Early Eocene (middle-late Cuisian) Molluscs Assemblage from the Harpactocarcinid Beds, in the Yoncalı Formation of the Çankırı Basin, Central Anatolia, and Implications for Tethys Paleogeography

Yıl 2009, Cilt: 52 Sayı: 1, 1 - 30, 01.04.2009

Yavuz Okan İzzet Hoşgör

Öz

A diverse and abundant Early Eocene (middle-late Cuisian) molluscs assemblage from the Yoncalı Formation of the Çankırı Basin in central Anatolia is documented for the first time in this study. Six species of bivalves, four species of gastropods, and one species of scaphopod are described from the formation. The central part of the Yoncalı Formation consists mostly of sandstones, pelagic mudstone and limestones with harpactocarcinids and the molluscs found were derived from this part. Associated fauna found here included benthic foraminiferans, serpulids, undetermined echinoids and shark teeth, and dating was mainly based on the benthic foraminiferans. The distribution of bivalve, gastropod and scaphopod species suggest that this area has affinities with the East European Province of Turkey. The cosmopolitian distribution of the recorded species is useful for paleobiogeographic reconstruction. This reveals that there was a direct connection throughout the Tethyan realm and a connection between the Tethyan central Anatolia and Indo-Pasific realms, at least until the end of the Paleocene to Early Eocene (Early Tertiary), and this allowed the migration of benthic organisms.  

Anahtar Kelimeler

Çankırı Basin, Early Eocene, Molluscs, Paleogeography, Turkey

Early Eocene (middle-late Cuisian) Molluscs Assemblage from the Harpactocarcinid Beds, in the Yoncalı Formation of the Çankırı Basin, Central Anatolia, and Implications for Tethys Paleogeography / Çankırı Havzası Yoncalı Formasyonu (Orta Anadolu) Harpactocarcinid Yatağında Erken Eosen (orta-geç Küviziyen) Mollusk Birlikteliği ve Tetis Paleocoğrafyasındaki Yeri

Öz

Orta Anadolu’da Çankırı Havzası’nda ilk defa Erken Eosen (orta-geç Küviziyen) mollusk birlikteliği tanımlanmıştır. Yoncalı Formasyonu’nun orta kesimlerinden alınan mollusklardan, altı bivalv türü, dört gastropod türü ve bir skapod türü tanımlanmıştır. Çalışılan birim harpactocarcinidler ile birlikte kumtaşı, pelajik çamurtaşı ve kireçtaşından oluşmuştur. Birimin yaşı bentik foraminiferlere dayanarak verilmiştir. Molluskların birlikte bulunduğu diğer fosil toplulukları ise bentik foraminiferler, serpulidler, tanımlanamamış ekinitler ve köpekbalığı dişleridir. Bivalv, gastropod ve skapodların dağılımları incelendiğinde, çalışma alanının paleocoğrafik yapılanmada Doğu Avrupa bölgesinin bir parçası olduğunu gösterir. Tetis Bölgesi ele alındığında Paleosen sonundan Erken Eosen’e kadar Tetis’in orta Anadolu ve Hint-Pasifik bölgesiylede bağlantılı olduğu bentik organizmaların yayılımyla ortaya çıkmaktadır.  

Anahtar Kelimeler

Çankırı Havzası, Erken Eosen, Mollusk, Paleocoğrafya, Türkiye

Kaynakça

• Abbas, H.L., 1972. A Monograph of the Egyptian Paleocene and Eocene Pelecypods. Egyptian Journal of Geology, 16, 69200.