Doppler HÜzmelenmesi Gösteren Çift Sistemlerde Fotometriden Dikine Hız Eldesi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 521 - 524, 11.12.2020

H. Gökhan Gökay Sacit Özdemir

Öz

Birbiri etrafında dolanan çift sistemler, yörünge eğiminin uygun olması durumunda, Doppler hüzmelenmesi(beaming) nedeniyle, çok düşük genlikte ışık değişimi gösterebilir. Bu küçük genlikler (ppm) ancak uzaytabanlı CoRoT ve Kepler gibi uyduların duyarlı fotometrik gözlemlerinden elde edilebilir. Bu değişim uygunşekilde modellendiğinde baş bileşenin dikine hız genliği fotometriden belirlenebilmektedir \citep[örneğin][]{2010ApJ...715...51V}.Bu türden hüzmelenme gösteren bir örten çift sistem olan HV Cnc’ninKepler ışık eğrisi bu etki dikkate alınarak modellenmiş ve baş bileşenin “fotometrik dikine hız” genliği(38.7+/-0.7 km/s) belirlenmiştir. Bu sonucun tayfsal dikine hız genliği (33.8+/-0.2 km/s) ile \citep{2003AJ....126.2954S}uyumlu çıkması, yöntemin başarısını göstermektedir.\\Ayrıca çift yıldızların verecekleri hüzmelenmenin, bileşen sıcaklıkları ve yörünge periyoduna göre değişimi de incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kepler, Doppler hüzmelenmesi, fotometrik dikine hız

Kaynakça

• Bloemen S., 2015, High-Precision Studies of Compact Variable Stars. Springer International Publishing, \mn@doi10.1007/978-3-319-10283-2
• Copperwheat C.~M., Marsh T.~R., Dhillon V.~S., Littlefair S.~P., Hickman R., G\"ansicke B.~T., Southworth J., 2010, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 402, 1824
• Cox A.~N., 2000, Allen's astrophysical quantities
• Duquennoy A., Mayor M., 1991, Astronomy and Astrophysics, 248, 485
• Girard T.~M., Grundy W.~M., Lopez C.~E., van Altena W.~F., 1989, The Astronomical Journal, 98, 227
• Gökay G., Özdemir S., 2018
• Halbwachs J.~L., Mayor M., Udry S., Arenou F., 2003, Astronomy and Astrophysics, 397, 159
• Hills J.~G., Dale T.~M., 1974, Astronomy and Astrophysics, 30, 135
• Loeb A., Gaudi B.~S., 2003, The Astrophysical Journall, 588, L117
• Mathieu R.~D., Latham D.~W., Griffin R.~F., Gunn J.~E., 1986, The Astronomical Journal, 92, 1100
• Maxted P.~F.~L., Marsh T.~R., North R.~C., 2000, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 317, L41
• Mazeh T., Tamuz O., North P., 2006, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 367, 1531
• Morris S.~L., Naftilan S.~A., 1993, The Astrophysical Journal, 419, 344
• Pr\v sa A., et~al., 2016, The Astrophysical Journals, 227, 29
• Rybicki G.~B., Lightman A.~P., 1979, Radiative processes in astrophysics
• Sanders W.~L., 1977, Astronomy and Astrophysicss, 27, 89
• Sandquist E.~L., Shetrone M.~D., 2003, The Astronomical Journal, 126, 2954
• Shakura N.~I., Postnov K.~A., 1987, Astronomy and Astrophysics, 183, L21
• Zhao J.~L., Tian K.~P., Pan R.~S., He Y.~P., Shi H.~M., 1993, Astronomy and Astrophysicss, 100, 243
• Zucker S., Mazeh T., 1994, The Astrophysical Journal, 420, 806
• Zucker S., Mazeh T., Alexander T., 2007, The Astrophysical Journal, 670, 1326
• van Kerkwijk M.~H., Rappaport S.~A., Breton R.~P., Justham S., Podsiadlowski P., Han Z., 2010, The Astrophysical Journal, 715, 51