Foça - Menemen yöresi volkanitlerinde piroksenlerin yayılımı ve kristalografik değerleri

Yıl 1977, Cilt: 20 Sayı: 1, 21 - 26, 28.02.1977

M. Yılmaz Savaşçın O. Özcan Dora

Öz

Birbirine yakın iki ayrı bölgeden (Menemen ve Foça) seçilmiş volkanik topluluklar arasındaki kökensel farklılıklardan ve ayni bölgedeki volkanitlerin evrimsel değişikliklerinden hareket edilerek, piroksenlerin kristalografik parametre değerleri incelenmiştir.
Bu farklı volkanik topluluklardan Menemen bölgesinde yeralan kalkalkalik karakterli kayaçlar kendi aralarında yükselme ve oluşum farklılıkları gösterirler.
Foça bölgesindeki birimde ise üst manto kökenli alkalik malzeme yerel olarak arı, kirli (kontamine) ve karışım (hibrid) hallerde ortaya çıkar.
Gerek iki bölge arasındaki kökensel farklılıklar, gerekse aynı bölgedeki kayaçların evrimsel değişiklikleri, kayaçların karakteristik örneklerindeki piroksenlerin kristalografisine tümü ile yansır.

Anahtar Kelimeler

Foça, Menemen, İzmir, Volkanit

Distributions and crystallographical values of the pyroxenes from the volcanic rocks of the Foça and Menemen surroundings, Izmir- Turkey

Öz

The erystallographie parameters of the pyroxenes obtained, from two different volcanic assemblages, lying near to each other in Menemen and Foça, north of İİzmir, have been investigated.
The volcanic assamblages have differences in their origin and rock composition. Each of the assamblages display different magmatic evolution .
The volcanic rocks around Menemen are of calc-alkaline nature and have been extruded by different mechanisms.
The rocks studied in Foça are either orginated from upper mantle or the products of contamination and hybridization of it.
Both the genetic differences in different areas and the trends of evolution in each areas have been reflected in the crystallography of pyroxenes, oblained from the representative rock specimens.

Anahtar Kelimeler

Foca, Menemen, İzmir, Volkanic rocks

Kaynakça

• Andrâ, E., 1905, Eruptivgesteine im Nordwesten Kleinasiens: Doktora Tezi, Leipzig, yayımlanmamış.
• Barth, T. F. W., 1956, Studies on gneiss and granite. I. related between temp. and the composition of the feldspars: Strifter Narshe Viden Skups. Akad. Oslo I. Mat. Naturv. KU 1, 3.16.
• Besenecker, H. ve Pichler, H., 1974, Die jungen vulkanite der Insel Chios (östliche Agâls-Griehenland): Geol. Jb.. 9, 41-65.
• Biedel, A., 1967, Program zur Berechnung des Pulverdiagrams aiıs Gitterboustanten: Inst. f. min., Ruhr-Univ-BOCHUM, yayımlanmamış.
• Borsi, S., Ferrara, G., Innocenti, F. ve Mazzuoli, R., 1972, Geochronology and Petrology of Recent Volcanics in the Eastern Agean Sea: Pull. Vol., 36, 3, 473-496
• Brown, G. M., 1960, The effect of the ion subtitution on celi dimensions of clinopyroxenes: Amer. Mineral., 115, 15-39
• Burnham, C. W., 1963, IBM - Computer program for least-squares refinement of crystallographic lattice constants: Geophys. lab. Carneige Inst., Washington D. C, Yearbook, 61-132.
• Dora, O. Ö., 1975, Menderes Masifinde alkali feldspatların yapısal durumları ve bunların petrojenetik yorumlarda kullanılması: Türkiye Jeol. Kur. Bült., 18, 111-126.
• Dora, O. ö., 1976, Die Feldspate als petrogenetischer Indikator im Menderes Massiv/Westanatolien: N. Jb. Miner. Abh., 127, 3, 289-310.
• Edgar, A. G., Mottana, A. ve Macrae, N. D., 1969, The chemistry and celi parameters of omphacites and related pyroxenes: Min. Mag., 37, 285, 70-80
• Green, D. H. ve Ringwood, A. E., 1969, The origin of Basalt magmas: Geophys. Monogr. 13, Amer. Geophs. Uni., 489-495.
• Hijikata, K., 1968, Ünit-cell dimensions of the clinopyroxenes along the join CaMgSi(o OA - CaFe3 + AlSiOf i: Jour. Fac. Sci. Hokkaido Univ., 14-2, 149-157
• Innocenti, F. ve Mazzuoli, R., 1972, Petrology of the Izmir-Karaburun Volcanic Area: Bull. Vol. 36, 1, 1-22.
• Kroll, H., 1967, Die Korrektion der Pulverinterferenzen mit Hilfe der Silizumlinien mit einem Programm zur Dehnungs/Schrumpfungskorrektur von Röntgenfilmen (JAGOKOR): Min. Inst. Univ. Münster, yayımlanmamış.
• Ktenas, M. C. A., 1928, Sur le volcan de Pasthoura: Prak. Acad. Athen, 3, 226-249.
• Kuno, H., 1955, Ion substitution in the diopside-ferropigeonite series of clinopyroxenes: Amer. Miner, 40, 70-93.
• Kuno, H. ve Hess, H. EL, 1953, Unit celi dimensions of clinoenstatite and pigeonite in relation to other common clinopyroxenes: Amer. Jour. Sci., 251, 741-752
• Savaşçın, M. Y., 1974, Beitrâge zur Frage der Genese Westanatolischer andesite und Basalte: Türkiye Jeol. Kur. Bült., 17, 1, 87-171.
• Savaşçın, M. Y., 1975, Foça yöresi volkanik kayaçlarmdan sağlanan ilk petrografik-jeokimyasal sonuçlar: TBTAK V. Bilim Kongr., îzmir, baskıda.
• Smith, D. ve Lindsley, D. H., 1971, Augite crysta Nization trends: Amer. Mineral., 56, 225-233.
• Viswanathan, K., 1966, Unit celi dimensions and ionic substitations in common clinopyroxenls: Amer. Mineral, 51, 429-442.
• Winchell, H., 1961, Regression of physical properties on the compositions of clinopyroxenes: Amer. Jour. Sci., 259, 295-319.