Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Geochemical Properties of Phyllosilicates in Göksun, Afşin and Ekinözü Metamorphites (Kahramanmaraş, Turkey)

Yıl 2021, Cilt: 64 Sayı: 1, 41 - 74, 07.09.2020
https://doi.org/10.25288/tjb.672813

Öz

This study determined the geochemical properties of phyllosilicates in the Upper Palaeozoic-Lower Mesozoic metamorphic units outcropping from west to east in the vicinities of Göksun, Afşin and Ekinözü towns in the north of Kahramanmaraş province in the westerly part of the Eastern Taurus mountains. Geochemical examination of phyllosilicates (major and trace elements, stable isotope) was carried out on pure K-micas and illite/K-micas separated from low-medium grade metamorphic samples. According to the main oxide composition of the phyllosilicates, illite/K-micas from the areas of Afşin and Göksun contain higher SiO2 and Al2O3 and lower MgO, Fe2O3, MnO and Na2O compared to those in the area of Ekinözü. The minerals represented by schists in the Ekinözü K-micas are close to having a biotite-celadonite composition while those with phyllites in Afşin and Ekinözü are close to muscovite composition. Chlorites have a trioctahedral composition between chamosite and clinochlor. Illite/K-micas with both trioctahedral and dioctahedral characteristics show a composition between muscovite and biotite (biotite-celadonite, muscovite-phlogopite, muscovite-ferriphengite, muscovite-ferrobiotite, Al-phlogopite-Al-annite) in general. In the trace element content of phyllosilicate minerals, transition metals and granitoid elements are at high concentrations while other elements, especially elements with low (LFSE) and high field strength (HFSE), display low concentrations. In the chondrite-normalized trace element content of phyllosilicate minerals, chlorites have higher values compared to K-micas and trioctahedral K-micas show lower values compared to dioctahedral K-micas. Rare earth element (REE) distribution of chlorite and sericite/K-mica minerals is normalised to chondrite and North American Shale Composition (NASC); the dioctahedral K-mica of Afşin region has the highest depletion, while the trioctahedral mica of Ekinözü has the highest enrichment. The oxygen and hydrogen isotope composition of the phyllosilicate minerals show that they are in the hypogene region, which represents high temperature and deep environment conditions. The oxygen and hydrogen isotope values of sericite/K-mica and chlorites indicate that the formation temperatures of these minerals varied between 375 and 500 °C. 40Ar/39Ar radiometric age data for the metamorphic rocks show that the metamorphism developed during the Upper Cretaceous (Santonian-Campanian) in the Afşin and Göksun regions and the Lower-Middle Eocene (Ypresian-Bartonian) periods in the Ekinözü region.

