(French) Le Phénomène des Captures; son Importance dans la Modification des Bassins hydrologiques et dans l'Accroissement des Aires désertiques et demi-désertiques

Yıl 1953, Cilt: 4 Sayı: 1, 69 - 79, 31.01.1953

Rita Lopez Llergo

Öz

La situation de la République Mexicaine entre les parallèles 14° et 32° N., l'allure de son relief et la très grande largeur E.-W. de sa partie située dans la zone subtropicale de l'Hémisphere Nord, sont les causes auxquelles les climats de régions très étendues du pays doivent leur caractère de sécheresse. Ce trait semble s'accroître de plus en plus, de sorte que, dans les dernières années, il est devenu un problème très grave. C'est pourquoi l'étude des ressource hydrauliques a reçu au Mexique une attention spéciale.

Anahtar Kelimeler

Mexico

(Fransızca) Le Phénomène des Captures; son Importance dans la Modification des Bassins hydrologiques et dans l'Accroissement des Aires désertiques et demi-désertiques

Öz

Toprağın kuraklığı ve fakirleşmesi Meksika için pek ciddi bir problemdir. Müellifin bu iki konu üzerinde yaptığı fiziyografik tetebbu bu iki hadisenin ayni sebepten neşet ettiği kanaatını meydana getirmiştir.

Basenlerde su baskınlarına karşı ve toplanan suların boşaltılması için yapılan hafriyat bu bölgenin fizikî vasıflarında esaslı değişmeler meydana getirmiştir. Bu işler muazzam bir tecrübe laboratuvarı olmuştur. Sun'i olarak yapılan kaptajlar, tabii kaptajların husule getirdiği fiziyografik tesirleri aydınlatmıştır.

Meksika, reliefinin esaslarını pliosenden evvelki formasyonlara borçludur. Sierra Madre Oriental ve Occidental ile <<volkanik mihver>> yüksek platolarda laküstr havzalar teşekkülüne sebep olmuşlardır. Bu havzalar ayni surette Sierra Madre del Sur silsilesi <<volkanik mihver>> inin çevrelediği platoda Sierra Madre Occidental'a müvazi silsileler arasında ve Tehuantepec yarımadasında görülür.

Pliosen devrinde mühim bir yükselme meydana gelmiş ve bazı yerlerin reliefinde 1000 metrelik farklar husule gelmiştir. Bu hadise memleketin dış versanında olan su akışlarını şiddetlendirmiş buna karşı iç versanda akışlarda bir değişiklik olmamıştır. Böylece bir tarafta erosion eskisi gibi olmakta devam etmiş lâkin öte tarafta meyil sertleşmiş, su akışı hızlanmış ve aşınma çok daha faal bir şekil almıştır. Netice olarak <Sierra> lar memleketin iç kısmındaki basenlere kadar parçalanmış, dahildeki kapalı basenler ve bir çok göllerin suları çekilmiştir. İtikâlin bu şiddeti toprak altında su seviyesinin düşmesini intaç ederek o kısımlarda rutubeti azaltır ve nebatların neşvünema imkânları üzerinde menfi tesir eder.

Rutubetli rüzgârlara maruz olan arazinin yükselmesi buralarda yağışı arttırır fakat dahilî versandaki yağış miktarını da azaltır. Bundan başka bu bölgede göllerden suların çekilmesi tebahhüre maruz olan topraklardan rutubetin azalmasını intaç eder.

Müellif dahilî basenlerde kaptaj yollarını barajlar inşa ederek tesbit ederek dahilî basenlerin tekrar ihyasını mümkün görmektedir.

Anahtar Kelimeler

Meksika, toprak

Kaynakça

• Llergo, R.L., 1953. Le Phénomène des Captures; son Importance dans la Modification des Bassins hydrologiques et dans l'Accroissement des Aires désertiques et demi-désertiques. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 4(1), 69-79.