Seçilen Nötron Yıldızı Bileşenli X-ışın Çiftlerinin Korunumsuz Evrim Modelleri

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 3 - Özel Sayı: 22. Ulusal Astronomi Kongresi Bildirileri, 359 - 362, 31.12.2023

Tuğçe İçli Dolunay Koçak Kadri Yakut

https://doi.org/10.55064/tjaa.1203613

Öz

Bu çalışmada, geri-tür bir optik bileşen ve bir nötron yıldız barındıran düşük kütleli bazı X-ışın çiftlerinin (NS-LMXB) korunumsuz evrim modelleri MESA evrim kodu kullanılarak elde edilmiştir. Çalışma kapsamında Her X-1 ve Sco X-1 gibi LMXB sistemleri seçilmiştir. Özellikle optik bileşenin neden olduğu aktivite kaynaklı kütle kaybı başta olmak üzere çift sistemlerin evriminde etkili olan kütle aktarım süreçleri, yıldız rüzgarları, dinamo, çekimsel ışıma, açısal momentum kayıp mekanizmaları gibi korunumsuz süreçlerin evrime etkisi araştırılmıştır. Her X-1 ve Sco X-1 çift sistemlerin elde edilen ilk modelleri H-R, M-R ve M-P diyagramları elde edilerek tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

binary stars, stellar evolution, X-ray binaries, neutron star, mass-loss

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

117F188, 119F077, 2211-C, 2214-A

Non-conservative evolution of selected X-ray binaries with neutron star component

Öz

This study uses the MESA evolution code to obtain non-conservative evolution models of some low-mass X-ray binaries (NS-LMXB) containing a late-type component and a neutron star. Within the context of the study, LMXB systems such as Her X-1 and Sco X-1 were selected. The effects of non-conservative processes such as mass transfer, stellar winds, dynamo, gravitational radiation, and angular momentum loss mechanisms, which are influential in the evolution of binary systems, especially the activity-induced mass loss caused by the optic component, on evolution, have been investigated. The first models of Her X-1 and Sco X-1 binary systems are discussed by obtaining H-R, M-R and M-P diagrams.

Anahtar Kelimeler

binary stars, stellar evolution, X-ray binaries, neutron star, mass-loss

Proje Numarası

117F188, 119F077, 2211-C, 2214-A

Kaynakça

• Bandyopadhyay R. M., Shahbaz T., Charles P. A., Naylor T., 1999, MNRAS, 306, 417
• Bradshaw C. F., Fomalont E. B., Geldzahler B. J., 1999, ApJ, 512, L121
• Brookshaw L., Tavani M., 1993, ApJ, 410, 719