Proje Numarası

M-510

Kaynakça

  • Aktaş, G., & Robertson, A.H.F., 1990. Tectonic evolution of Tethys Suture Zone in S.E. Turkey: Evidence from the petrology and geochemistry of Late Cretaceous and Middle Eocene extrusives. In Malpas and others (eds.), Ophiolites Oceanic Crustal Analogues: Proceedings of Semp. Troodos 1987, Nicosia, Cyprus, 311-328.
  • Aslaner, M., 1973. İskenderun-Kırıkhan Bölgesindeki Ofiyolitlerin Jeoloji ve Petrografisi. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, Ankara, 150, 78 s.
  • Asutay, H.J., 1987. Baskil (Elazığ) çevresinin jeolojisi ve Baskil magmatitlerinin petrolojisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 107, 49-72.
  • Bailey, S.W., 1980. Summary of recommendations of AIPEA nomenclature committee on clay minerals. American Mineralogist, 65, 1-7.
  • Baştuğ, C., 1976. Bitlis napının stratigrafisi ve Güneydoğu Anadolu sütur zonunun evrimi. Yeryuvarı ve İnsan, 1/3, 55-61.
  • Baştuğ, C., 1980. Sedimentation, defromation and melange emplacement in the Lice basin, Dicle-Karabegan area, southeast Turkey (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • Bedi, Y., Usta, D., Özkan, M.K., Beyazpirinç, M., Yıldız, H. ve Yusufoğlu, H., 2005. Doğu Toroslar’da (Göksun-Sarız-Elbistan) Allokton İstiflerin Tektono-Stratigrafik Özellikleri. 58.Türkiye Jeoloji Kurultayı (11-17 Nisan 2005 Ankara) Bildiriler Kitabı, 262-263.
  • Bedi, Y., Yusufoğlu, H., Beyazpirinç, M., Özkan, M.K., Usta, D., Yıldız, H., 2009. Doğu Toroslar’ın Jeodinamik Evrimi (Afşin-Elbistan-Göksun)-Sarız Dolayı) (Derleme Rapor No:11150). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü 388 s. (yayımlanmamış).
  • Bilgiç, T., 2002. 1/500.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları No:10 Sivas Paftası (Ed.: M. Şenel). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Bozkaya, Ö., 1999. Alanya Metamorfitleri doğu kesiminin (Anamur Kuzeyi) mineralojisi: Kristalinite, b0 ve politipi. 11. Mühendislik Haftası, Yerbilimleri Sempozyumu, 20-23 Ekim 1999, Isparta, 183-192.
  • Bozkaya, Ö., 2001. Demirtaş-Alanya yöresinde Alanya naplarının metamorfizmasına ilişkin yeni mineralojik bulgular, Orta Toroslar, Türkiye. Yerbilimleri, 23, 71-86.
  • Bozkaya, Ö. & Yalçın, H., 2004. New mineralogical data and implications for the tectono-metamorphic evolution of the Alanya Nappes, Central Tauride Belt, Turkey. International Geology Review, 46, 347-365.
  • Bozkaya, Ö. & Yalçın, H., 2013. Geochemical monitoring of clays for diagenetic evolution of the Paleozoic-Lower Mesozoic sequence in the northern Arabian plate: Hazro and Amanos regions, Southeastern Turkey. Journal of African Earth Sciences, 86, 10-24.
  • Bozkaya, Ö., Yalçın, H. ve Başıbüyük, Z., 2003. Pütürge (Malatya) bölgesindeki pirofillit oluşumlarının mineralojisi (Rapor No: M-200). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, 63 s., (yayımlanmamış).
  • Bozkaya, Ö., Yalçın, H., Başıbüyük, Z., Özfırat, O. & Yılmaz, H., 2007a. Origin and evolution of the Southeast Anatolian Metamorphic Complex (Turkey). Geologica Carpathica, 58, 197-210.
  • Bozkaya, Ö., Yalçın, H., Başıbüyük, Z. & Bozkaya., G., 2007b. Metamorphic-hosted pyrophyllite and dickite occurrences from the hydrous alsilicate deposits of the Malatya-Pütürge region, Central Eastern Anatolia, Turkey. Clays and Clay Minerals, 55 (4), 423-442.
  • Brill, B.A., 1988. Illite crystallinity, b0 and Si contentof K-white mica as indicators of metamorphic conditions in low-grade metamorphic rocks at Cobar, New South Wales. Australian Journal of Earth Sciences, 35, 295-302.
  • Candan, O., Çetinkaplan, M., Topuz, G., Koralay, E., Oberhaensli, R., Yiğitbaş, E. ve Li, Q., 2012. Berit Yöresindeki (Kahraman Maraş) Eklojit – Granat Piroksenitlere Ait Ön Bulgular. 65.Türkiye Jeoloji Kurultayı (2-6 Nisan 2012, Ankara), Bildiriler Kitabı, 444-445.
  • Cathelineau, M., 1988. Cation site occupancy in chlorites and illites as a function of temperature. Clay Minerals, 23, 471-485.
  • Condie, K.C., 1993. Chemical composition and evolution of the upper continental crust: Contrasting results from surface samples and shales. Chemical Geology, 104, 1-37.
  • Craig, H., 1961. Isotopic variations in meteoric waters. Science, 133, 1702-1703.
  • Çoğulu, H.E., Delaloye, M, Vuagnat, M. & Wagner, J.J., 1976. Some Geochemical, Geochronological and Petrophysical Data on the Ophiolitic Massif from the Kızıl Dağ Hatay-Turkey. Compte Rendu Des Seances de la Societe de Physique et D’historic Naturelle de Geneve, NS, 10, 141-150.
  • Deer, W.A., Howie, R.A. & Zussman, J., 1962. Rockforming Minerals. Longmans, London, 270 p.
  • Delaloye, M., Pişkin, Ö., Voldet, P., Vuagnat, M. & Wagner, J.J., 1979. Rare Earth Element Concentrations in Mafics from the Kızıldağ Ophiolite (Hatay, Turkey). Schweizerisch Mineralogische und Petrographische Mitteilungen, 59, 67-73.
  • Delaloye, M., Selçuk, H., Vuagnat, M. & Wagner, J., 1980a. Geological section through the Hatay ophiolite along the Mediterranean coast, southern Turkey. Ofioliti, 5, 205-216.
  • Delaloye, M., De Souza, H., Wagner, J. & Hedley, I., 1980b. Isotopic ages on ophiolites from the eastern Mediterranean. In A. Panayiotou (ed.), International Symposium on Ophiolites, Lefkoşe, 292-295.
  • Dilek, Y. & Thy, P., 2009. Island arc tholeiite to boninitic melt evolution of the Cretaceous Kizildag (Turkey) ophiolite: Model for multi-stage early arc-forearc magmatism in Tethyan subduction factories. Lithos, 113, 68-87.
  • Dubertret, L., 1953. Géologie des roches vertes du NW de la Syrie et du Hatay (Turquie) Notes Mémoire, Moyen Orient, 6, 227 p.
  • Erdem, E. ve Bingöl, A.F., 1997. Pütürge (Malatya) Masifi’ndeki gnaysların petrografik ve petrolojik özellikleri. Selçuk Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi 20. Yıl Jeoloji Sempozyumu (12-16 Mayıs 1997, Konya) Bildiriler Kitabı, 217- 227.
  • Ferronsky, V.I. & Polyakov, V.A., 2012. Isotopes of the Earth’s Hydrosphere. Springer, Netherlands, 630 p.
  • Fleet, A.J., 1984. Aqueous and Sedimentary Geochemistry of the Rare Earth Elements. In P. Henderson (ed.), Rare Earth Elements, Developments in Geochemistry 2 (pp. 343-373). EIsevier, Amsterdam.
  • Foster, M.D., 1960. Interpretation of Composition of Trioctahedral Micas. United States Geological Survey Professional Paper, 354B, 1-49.
  • Foster, M.D.,1962. Interpretation of the Composition and a Classification of the Chlorites. United States Geological Survey Professional Paper, 414A, 1-33.
  • Fourcade, S., Peucat, J., Martineau, F., Cuesta, A., Corretgé, L.G. & Gil Ibarguchi, J.I., 1991. Análisis de isótopos de oxígeno y edad Rb-Sr del plutón zonado de Caldas de Reyes (Galicia. España). Geogaceta, 6, 7-9.
  • Frey M., 1987. Very low-grade metamorphism of clastic sedimentary rocks. In M. Frey (ed.), Low Temperature Metamorphism (pp. 9-58). Blackie, Glasgow and London.
  • Gat, J.R., Shemesh, A., Tziperman, E., Hecht, A., Georgopoulos, D., and co-authors., 1996. The Stable Isotope Composition of Waters of the Eastern Mediterranean Sea. Journal of Geophysical Research-Oceans, 101, 6441-6451.
  • Genç Ş.C, Yiğitbaş, E. ve Yılmaz, Y., 1993. Berit Metaofiyolitinin jeolojisi. A. Suat Erk Jeoloji Sempozyumu, 2-5 Eylül 1991, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara, 37-52.
  • Göncüoğlu, M.C., 2010. Türkiye Jeolojisine Giriş: Alpin ve Alpin Öncesi Tektonik Birliklerin Jeodinamik Evrimi. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Monografi Serisi No. 5, Ankara, 69 s.
  • Göncüoğlu, M.C., Dirik, K. & Kozlu, H., 1997. Pre-Alpine and Alpine Terranes in Turkey: Explanatory notes to the terrane map of Turkey. Annales Géologique Pays Hellénique, 37, 515-536.
  • Graham, S.A., McCloy, C., Hitzman, M., Ward, R. & Turner, R., 1984. Basin evolution during change from convergent to transform continental margin in central California. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 68, 233-249.
  • Gromet, L.P., Dymek, R.F., Haskin, L.A. & Korotev, R.L., 1984. The “North American shale composite”: Its compilation, major and trace element characteristics. Geochimica et Cosmochimica Acta, 48, 2469-2482.
  • Guidotti, C.V., 1984. Micas in metamorphic rocks. In S.W.Bailey (ed.), Micas. Reviews in Mineralogy, Mineralogical Society of America, 13, 357-467.
  • Hall, C.M., 2013. Direct Measurement of Recoil Effects on 40Ar/39Ar Standards. In F. Jourdan, D.F. Mark & C. Verati, (eds.), Advances in 40Ar/39Ar Dating: from Archaeology to Planetary Sciences. Geological Society, London, Special Publications, 378, 53-62.
  • Hall, R., 1976. Ophiolite emplacement and evolution of the Taurus suture zone, southeast Turkey. Geological Society of America Bulletin, 87, 1078-1088.
  • Hall, R., 1980. Unmixing a melange: The petrology and history of a distrupted and metamorphosed ophiolite, SE Turkey. Geological Society of London Journal, 137, 195-206.
  • Harris, N.B.W. & Holland, T.J.B., 1984. The significance of cordierite-hypersthene assemblages from the Beitbridge region of the Central Limpopo Belt; evidence for rapid decompression in the Archaean. American Mineralogist, 69, 1036-1049.
  • Haskin, L.A., Haskin, M.A., Frey, F.A. & Wildeman, T.R., 1968. Relative and absolute terrestrial abundances of the rare earths. In L.H. Ahrens (ed.), Origin and Distribution of the Elements (889-912.). Pergamon Press.
  • Heizler, M.T. & Harrison, T.M., 1988. Multiple trapped argon isotope components revealed by 40Ar/39Ar isochron analysis. Geochimica et Cosmochimica Acta, 52, 1295-1303.
  • Helvacı, C., 1983. Avnik (Bingöl) bölgesi Bitlis Masifi Metamorfik kayalarının Rb/Sr jeokronolojisi. Türkiye Jeoloji Kurumu, 37. Bilimsel ve Teknik Kurultayı (21-25 Şubat 1983, Ankara) Bildiri Özleri Kitabı, 111-111.
  • Hickmott, D.D., Shimizu, N., Spear, F.S. & Selverstone, J., 1987. Trace-element zoning in a metamorphic garnet. Geology, 15, 573-576.
  • Hozatlıoğlu, D., 2018. Göksun-Binboğa ve Engizek Metamorfitleri’nin Mineralojik-Petrografik ve Jeokimyasal İncelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sivas, 384 s.
  • Hozatlıoğlu, D., Bozkaya, Ö., Yalçın, H., Yılmaz, H. 2020. Mineralogical characteristics of metamorphic massif units outcropping in Göksun, Afşin and Ekinözü (Kahramanmaraş) region. Bulletin of The Mineral Research and Exploration 162, 105-146. https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.610884.
  • Huebner, M., Kyser, T.K. & Nisbet, E.G., 1986. Stableisotope geochemistry of high-grade metapelites from the Central zone of the Limpopo belt. American Mineralogist, 71, 1343-1353.
  • Hunziker, J.C., Frey, M., Clauer, N., Dallmeyer, R.D., Fredrichsen, H., Flehmig, W., Hochstrasser, K., Roggviler, P. & Schwander, H., 1986. The evolution of illite to muscovite. Mineralogical and isotopic data from the Glarus Alps, Switzerland. Contributions to Mineralogy and Petrology, 92, 157-180.
  • Ireland, B.J., Curtis C.D. & Whiteman J.A., 1983. Compositional variation within some glauconites and illites and implications for their stability and origins. Sedimentology, 30, 769-786.
  • Juteau, T., 1980. Ophiolites of Turkey. Ofioliti, 2, 199-238.
  • Karaoğlan, F., 2012. Güneydoğu Anadolu Orojenik Kuşağındaki Ofiyolitik ve Granitik Kayaçların Jeokronolojisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana, 288 s.
  • Karaoğlan F., Parlak O., Klötzli U., Thöni M. & Koller F., 2013. U-Pb and Sm-Nd geochronology of the Kizildag (Hatay, Turkey) Ophiolite: Implications for the timing and duration of suprasubduction zone type oceanic crust formation in the southern Neotethys. Geological Magazine, 150, 283-299.
