Ay Çarpma Parlamalarının Gözlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 52 - 56, 31.12.2022

Mert Acar Serdar Evren

https://doi.org/10.55064/tjaa.1038877

Cited By: 1

Öz

Ay Çarpma Parlamaları, yüksek hızlarda Ay yüzeyine çarpan göktaşlarının oluşturduğu kısa süreli parlamalardır. Çarpma anında, çarpan cismin kinetik enerjisinin bir kısmının ısısal enerjiye dönüşmesiyle oluşan bu parlamalar Yer’den teleskoplarla gözlenebilmektedir. Ay çarpma parlamaların gözlemi, çarpan cismin kütlesi, çarpma sonucu oluşan krater boyutları ve çarpma olayının sıcaklığı gibi bilgilere ulaşmayı sağlamaktadır. Bu çalışmada, Ay çarpma parlamalarının gözlem yöntemi ve Türkiye’de gerçekleştirilen çalışmalar sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

methods:observational -- minor planets, asteroids: Moon, planets and satellites:detection, Kuiper belt objects:meteors, meteorids

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

2214-A

Teşekkür

Bu çalışma, TÜBİTAK 2214-A Yurt Dışı Doktora Sırası Araştırma Burs Programı kapsamında gerçekleştirilmiştir.

Observation of Lunar Impact Flashes

Öz

Lunar Impact Flashes are defined as flashes created by meteorites hitting the Moon surface at high velocities. During the impact events, a fraction of kinetic energy of the impactor is converted to thermal energy and give out an optical signature as flash. This flashes can be observed from the Earth by means of telescopes and observation of lunar impact flashes provides to achieve some information, such as mass of the impactor, size of the crater created by the impact and the impact temperature. In this study, the observation method of lunar impact flashes, the summary information and preliminary results of studies with telescopes in Turkey are presented.

Anahtar Kelimeler

method:observational, minor planets, asteroids: Moon, planets and satellites.detection, Kuiper belt objects: meteors, meteorids

Proje Numarası

2214-A

Kaynakça

• Acar M., Ateş A. K., 2021, in European Planetary Science Congress. pp EPSC2021–498.
• Avdellidou C., Vaubaillon J., 2019, MNRAS, 484, 5212.
• Avdellidou C., et al., 2021, Planet. Space Sci., 200, 105201.
• Beech M., Steel D., 1995, QJRAS, 36, 281, ADS.
• Bellot Rubio L. R., Ortiz J. L., Sada P. V., 2000, ApJ, 542, L65.
• Bessell M. S., Castelli F., Plez B., 1998, A&A, 333, 231, ADS.
• Bonanos A. Z., et al., 2018, A&A, 612, A76.
• Bouley S., et al., 2012, Icarus, 218, 115.
• Burns J. A., Lamy P. L., Soter S., 1979, Icarus, 40, 1 Cooke W., Suggs R., Moser D., Suggs R. J., 2014, in Muinonen K., Penttilä A., Granvik M., Virkki A., Fedorets G., Wilkman O., Kohout T., eds, Asteroids, Comets, Meteors 2014. p. 115.
• Cudnik B. M., Dunham D. W., Palmer D. M., Cook A. C., Venable R. J., Gural P. S., 2002, in Lunar and Planetary Science Conference. Lunar and Planetary Science Conference, p. 1329.
• Dunham D. W., et al., 2000, in Lunar and Planetary Science Conference. Lunar and Planetary Science Conference. p. 1547.
• Jenniskens P., 2006, Meteor Showers and their Parent Comets.
• Liakos A., et al., 2020, A&A, 633, A112.
• Madiedo J. M., Ortiz J. L., Morales N., Cabrera-Caño J., 2014, MNRAS, 439, 2364.
• Madiedo J. M., Ortiz J. L., Morales N., Cabrera-Caño J., 2015a, Planet. Space Sci., 111, 105.
• Madiedo J. M., Ortiz J. L., Organero F., Ana-Hernández L., Fonseca F., Morales N., Cabrera-Caño J., 2015b, A&A, 577, A118.
• Madiedo J. M., Ortiz J. L., Morales N., 2018, MNRAS, 480, 5010.
• Madiedo J. M., Ortiz J. L., Yanagisawa M., Aceituno J., Aceituno F., 2019, Impact Flashes of Meteoroids on the Moon. p. 136.
• Melosh H. J., Artemjeva N. A., Golub A. P., Nemchinov I. V., Shuvalov V. V., Trubetskaya I. A., 1993, in Lunar and Planetary Science Conference. Lunar and Planetary Science Conference. p. 975.
• Murad E., Williams I. P., 2002, Meteors in the Earth’s Atmosphere.
• Ortiz J. L., Aceituno F. J., Aceituno J., 1999, A&A, 343, L57, ADS.
• Ortiz J. L., Sada P. V., Bellot Rubio L. R., Aceituno F. J., Aceituno J., Gutiérrez P. J., Thiele U., 2000, Nature, 405, 921.
• Ortiz J. L., Quesada J. A., Aceituno J., Aceituno F. J., Bellot Rubio L. R., 2002, ApJ, 576, 567.
• Ortiz J. L., et al., 2006, Icarus, 184, 319.
• Ortiz J. L., Madiedo J. M., Morales N., Santos-Sanz P., Aceituno F. J., 2015, MNRAS, 454, 344.
• Suggs R. M., Cooke W. J., Suggs R. J., Swift W. R., Hollon N., 2008, Earth Moon and Planets, 102, 293.
• Suggs R. M., Moser D. E., Cooke W. J., Suggs R. J., 2014, Icarus, 238, 23.
• Swift W. R., Moser D. E., Suggs R. M., Cooke W. J., 2011, in Cooke W. J., Moser D. E., Hardin B. F., Janches D., eds, Meteoroids: The Smallest Solar System Bodies. p. 125.
• Xilouris E. M., et al., 2018, A&A, 619, A141.
• Yanagisawa M., Kisaichi N., 2002, Icarus, 159, 31.
• Yanagisawa M., Ohnishi K., Takamura Y., Masuda H., Sakai Y., Ida M., Adachi M., Ishida M., 2006, Icarus, 182, 489.