, A., Figueroa-Feliciano, E. ApJ 774 (2013) 36
• Cox, D. P., Shelton, R. L., Maciejewski, W., vd. ApJ 524 (1999) 179
• Ergin, T., Sezer, A., Saha, L., Majumdar, P., Chatterjee, A., Bayırlı, A., Ercan, E. N. ApJ 790 (2014) 65
• Frail, D. A., Goss, W. M., Reynoso, E. M., vd. AJ 111 (1996) 1651
• Gaensler, B. M., Fogel, J. K. J., Slane, P. O., Miller, J. M., Wijnands, R., Eikenberry, S. S., Lewin, W. H. G. ApJ 594L (2003) 35
• Itoh, H., & Masai, K. Monthly Notices of the RAS 236 (1989) 885
• Koyama, K., Tsunemi, H., Dotani, T., vd. PASJ 59 (2007) 23
• Lazendic, J. S., Slane P. O. Astrophysical Journal, 647 (2006) 350
• Mitsuda, K., Bautz, M., Inoue, H., vd. PASJ 59 (2007) 1
• Ozawa, M., Koyama, K., Yamaguchi, H., Masai, K., & Tamagawa, T. ApJL 706 (2009) L71
• Rho, J., Petre R. Astrophysical Journal, 503 (1998) L167
• Sawada, M., Tsuru, T. G., Koyama, K. Oka, T. PASJ 63S (2011) 849
• Shelton, R. L., Cox, D. P., Maciejewski, W., vd. ApJ 524 (1999) 192
• Vink, J., The Astronomy and Astrophysics Review 20(2012) article id.49
• Wilms, J., Allen, A., & McCray, R. ApJ 542 (2000) 914
• Yamaguchi, H., Ozawa, M., Koyama, K., vd. ApJL 705 (2009) L6