  • McDougall, I., Harrison, T.M., 1999. Geochronology and Thermochronology by the 40Ar-39Ar method. Oxford Monographs on Geology and Geophysics, New York, 2nd Edition, 288 p.
  • McLennan, S.M., 1989. Rare earth elements in sedimentary rocks: Influence of provenance and sedimentary processes. In B.R. Lipin, G.A. McKay (eds.), Geochemistry and mineralogy of rare earth elements (pp. 169-200). Reviews in Mineralogy. Mineralogical Society of America.
  • Merriman, R.J. & Frey, M., 1999. Patterns of very low-grade metamorphism in metapelitic rocks. In M. Frey & D. Robinson, (eds.), Low Grade Metamorphism, (pp. 61-107) .Blackwell Sciences Ltd., Oxford, United Kingdom.
  • Merriman, R.J. & Peacor D.R., 1999. Very lowgrade metapelites: mineralogy, microfabrics and measuring reaction progress. In M. Frey & D. Robinson, (eds.) (10-60). Blackwell Sciences Ltd., Oxford, United Kingdom.
  • Meunier, A. & Velde, B., 1989. Solid solutions in I/S mixed-layer minerals and illite. American Mineralogist, 74, 1106-1112.
  • Michard, A., Whitechurch, H., Ricou, L.E., Montigny & R., Yazgan, E., 1984. Tauric subduction (Malatya-Elazığ provinces) and its bearing on tectonics of the Tethyan realm in Turkey. In J.E. Dixon & A.H.F. Robertson (eds.), The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean, Special Publication of the Geological Society, No:17, (361-373). Blackwell Scientific Publications, Oxford,
  • Middleton, A.W., Uysal, I.T., Bryan, S.E., Hall, C.M. & Golding, S.D., 2014. Integrating 40Ar/39Ar, 87Rb-87Sr and 147Sm-143Nd geochronology of authigenic illite to evaluate tectonic reactivation in an intraplate setting, central Australia. Geochimica et Cosmochimica Acta, 134, 155-174.
  • Oberhänsli, R., Bousquet, R., Candan, O. & Okay, A., 2012. Dating Subduction Events in East Anatolia, Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences, 21 (1), 1-17.
  • Oberhänsli, R., Koralay, E., Candan, O., Pourteau, A. & Bousquet, R., 2014. Late Cretaceous eclogitic high-pressure relics in the Bitlis Massif. Geodinamica Acta, 26(3-4), 175-190. https://doi.org/10.1080/09853111.2013.858951
  • Ohr, M., Halliday, A.N. & Peacor, D.R., 1994. Mobility and fractionation of rare earth elements in argillaceous sediments: implications for dating diagenesis and low-grade metamorphism. Geochimica et Cosmochimica Acta, 58, 289-312.
  • Okay, A.I., Zattin, M. & Cavazza, W., 2010. Apatite fission-track data for Miocene Arabia-Eurasia collision. Geology, 38, 35-38.
  • Özgül, N., 1976. Toroslar’ın bazı temel jeoloji özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 19, 65-78.
  • Özgül, N., 1984. Stratigraphy and tectonic evolution of the Central Taurides. In O. Tekeli & M.C. Göncüoğlu (eds.), International Symposium on the Geology of Taurus Belt (26-29 September 1983, Ankara), 77-90.
  • Özkaya, İ., 1978. Ergani-Maden yöresi stratigrafisi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 21(2), 129-139.
  • Parlak, O., Rızaoğlu, T., Bağcı, U., Karaoğlan, F. & Höck, V., 2009. Tectonic significance of the geochemistry and petrology of ophiolites in southeast Anatolia, Turkey. Tectonophysics, 473, 173-187.
  • Perinçek, D., 1980a. Arabistan Kıtası kuzeyindeki tektonik evrimin kıta üzerinde çökelen istifteki etkileri. Türkiye 5. Petrol Kongresi Tebliğleri, 77-93.
  • Perinçek, D., 1980b. IX. Bölge Hakkari, Yüksekova, Çukurca, Beytüşşebap, Uludere, Pervari dolayının jeolojisi (Rapor No:1481). Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Arama Grubu Başkanlığı, 80 s.
  • Perinçek, D. ve Özkaya, İ ., 1981. Arabistan levhası kuzey kenarı tektonik evrimi. Yerbilimleri, 7(8), 91-102.
  • Rızaoğlu, T., Parlak, O., Höck, V., Koller, F., Hames, W.E., Billor, Z., 2009. Andean-type active margin formation in the eastern Taurides: Geochemical and geochronogical evidence from the Baskil granitoid (Elazığ, SE Turkey). Tectonophysics, 473, 188-207.
  • Robertson, A.H.F., Ustaömer, T., Parlak, O., Ünlügenç, U.C., Taşlı, K. & İnan, N., 2006. The Berit transect of the Tauride thrust belt, S Turkey: Late Cretaceous-Early Cenozoic accretionary/collisional processes related to closure of the Southern Neotethys. Journal of Asian Earth Sciences, 27, 108-145.
  • Robinson, D., Nicholls R.A. ve Thomas L.J., 1980. Clay mineral evidence for low-grade Caledonian and Variscan metamorphism in south-western Dyfed, South Wales. Mineralogical Magazine, 43, 857-863.
  • Roddick, J.C., Cliff, R.A. & Rex, D.C., 1980. The evolution of excess argon in Alpin biotites-A 40Ar/39Ar analysis. Earth and Planetary Science Letters, 48, 185-208.
  • Rye, R.O., Schuiling, R.D., Rye, D.M. & Jansen, J.B.H., 1976. Carbon, hydrogen and oxygen isotope studies of the regional metamorphic complex at Naxos, Greece. Geochimica et Cosmochimica Acta, 40, 1031-1049.
  • Savin, S.M. & Lee, M., 1988. Isotopic studies of phyllosilicates. In S.W. Bailey (ed.), Hydrous Phyllosilicates (pp. 189-223). Reviews in Mineralogy, Mineralogical Society of America,
  • Selçuk, H., 1981. Etude geologique de la partie meridionale du Hatay (Turquie) (Unpublished doctoral dissertation). University de Geneve, 116 p.
  • Sharp, Z.D., 1990. Laser-based microanalytical method for the in situ determination of oxygen isotope ratios of silicates and oxides. Geochimica et Cosmochimica Acta, 54, 1353-1357.
  • Sheppard, S.M.F., 1981. Stable isotope geochemistry of fluids. In D.T. Rickard & F.E. Wickman, (eds.), Chemistry and Geochemistry of Solutions at High Temperatures and Pressures. Physics and Chemistry of the Earth, 13/14, 419-445.
  • Sheppard, S.M.F. & Gilg, H.A., 1996. Stable isotope geochemistry of clay minerals. Clay Minerals, 31, 1-24.
  • Sheppard, S.M.F., Nielsen, R.L. & Taylor, H.P. Jr., 1969. Oxygen and hydrogen isotope ratios of clay minerals from porphyry copper deposits. Economic Geology, 64, 755-777.
  • Sun, S.S. & McDonough, W.F., 1989. Chemical and isotopic systematics of oceanic basalts: implications for mantle composition and processes. In A.D. Saunders & M.J. Norry (eds.), Magmatism in the Ocean Basins, Special Publication (313-345). Geological Society of London, 42.
  • Şengör, A.M.C. & Yılmaz, Y., 1981. Tethyan evolution of Turkey, a plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, 181-241.
  • Şengör, A.M.C. ve Yılmaz, Y., 1983. Türkiye’de Tetis’in evrimi: Levha tektoniği açısından bir yaklaşım. Türkiye Jeoloji Kurumu Yerbilimleri Özel Sayısı, No:1, 75 s.
  • Tarhan, N., 1984. Göksun-Afsin-Elbistan dolayının jeolojisi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 19, 3-9.
  • Taylor, H.P., 1974. The Application of oxygen and hydrogen isotope studies to problems of hydrothermal alteration and ore deposition. Economic Geology, 69, 843-883.
  • Turan, M., Aksoy, E. ve Bingöl, F.A., 1995. Doğu Torosların jeodinamik evriminin Elazığ civarındaki özellikleri. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7, 177-199.
  • Ulu, Ü., 2002. 1/500.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları No:16 Hatay Paftası (Ed.: M. Şenel). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Uysal, I.T., Golding, S.D. & Baublys, K., 2000. Stable isotope geochemistry of authigenic clay minerals from Late Permian coal measures, Queensland, Australia: implications for the evolution of the Bowen Basin. Earth and Planetary Science Letters, 180, 149-162.
  • Uysal, T., Mutlu, H., Altunel, E., Karabacak, V. & Golding, S.D., 2006. Clay mineralogical and isotopic (K-Ar, δ18O, δD) constraints on the evolution of the North Anatolian Fault Zone, Turkey. Earth and Planetary Science Letters, 243, 181-194.
  • Uysal, İ., Ersoy, E.Y., Karslı, O., Dilek, Y., Sadıklar, M.B., Ottley, C.J., Tiepolo, M. & Meisel, T., 2012. Coexistence of abyssal and ultra-depleted SSZ type mantle peridotites in a Neo-Tethyan Ophiolite in SW Turkey: constraints from mineral composition, whole-rock geochemistry (majortrace-REE-PGE), and Re-Os isotope systematics. Lithos, 132-133, 50-69.
  • Yalçın, H., Bozkaya, Ö. ve Başıbüyük, Z., 1999. Üst Paleozoyik yaşlı çok düşük dereceli Malatya metamorfitlerinin fillosilikat mineralojisi. 52.Türkiye Jeoloji Kurultayı (10-12 Mayıs, Ankara) Bildiriler Kitabı, 271-278.
  • Yazgan, E., 1981. Doğu Toroslarda etkin bir paleo-kıta kenarı etüdü (Üst Kretase-Orta Eosen) Malatya-Elazığ, Doğu Anadolu. Yerbilimleri, 7, 83-104.
  • Yazgan, E., 1983. A geotraverse between the Arabian Platform and the Munzur Nappes. International Symposium on the Geology of Taurus Belt, Guide Book for Excursion V., Ankara, 17 p.
  • Yazgan, E., 1984. Geodynamic evolution of the Eastern Taurus region. In O. Tekeli & M.C. Göncüoğlu (eds.), International Symposium on the Geology of Taurus Belt (26-29 September 1983, Ankara), 199-208.
  • Yazgan, E. & Chessex, R., 1991. Geology and Evolution of the Southeastern Taurides in the Region of Malatya. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 3, 1-42.
  • Yazgan, E, Michard, A., Whitechurch, H. & Montigny, R., 1983. Le Taurus de Malatya (Turquie orientale), élément de la suture sud-téthysienne. Bulletin de la Société Géologique de France, 25, 59-63.
  • Yıldırım, M. ve Yılmaz, Y., 1991. Güneydoğu Anadolu orojenik kuşağının ekaylı zonu. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 3(1), 57-73.
  • Yılmaz, A., Bedi, Y., Uysal, Ş. ve Aydın, N., 1997.1/100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları. Elbistan E-23 paftası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etüdleri Dairesi, Ankara, 18 s.
  • Yılmaz, A., Bedi, Y., Uysal, Ş., Yusufoğlu, H. ve Aydın, N., 1993. Doğu Torodlar’da Uzunyayla ile Beritdağı arasının jeolojik yapısı. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 5, 69-87.
  • Yılmaz, Y., 1993. New Evidence and Model on the Evolution of the Southeast Anatolian Orogen. Geological Society of America Bulletin, 105 (2), 251-271.
  • Yılmaz, Y., Dilek, Y. ve Işık, H., 1981. Gevaş (Van) ofiyolitinin jeolojisi ve sinkinematik bir makaslama zonu. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 24, 37-44.
  • Yılmaz, Y. ve Gürer, Ö.F., 1996. Andırın (Kahramanmaraş) Dolayında Misis-Andırın Kuşağının Jeolojsi ve Evrimi. Turkish Journal of Earth Sciences, 5, 39-55.
  • Yılmaz, Y., Gürpınar, O., Kozlu, H., Gül, M.A., Yiğitbaş, E., Yıldırım, M., Genç, Ş.C. ve Keskin, M., 1987. Maraş kuzeyinin jeolojisi (Andırın-Berit-Engizek-Nurhak-Binboğa Dağları) Cilt (IIIII) (Rapor No: 2028). Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Ankara, 218 s.
  • Yılmaz, Y., Gürpınar, O. ve Yiğitbaş, E., 1988. Amanos dağları ve Maraş dolaylarında Miyosen havzalarının tektonik evrimi. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 1, 52-72.
  • Yılmaz, Y. ve Yıldırım, M., 1996. Geology and Evaluation of the Nap Region (the Metamorphic Massifs) of the Southeast Anatolian Orogenic Belt, Turkish Journal of Earth Sciences, 5(3), 21-38.
  • Yılmaz, Y. ve Yiğitbaş, E., 1990. SE Anadolu’nun farklı ofiyolitik-metamorfik birlikleri ve bunların jeolojik evrimdeki rolü. Türkiye 8. Petrol Kongresi (16-20 Nisan 1990, Ankara) Bildirileri, 128-140.
  • Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E. & Genç, Ş.C., 1993. Ophiolitic and metamorphic assemblages of Southeast Anatolia and their significance in the geological evolution of the Orogenic Belt. Tectonics, 12, 1280-1297.
  • Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E., Yıldırım, M. ve Genç, Ş.C., 1992. Güneydoğu Anadolu metamorfik masiflerinin kökeni. Türkiye 9. Petrol Kongresi (17-21 Şubat 1992, Ankara) Bildirileri, 296-306. Zheng, Y.F., 1993. Calculation of oxygen isotope fractionation in hydroxyl-bearing silicates. Earth and Planetary Science Letters, 120, 247-263.

Göksun, Afşin ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri

Yıl 2021, Cilt: 64 Sayı: 1, 41 - 74, 07.09.2020
https://doi.org/10.25288/tjb.672813

Öz

Bu çalışmada, Doğu Toroslar’ın batı kesiminde Kahramanmaraş ili kuzeyinde batıdan doğuya doğru Göksun, Afşin ve Ekinözü ilçeleri çevresinde yüzeyleyen Üst Paleozoyik-Alt Mesozoyik yaşlı metamorfik birimlerindeki fillosilikatların jeokimyasal özellikleri incelenmiştir. Bu kapsamda düşük-orta dereceli metamorfik örneklerden elde edilen saf K-mika ve illit/K-mikalarda jeokimyasal (ana ve iz/eser element, duraylı ve radyojenik izotop) incelemeler yapılmıştır. Fillosilikatların ana oksit bileşimlerine göre; Afşin ve Göksun bölgelerine ait illit/K-mikalar Ekinözü bölgesindekilere göre daha yüksek SiO2 ve Al2O3, buna karşın daha düşük MgO, Fe2O3, MnO ve Na2O içermektedir. Fillosilikat minerallerinin ana oksit bileşimlerine göre; şistlerle temsil edilen Ekinözü bölgesindeki K-mikalar biyotit-seladonit, fillitlerle temsil edilen Afşin ve Göksun bölgesindekiler ise muskovit bileşimlerine daha yakındır. Kloritler; şamozit ve klinoklor arasında trioktahedral bileşime sahiptir. Hem trioktahedral, hem de dioktahedral özelliğindeki illit/K-mikalar; genel anlamda muskovit ile biyotit arasında (biyotit-seladonit, muskovit-filogopit, muskovit-ferrifenjit, muskovit-ferrobiyotit, Al-flogopit-Al-annit) bir bileşim sergilemektedir. Fillosilikat minerallerinin eser element içerikleri; geçiş metalleri ve granitoyid elementler bakımından yüksek; buna karşın diğer elementler, özellikle kalıcılığı düşük (LFSE) ve yüksek (HFSE) elementler açısından düşük derişim göstermektedir. Fillosilikat minerallerinin kondrit-normalize iz element desenlerinde; kloritler K-mikalara, benzer biçimde trioktahedral K-mikalar dioktahedral olanlara göre daha düşük değerler sunmaktadır. Klorit ve illit/K-mikaların kondrit ve Kuzey Amerika Şeyl Bileşimi’ne (NASC) göre normalize edilmiş nadir toprak element (NTE) dağılımlarında; Afşin bölgesine ait dioktahedral K-mikalar en fazla fakirleşmeye, Ekinözü bölgesine ait trioktahedral mikalar ise en yüksek zenginleşmeye sahiptirler. Oksijen ve hidrojen izotop bileşimlerine göre; fillosilikatları incelenen tüm örnekler yüksek sıcaklık ve derin ortam koşullarını temsil eden hipojen bölgede yer almaktadır. Serizit/K-mika ve kloritlerin oksijen ve hidrojen izotop değerleri; bu minerallerin oluşum sıcaklıklarının 375-500 °C arasında değiştiğine işaret etmektedir. İllit/K-mikaların 40Ar/39Ar radyometrik yaş verileri; Afşin ve Göksun bölgelerindeki metamorfik kayaçlar için Üst Kretase (Santoniyen-Kampaniyen), Ekinözü bölgesindekiler için Alt-Orta Eosen (İpresiyen-Bartoniyen) döneminde gelişen metamorfizmayı göstermektedir.

Destekleyen Kurum

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi

Proje Numarası

M-510

Teşekkür

Prof.Dr. Hüseyin Yılmaz

Kaynakça

  • Aktaş, G., & Robertson, A.H.F., 1990. Tectonic evolution of Tethys Suture Zone in S.E. Turkey: Evidence from the petrology and geochemistry of Late Cretaceous and Middle Eocene extrusives. In Malpas and others (eds.), Ophiolites Oceanic Crustal Analogues: Proceedings of Semp. Troodos 1987, Nicosia, Cyprus, 311-328.
  • Aslaner, M., 1973. İskenderun-Kırıkhan Bölgesindeki Ofiyolitlerin Jeoloji ve Petrografisi. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, Ankara, 150, 78 s.
  • Asutay, H.J., 1987. Baskil (Elazığ) çevresinin jeolojisi ve Baskil magmatitlerinin petrolojisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 107, 49-72.
  • Bailey, S.W., 1980. Summary of recommendations of AIPEA nomenclature committee on clay minerals. American Mineralogist, 65, 1-7.
  • Baştuğ, C., 1976. Bitlis napının stratigrafisi ve Güneydoğu Anadolu sütur zonunun evrimi. Yeryuvarı ve İnsan, 1/3, 55-61.
  • Baştuğ, C., 1980. Sedimentation, defromation and melange emplacement in the Lice basin, Dicle-Karabegan area, southeast Turkey (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • Bedi, Y., Usta, D., Özkan, M.K., Beyazpirinç, M., Yıldız, H. ve Yusufoğlu, H., 2005. Doğu Toroslar’da (Göksun-Sarız-Elbistan) Allokton İstiflerin Tektono-Stratigrafik Özellikleri. 58.Türkiye Jeoloji Kurultayı (11-17 Nisan 2005 Ankara) Bildiriler Kitabı, 262-263.
  • Bedi, Y., Yusufoğlu, H., Beyazpirinç, M., Özkan, M.K., Usta, D., Yıldız, H., 2009. Doğu Toroslar’ın Jeodinamik Evrimi (Afşin-Elbistan-Göksun)-Sarız Dolayı) (Derleme Rapor No:11150). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü 388 s. (yayımlanmamış).
  • Bilgiç, T., 2002. 1/500.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları No:10 Sivas Paftası (Ed.: M. Şenel). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Bozkaya, Ö., 1999. Alanya Metamorfitleri doğu kesiminin (Anamur Kuzeyi) mineralojisi: Kristalinite, b0 ve politipi. 11. Mühendislik Haftası, Yerbilimleri Sempozyumu, 20-23 Ekim 1999, Isparta, 183-192.
  • Bozkaya, Ö., 2001. Demirtaş-Alanya yöresinde Alanya naplarının metamorfizmasına ilişkin yeni mineralojik bulgular, Orta Toroslar, Türkiye. Yerbilimleri, 23, 71-86.
  • Bozkaya, Ö. & Yalçın, H., 2004. New mineralogical data and implications for the tectono-metamorphic evolution of the Alanya Nappes, Central Tauride Belt, Turkey. International Geology Review, 46, 347-365.
  • Bozkaya, Ö. & Yalçın, H., 2013. Geochemical monitoring of clays for diagenetic evolution of the Paleozoic-Lower Mesozoic sequence in the northern Arabian plate: Hazro and Amanos regions, Southeastern Turkey. Journal of African Earth Sciences, 86, 10-24.
  • Bozkaya, Ö., Yalçın, H. ve Başıbüyük, Z., 2003. Pütürge (Malatya) bölgesindeki pirofillit oluşumlarının mineralojisi (Rapor No: M-200). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, 63 s., (yayımlanmamış).
  • Bozkaya, Ö., Yalçın, H., Başıbüyük, Z., Özfırat, O. & Yılmaz, H., 2007a. Origin and evolution of the Southeast Anatolian Metamorphic Complex (Turkey). Geologica Carpathica, 58, 197-210.
  • Bozkaya, Ö., Yalçın, H., Başıbüyük, Z. & Bozkaya., G., 2007b. Metamorphic-hosted pyrophyllite and dickite occurrences from the hydrous alsilicate deposits of the Malatya-Pütürge region, Central Eastern Anatolia, Turkey. Clays and Clay Minerals, 55 (4), 423-442.
  • Brill, B.A., 1988. Illite crystallinity, b0 and Si contentof K-white mica as indicators of metamorphic conditions in low-grade metamorphic rocks at Cobar, New South Wales. Australian Journal of Earth Sciences, 35, 295-302.
  • Candan, O., Çetinkaplan, M., Topuz, G., Koralay, E., Oberhaensli, R., Yiğitbaş, E. ve Li, Q., 2012. Berit Yöresindeki (Kahraman Maraş) Eklojit – Granat Piroksenitlere Ait Ön Bulgular. 65.Türkiye Jeoloji Kurultayı (2-6 Nisan 2012, Ankara), Bildiriler Kitabı, 444-445.
  • Cathelineau, M., 1988. Cation site occupancy in chlorites and illites as a function of temperature. Clay Minerals, 23, 471-485.
  • Condie, K.C., 1993. Chemical composition and evolution of the upper continental crust: Contrasting results from surface samples and shales. Chemical Geology, 104, 1-37.
  • Craig, H., 1961. Isotopic variations in meteoric waters. Science, 133, 1702-1703.
  • Çoğulu, H.E., Delaloye, M, Vuagnat, M. & Wagner, J.J., 1976. Some Geochemical, Geochronological and Petrophysical Data on the Ophiolitic Massif from the Kızıl Dağ Hatay-Turkey. Compte Rendu Des Seances de la Societe de Physique et D’historic Naturelle de Geneve, NS, 10, 141-150.
  • Deer, W.A., Howie, R.A. & Zussman, J., 1962. Rockforming Minerals. Longmans, London, 270 p.
  • Delaloye, M., Pişkin, Ö., Voldet, P., Vuagnat, M. & Wagner, J.J., 1979. Rare Earth Element Concentrations in Mafics from the Kızıldağ Ophiolite (Hatay, Turkey). Schweizerisch Mineralogische und Petrographische Mitteilungen, 59, 67-73.
  • Delaloye, M., Selçuk, H., Vuagnat, M. & Wagner, J., 1980a. Geological section through the Hatay ophiolite along the Mediterranean coast, southern Turkey. Ofioliti, 5, 205-216.
  • Delaloye, M., De Souza, H., Wagner, J. & Hedley, I., 1980b. Isotopic ages on ophiolites from the eastern Mediterranean. In A. Panayiotou (ed.), International Symposium on Ophiolites, Lefkoşe, 292-295.
  • Dilek, Y. & Thy, P., 2009. Island arc tholeiite to boninitic melt evolution of the Cretaceous Kizildag (Turkey) ophiolite: Model for multi-stage early arc-forearc magmatism in Tethyan subduction factories. Lithos, 113, 68-87.
  • Dubertret, L., 1953. Géologie des roches vertes du NW de la Syrie et du Hatay (Turquie) Notes Mémoire, Moyen Orient, 6, 227 p.
  • Erdem, E. ve Bingöl, A.F., 1997. Pütürge (Malatya) Masifi’ndeki gnaysların petrografik ve petrolojik özellikleri. Selçuk Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi 20. Yıl Jeoloji Sempozyumu (12-16 Mayıs 1997, Konya) Bildiriler Kitabı, 217- 227.
  • Ferronsky, V.I. & Polyakov, V.A., 2012. Isotopes of the Earth’s Hydrosphere. Springer, Netherlands, 630 p.
  • Fleet, A.J., 1984. Aqueous and Sedimentary Geochemistry of the Rare Earth Elements. In P. Henderson (ed.), Rare Earth Elements, Developments in Geochemistry 2 (pp. 343-373). EIsevier, Amsterdam.
  • Foster, M.D., 1960. Interpretation of Composition of Trioctahedral Micas. United States Geological Survey Professional Paper, 354B, 1-49.
  • Foster, M.D.,1962. Interpretation of the Composition and a Classification of the Chlorites. United States Geological Survey Professional Paper, 414A, 1-33.
  • Fourcade, S., Peucat, J., Martineau, F., Cuesta, A., Corretgé, L.G. & Gil Ibarguchi, J.I., 1991. Análisis de isótopos de oxígeno y edad Rb-Sr del plutón zonado de Caldas de Reyes (Galicia. España). Geogaceta, 6, 7-9.
  • Frey M., 1987. Very low-grade metamorphism of clastic sedimentary rocks. In M. Frey (ed.), Low Temperature Metamorphism (pp. 9-58). Blackie, Glasgow and London.
  • Gat, J.R., Shemesh, A., Tziperman, E., Hecht, A., Georgopoulos, D., and co-authors., 1996. The Stable Isotope Composition of Waters of the Eastern Mediterranean Sea. Journal of Geophysical Research-Oceans, 101, 6441-6451.
  • Genç Ş.C, Yiğitbaş, E. ve Yılmaz, Y., 1993. Berit Metaofiyolitinin jeolojisi. A. Suat Erk Jeoloji Sempozyumu, 2-5 Eylül 1991, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara, 37-52.
  • Göncüoğlu, M.C., 2010. Türkiye Jeolojisine Giriş: Alpin ve Alpin Öncesi Tektonik Birliklerin Jeodinamik Evrimi. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Monografi Serisi No. 5, Ankara, 69 s.
  • Göncüoğlu, M.C., Dirik, K. & Kozlu, H., 1997. Pre-Alpine and Alpine Terranes in Turkey: Explanatory notes to the terrane map of Turkey. Annales Géologique Pays Hellénique, 37, 515-536.
  • Graham, S.A., McCloy, C., Hitzman, M., Ward, R. & Turner, R., 1984. Basin evolution during change from convergent to transform continental margin in central California. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 68, 233-249.
  • Gromet, L.P., Dymek, R.F., Haskin, L.A. & Korotev, R.L., 1984. The “North American shale composite”: Its compilation, major and trace element characteristics. Geochimica et Cosmochimica Acta, 48, 2469-2482.
  • Guidotti, C.V., 1984. Micas in metamorphic rocks. In S.W.Bailey (ed.), Micas. Reviews in Mineralogy, Mineralogical Society of America, 13, 357-467.
  • Hall, C.M., 2013. Direct Measurement of Recoil Effects on 40Ar/39Ar Standards. In F. Jourdan, D.F. Mark & C. Verati, (eds.), Advances in 40Ar/39Ar Dating: from Archaeology to Planetary Sciences. Geological Society, London, Special Publications, 378, 53-62.
  • Hall, R., 1976. Ophiolite emplacement and evolution of the Taurus suture zone, southeast Turkey. Geological Society of America Bulletin, 87, 1078-1088.
  • Hall, R., 1980. Unmixing a melange: The petrology and history of a distrupted and metamorphosed ophiolite, SE Turkey. Geological Society of London Journal, 137, 195-206.
  • Harris, N.B.W. & Holland, T.J.B., 1984. The significance of cordierite-hypersthene assemblages from the Beitbridge region of the Central Limpopo Belt; evidence for rapid decompression in the Archaean. American Mineralogist, 69, 1036-1049.
  • Haskin, L.A., Haskin, M.A., Frey, F.A. & Wildeman, T.R., 1968. Relative and absolute terrestrial abundances of the rare earths. In L.H. Ahrens (ed.), Origin and Distribution of the Elements (889-912.). Pergamon Press.
  • Heizler, M.T. & Harrison, T.M., 1988. Multiple trapped argon isotope components revealed by 40Ar/39Ar isochron analysis. Geochimica et Cosmochimica Acta, 52, 1295-1303.
  • Helvacı, C., 1983. Avnik (Bingöl) bölgesi Bitlis Masifi Metamorfik kayalarının Rb/Sr jeokronolojisi. Türkiye Jeoloji Kurumu, 37. Bilimsel ve Teknik Kurultayı (21-25 Şubat 1983, Ankara) Bildiri Özleri Kitabı, 111-111.
  • Hickmott, D.D., Shimizu, N., Spear, F.S. & Selverstone, J., 1987. Trace-element zoning in a metamorphic garnet. Geology, 15, 573-576.
  • Hozatlıoğlu, D., 2018. Göksun-Binboğa ve Engizek Metamorfitleri’nin Mineralojik-Petrografik ve Jeokimyasal İncelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sivas, 384 s.
  • Hozatlıoğlu, D., Bozkaya, Ö., Yalçın, H., Yılmaz, H. 2020. Mineralogical characteristics of metamorphic massif units outcropping in Göksun, Afşin and Ekinözü (Kahramanmaraş) region. Bulletin of The Mineral Research and Exploration 162, 105-146. https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.610884.
  • Huebner, M., Kyser, T.K. & Nisbet, E.G., 1986. Stableisotope geochemistry of high-grade metapelites from the Central zone of the Limpopo belt. American Mineralogist, 71, 1343-1353.
  • Hunziker, J.C., Frey, M., Clauer, N., Dallmeyer, R.D., Fredrichsen, H., Flehmig, W., Hochstrasser, K., Roggviler, P. & Schwander, H., 1986. The evolution of illite to muscovite. Mineralogical and isotopic data from the Glarus Alps, Switzerland. Contributions to Mineralogy and Petrology, 92, 157-180.
  • Ireland, B.J., Curtis C.D. & Whiteman J.A., 1983. Compositional variation within some glauconites and illites and implications for their stability and origins. Sedimentology, 30, 769-786.
  • Juteau, T., 1980. Ophiolites of Turkey. Ofioliti, 2, 199-238.
  • Karaoğlan, F., 2012. Güneydoğu Anadolu Orojenik Kuşağındaki Ofiyolitik ve Granitik Kayaçların Jeokronolojisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana, 288 s.
  • Karaoğlan F., Parlak O., Klötzli U., Thöni M. & Koller F., 2013. U-Pb and Sm-Nd geochronology of the Kizildag (Hatay, Turkey) Ophiolite: Implications for the timing and duration of suprasubduction zone type oceanic crust formation in the southern Neotethys. Geological Magazine, 150, 283-299.
  • McDougall, I., Harrison, T.M., 1999. Geochronology and Thermochronology by the 40Ar-39Ar method. Oxford Monographs on Geology and Geophysics, New York, 2nd Edition, 288 p.
  • McLennan, S.M., 1989. Rare earth elements in sedimentary rocks: Influence of provenance and sedimentary processes. In B.R. Lipin, G.A. McKay (eds.), Geochemistry and mineralogy of rare earth elements (pp. 169-200). Reviews in Mineralogy. Mineralogical Society of America.
  • Merriman, R.J. & Frey, M., 1999. Patterns of very low-grade metamorphism in metapelitic rocks. In M. Frey & D. Robinson, (eds.), Low Grade Metamorphism, (pp. 61-107) .Blackwell Sciences Ltd., Oxford, United Kingdom.
  • Merriman, R.J. & Peacor D.R., 1999. Very lowgrade metapelites: mineralogy, microfabrics and measuring reaction progress. In M. Frey & D. Robinson, (eds.) (10-60). Blackwell Sciences Ltd., Oxford, United Kingdom.
  • Meunier, A. & Velde, B., 1989. Solid solutions in I/S mixed-layer minerals and illite. American Mineralogist, 74, 1106-1112.
  • Michard, A., Whitechurch, H., Ricou, L.E., Montigny & R., Yazgan, E., 1984. Tauric subduction (Malatya-Elazığ provinces) and its bearing on tectonics of the Tethyan realm in Turkey. In J.E. Dixon & A.H.F. Robertson (eds.), The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean, Special Publication of the Geological Society, No:17, (361-373). Blackwell Scientific Publications, Oxford,
  • Middleton, A.W., Uysal, I.T., Bryan, S.E., Hall, C.M. & Golding, S.D., 2014. Integrating 40Ar/39Ar, 87Rb-87Sr and 147Sm-143Nd geochronology of authigenic illite to evaluate tectonic reactivation in an intraplate setting, central Australia. Geochimica et Cosmochimica Acta, 134, 155-174.
  • Oberhänsli, R., Bousquet, R., Candan, O. & Okay, A., 2012. Dating Subduction Events in East Anatolia, Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences, 21 (1), 1-17.
  • Oberhänsli, R., Koralay, E., Candan, O., Pourteau, A. & Bousquet, R., 2014. Late Cretaceous eclogitic high-pressure relics in the Bitlis Massif. Geodinamica Acta, 26(3-4), 175-190. https://doi.org/10.1080/09853111.2013.858951
  • Ohr, M., Halliday, A.N. & Peacor, D.R., 1994. Mobility and fractionation of rare earth elements in argillaceous sediments: implications for dating diagenesis and low-grade metamorphism. Geochimica et Cosmochimica Acta, 58, 289-312.
  • Okay, A.I., Zattin, M. & Cavazza, W., 2010. Apatite fission-track data for Miocene Arabia-Eurasia collision. Geology, 38, 35-38.
  • Özgül, N., 1976. Toroslar’ın bazı temel jeoloji özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 19, 65-78.
  • Özgül, N., 1984. Stratigraphy and tectonic evolution of the Central Taurides. In O. Tekeli & M.C. Göncüoğlu (eds.), International Symposium on the Geology of Taurus Belt (26-29 September 1983, Ankara), 77-90.
  • Özkaya, İ., 1978. Ergani-Maden yöresi stratigrafisi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 21(2), 129-139.
  • Parlak, O., Rızaoğlu, T., Bağcı, U., Karaoğlan, F. & Höck, V., 2009. Tectonic significance of the geochemistry and petrology of ophiolites in southeast Anatolia, Turkey. Tectonophysics, 473, 173-187.
  • Perinçek, D., 1980a. Arabistan Kıtası kuzeyindeki tektonik evrimin kıta üzerinde çökelen istifteki etkileri. Türkiye 5. Petrol Kongresi Tebliğleri, 77-93.
  • Perinçek, D., 1980b. IX. Bölge Hakkari, Yüksekova, Çukurca, Beytüşşebap, Uludere, Pervari dolayının jeolojisi (Rapor No:1481). Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Arama Grubu Başkanlığı, 80 s.
  • Perinçek, D. ve Özkaya, İ ., 1981. Arabistan levhası kuzey kenarı tektonik evrimi. Yerbilimleri, 7(8), 91-102.
  • Rızaoğlu, T., Parlak, O., Höck, V., Koller, F., Hames, W.E., Billor, Z., 2009. Andean-type active margin formation in the eastern Taurides: Geochemical and geochronogical evidence from the Baskil granitoid (Elazığ, SE Turkey). Tectonophysics, 473, 188-207.
  • Robertson, A.H.F., Ustaömer, T., Parlak, O., Ünlügenç, U.C., Taşlı, K. & İnan, N., 2006. The Berit transect of the Tauride thrust belt, S Turkey: Late Cretaceous-Early Cenozoic accretionary/collisional processes related to closure of the Southern Neotethys. Journal of Asian Earth Sciences, 27, 108-145.
  • Robinson, D., Nicholls R.A. ve Thomas L.J., 1980. Clay mineral evidence for low-grade Caledonian and Variscan metamorphism in south-western Dyfed, South Wales. Mineralogical Magazine, 43, 857-863.
  • Roddick, J.C., Cliff, R.A. & Rex, D.C., 1980. The evolution of excess argon in Alpin biotites-A 40Ar/39Ar analysis. Earth and Planetary Science Letters, 48, 185-208.
  • Rye, R.O., Schuiling, R.D., Rye, D.M. & Jansen, J.B.H., 1976. Carbon, hydrogen and oxygen isotope studies of the regional metamorphic complex at Naxos, Greece. Geochimica et Cosmochimica Acta, 40, 1031-1049.
  • Savin, S.M. & Lee, M., 1988. Isotopic studies of phyllosilicates. In S.W. Bailey (ed.), Hydrous Phyllosilicates (pp. 189-223). Reviews in Mineralogy, Mineralogical Society of America,
  • Selçuk, H., 1981. Etude geologique de la partie meridionale du Hatay (Turquie) (Unpublished doctoral dissertation). University de Geneve, 116 p.
  • Sharp, Z.D., 1990. Laser-based microanalytical method for the in situ determination of oxygen isotope ratios of silicates and oxides. Geochimica et Cosmochimica Acta, 54, 1353-1357.
  • Sheppard, S.M.F., 1981. Stable isotope geochemistry of fluids. In D.T. Rickard & F.E. Wickman, (eds.), Chemistry and Geochemistry of Solutions at High Temperatures and Pressures. Physics and Chemistry of the Earth, 13/14, 419-445.
  • Sheppard, S.M.F. & Gilg, H.A., 1996. Stable isotope geochemistry of clay minerals. Clay Minerals, 31, 1-24.
  • Sheppard, S.M.F., Nielsen, R.L. & Taylor, H.P. Jr., 1969. Oxygen and hydrogen isotope ratios of clay minerals from porphyry copper deposits. Economic Geology, 64, 755-777.
  • Sun, S.S. & McDonough, W.F., 1989. Chemical and isotopic systematics of oceanic basalts: implications for mantle composition and processes. In A.D. Saunders & M.J. Norry (eds.), Magmatism in the Ocean Basins, Special Publication (313-345). Geological Society of London, 42.
  • Şengör, A.M.C. & Yılmaz, Y., 1981. Tethyan evolution of Turkey, a plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, 181-241.
  • Şengör, A.M.C. ve Yılmaz, Y., 1983. Türkiye’de Tetis’in evrimi: Levha tektoniği açısından bir yaklaşım. Türkiye Jeoloji Kurumu Yerbilimleri Özel Sayısı, No:1, 75 s.
  • Tarhan, N., 1984. Göksun-Afsin-Elbistan dolayının jeolojisi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 19, 3-9.
  • Taylor, H.P., 1974. The Application of oxygen and hydrogen isotope studies to problems of hydrothermal alteration and ore deposition. Economic Geology, 69, 843-883.
  • Turan, M., Aksoy, E. ve Bingöl, F.A., 1995. Doğu Torosların jeodinamik evriminin Elazığ civarındaki özellikleri. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7, 177-199.
  • Ulu, Ü., 2002. 1/500.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları No:16 Hatay Paftası (Ed.: M. Şenel). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Uysal, I.T., Golding, S.D. & Baublys, K., 2000. Stable isotope geochemistry of authigenic clay minerals from Late Permian coal measures, Queensland, Australia: implications for the evolution of the Bowen Basin. Earth and Planetary Science Letters, 180, 149-162.
  • Uysal, T., Mutlu, H., Altunel, E., Karabacak, V. & Golding, S.D., 2006. Clay mineralogical and isotopic (K-Ar, δ18O, δD) constraints on the evolution of the North Anatolian Fault Zone, Turkey. Earth and Planetary Science Letters, 243, 181-194.
  • Uysal, İ., Ersoy, E.Y., Karslı, O., Dilek, Y., Sadıklar, M.B., Ottley, C.J., Tiepolo, M. & Meisel, T., 2012. Coexistence of abyssal and ultra-depleted SSZ type mantle peridotites in a Neo-Tethyan Ophiolite in SW Turkey: constraints from mineral composition, whole-rock geochemistry (majortrace-REE-PGE), and Re-Os isotope systematics. Lithos, 132-133, 50-69.
  • Yalçın, H., Bozkaya, Ö. ve Başıbüyük, Z., 1999. Üst Paleozoyik yaşlı çok düşük dereceli Malatya metamorfitlerinin fillosilikat mineralojisi. 52.Türkiye Jeoloji Kurultayı (10-12 Mayıs, Ankara) Bildiriler Kitabı, 271-278.
  • Yazgan, E., 1981. Doğu Toroslarda etkin bir paleo-kıta kenarı etüdü (Üst Kretase-Orta Eosen) Malatya-Elazığ, Doğu Anadolu. Yerbilimleri, 7, 83-104.
  • Yazgan, E., 1983. A geotraverse between the Arabian Platform and the Munzur Nappes. International Symposium on the Geology of Taurus Belt, Guide Book for Excursion V., Ankara, 17 p.
  • Yazgan, E., 1984. Geodynamic evolution of the Eastern Taurus region. In O. Tekeli & M.C. Göncüoğlu (eds.), International Symposium on the Geology of Taurus Belt (26-29 September 1983, Ankara), 199-208.
  • Yazgan, E. & Chessex, R., 1991. Geology and Evolution of the Southeastern Taurides in the Region of Malatya. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 3, 1-42.
  • Yazgan, E, Michard, A., Whitechurch, H. & Montigny, R., 1983. Le Taurus de Malatya (Turquie orientale), élément de la suture sud-téthysienne. Bulletin de la Société Géologique de France, 25, 59-63.
  • Yıldırım, M. ve Yılmaz, Y., 1991. Güneydoğu Anadolu orojenik kuşağının ekaylı zonu. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 3(1), 57-73.
  • Yılmaz, A., Bedi, Y., Uysal, Ş. ve Aydın, N., 1997.1/100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları. Elbistan E-23 paftası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etüdleri Dairesi, Ankara, 18 s.
  • Yılmaz, A., Bedi, Y., Uysal, Ş., Yusufoğlu, H. ve Aydın, N., 1993. Doğu Torodlar’da Uzunyayla ile Beritdağı arasının jeolojik yapısı. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 5, 69-87.
  • Yılmaz, Y., 1993. New Evidence and Model on the Evolution of the Southeast Anatolian Orogen. Geological Society of America Bulletin, 105 (2), 251-271.
  • Yılmaz, Y., Dilek, Y. ve Işık, H., 1981. Gevaş (Van) ofiyolitinin jeolojisi ve sinkinematik bir makaslama zonu. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 24, 37-44.
  • Yılmaz, Y. ve Gürer, Ö.F., 1996. Andırın (Kahramanmaraş) Dolayında Misis-Andırın Kuşağının Jeolojsi ve Evrimi. Turkish Journal of Earth Sciences, 5, 39-55.
  • Yılmaz, Y., Gürpınar, O., Kozlu, H., Gül, M.A., Yiğitbaş, E., Yıldırım, M., Genç, Ş.C. ve Keskin, M., 1987. Maraş kuzeyinin jeolojisi (Andırın-Berit-Engizek-Nurhak-Binboğa Dağları) Cilt (IIIII) (Rapor No: 2028). Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Ankara, 218 s.
  • Yılmaz, Y., Gürpınar, O. ve Yiğitbaş, E., 1988. Amanos dağları ve Maraş dolaylarında Miyosen havzalarının tektonik evrimi. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 1, 52-72.
  • Yılmaz, Y. ve Yıldırım, M., 1996. Geology and Evaluation of the Nap Region (the Metamorphic Massifs) of the Southeast Anatolian Orogenic Belt, Turkish Journal of Earth Sciences, 5(3), 21-38.
  • Yılmaz, Y. ve Yiğitbaş, E., 1990. SE Anadolu’nun farklı ofiyolitik-metamorfik birlikleri ve bunların jeolojik evrimdeki rolü. Türkiye 8. Petrol Kongresi (16-20 Nisan 1990, Ankara) Bildirileri, 128-140.
  • Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E. & Genç, Ş.C., 1993. Ophiolitic and metamorphic assemblages of Southeast Anatolia and their significance in the geological evolution of the Orogenic Belt. Tectonics, 12, 1280-1297.
  • Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E., Yıldırım, M. ve Genç, Ş.C., 1992. Güneydoğu Anadolu metamorfik masiflerinin kökeni. Türkiye 9. Petrol Kongresi (17-21 Şubat 1992, Ankara) Bildirileri, 296-306. Zheng, Y.F., 1993. Calculation of oxygen isotope fractionation in hydroxyl-bearing silicates. Earth and Planetary Science Letters, 120, 247-263.
Toplam 115 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Genel Jeoloji
Bölüm Makaleler - Articles
Yazarlar

Deniz Hozatlıoğlu 0000-0003-4888-1348

Ömer Bozkaya 0000-0002-8474-8600

Hüseyin Yalçın 0000-0001-9539-2817

Proje Numarası M-510
Yayımlanma Tarihi 7 Eylül 2020
Gönderilme Tarihi 9 Ocak 2020
Kabul Tarihi 8 Nisan 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 64 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Hozatlıoğlu, D., Bozkaya, Ö., & Yalçın, H. (2021). Göksun, Afşin ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 64(1), 41-74. https://doi.org/10.25288/tjb.672813
AMA Hozatlıoğlu D, Bozkaya Ö, Yalçın H. Göksun, Afşin ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri. Türkiye Jeol. Bült. Ocak 2021;64(1):41-74. doi:10.25288/tjb.672813
Chicago Hozatlıoğlu, Deniz, Ömer Bozkaya, ve Hüseyin Yalçın. “Göksun, Afşin Ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri”. Türkiye Jeoloji Bülteni 64, sy. 1 (Ocak 2021): 41-74. https://doi.org/10.25288/tjb.672813.
EndNote Hozatlıoğlu D, Bozkaya Ö, Yalçın H (01 Ocak 2021) Göksun, Afşin ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni 64 1 41–74.
IEEE D. Hozatlıoğlu, Ö. Bozkaya, ve H. Yalçın, “Göksun, Afşin ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri”, Türkiye Jeol. Bült., c. 64, sy. 1, ss. 41–74, 2021, doi: 10.25288/tjb.672813.
ISNAD Hozatlıoğlu, Deniz vd. “Göksun, Afşin Ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri”. Türkiye Jeoloji Bülteni 64/1 (Ocak 2021), 41-74. https://doi.org/10.25288/tjb.672813.
JAMA Hozatlıoğlu D, Bozkaya Ö, Yalçın H. Göksun, Afşin ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri. Türkiye Jeol. Bült. 2021;64:41–74.
MLA Hozatlıoğlu, Deniz vd. “Göksun, Afşin Ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri”. Türkiye Jeoloji Bülteni, c. 64, sy. 1, 2021, ss. 41-74, doi:10.25288/tjb.672813.
Vancouver Hozatlıoğlu D, Bozkaya Ö, Yalçın H. Göksun, Afşin ve Ekinözü (Kahramanmaraş) Metamorfitlerindeki Fillosilikatların Jeokimyasal Özellikleri. Türkiye Jeol. Bült. 2021;64(1):41-74.

Yazım Kuralları / Instructions for Authorshttp://www.jmo.org.tr/yayinlar/tjb_yazim_kurallari.php

Etik Bildirimi ve Telif Hakkı Devir Formu / Ethical Statement and Copyrighy Form https://www.jmo.org.tr/yayinlar/tjb_telif_etik_formlar.php