Kendine Zarar Verme Davranışı Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Ebeveyn Ve Arkadaşlara Bağlanmanın, Karar Verme Stillerinin Ve Problem Çözme Becerilerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, , 312 - 320, 30.06.2023

Canem Kavurma , Öznur Bilaç , Arif Önder , Yakup Doğan , Gülçin Uzunoğlu , Asli Adanir , Hasan Kandemir

https://doi.org/10.18663/tjcl.1278466

Öz

AMAÇ: Kendine zarar verme davranışı, intihar amacı olmaksızın kişinin kendi bedenine yönelik zarar verici davranışta bulunmasıdır. Yapılan çalışmalarda birçok psikiyatrik bozuklukla beraber olabildiği gösterilmiştir. Ayrıca kendine zarar verme davranışının etiyolojisinde kişiler arası etkileşim (aile ve arkadaşlara bağlanma), akran zorbalığı, istismar öyküsü gibi birçok etkenin yer aldığı bilinmektedir. Kendine zarar verme davranışı olan ergenlerin klinik uygulamalarda problem çözme ve karar verme becerilerinde güçlükler yaşadıkları görülmekle birlikte bu alanda yazında oldukça az araştırma olduğu dikkati çekmektedir. Çalışmamızda kendine zarar verme davranışı nedeniyle polikliniğe başvuran ergenlerin karar verme stillerini, problem çözme becerilerini, arkadaş ve ebeveyne bağlanmalarını, aile özellikleri ve işlevselliklerini sağlıklı ergenlerle karşılaştırarak incelemeyi amaçladık.
GEREÇ ve YÖNTEMLER: Çalışmamıza Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesine başvuran, kendine zarar verme davranışı olan, 10-17 yaş aralığında bulunan 46 olgu ve 33 sağlıklı kontrol alınmıştır. Olgu ve kontrol grubundaki her ergene sosyodemografik veri formu, aile değerlendirme ölçeği, ebeveyn ve arkadaşlara bağlanma envanteri, ergenlerde karar verme ölçeği ve problem çözme envanteri uygulanmıştır.
BULGULAR: Gruplar sosyodemografik veriler açısından karşılaştırıldığında olgu grubunda anne baba boşanmasının daha sık ve ailenin aylık gelirinin daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Kendine zarar veren grupta sigara kullanımı ve intihar girişimi istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Kendine zarar veren ergenlerde aile değerlendirme ölçeğinin gereken ilgiyi gösterme ve genel işlevler alt boyutunda kontrol grubuna göre anlamlı derecede olumsuzluk saptanmıştır. Ergenlerde karar verme ölçeği değerlendirildiğinde karar vermede öz saygı bölümü kendine zarar veren grupta anlamlı derecede düşük bulunmuştur. Aynı ölçeğin panik kısmı hasta grubunda anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Kendine zarar veren grupta bağlanma envanterinin ebeveyn alt ölçeği anlamlı derecede düşük bulunmuştur. Problem çözme envanteri değerlendirildiğinde kendine zarar veren grupta anlamlı derecede yüksek puan aldığı saptanmıştır.
SONUÇLAR: Kendine zarar veren çocuk ve gençlerde aile ile olan ilişkide, karar verme süreçlerinde, aile bağlanması ve problem çözmede yazınla uyumlu şekilde sorunlar mevcuttur. Kendine zarar veren çocuk ve gençlerin bu alanlarda desteklenmesi tedavinin bir parçası olmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Kendine zarar verme, ergen, karar verme, problem çözme, aile işlevselliği, ebeveyne bağlanma

Evaluation Of Family Functioning, Attachment To Parents And Friends, Decision-Making Styles And Problem Solving Skills İn Adolescents With Non Suisidal Self-İnjury Behavior

Öz

AIM: Non-suisidal self injury is an act that involves self-harm without a thought about suisid. Non- suisidal self injury may be associated with many psychiatric disorders. It is known that many factors such as interpersonal interaction (attachment to family and friends), peer bullying, and a history of abuse are involved in the etiology of self-harming behavior. In our study, we aimed to examine the decision-making styles, problem-solving skills, attachment to friends and parents, family characteristics and functionality of adolescents who have non-suisidal self-injury and applied to the outpatient clinic.
MATERIALS and METHODS: Fourty six patients aged between 10 and 17 years and 33 healthy controls were included in our study who applied to Manisa Mental Health Hospital. Sociodemographic data form, Family Assesment Device, Inventory of Parent and Peer Attachment, Adolescent Decısıon
Makıng Questıonnaıre and Problem Solving Inventory were applied to the patient and control groups.
RESULTS: When the groups were compared in terms of sociodemographic data, it was concluded that the parental divorce was more frequent and the monthly income of the family was lower in the case group. Simoking and suicide attempt was significantly higher in non-suisidal self injury group. In the subscales of the Family Assesment Device showing the required attention and general functioning were found significantly lower in the non-suisidal self injury group. Self-esteem subsscale in decision making was found to be significantly lower, the panic part of the same questıonnaıre was significantly higher and the family subscale of the attachment inventory was significantly lower in the case group. When Problem Solving Inventory was evaluated, it was found that the non-suisidal self injury group had significantly higher scores.
CONCLUSION: In children and adolescents with non-suisidal self injury, there are problems in relation to family, decision-making processes, family attachment and problem solving in accordance with literature. Supporting children and young people in these areas should be part of the treatment.

Anahtar Kelimeler

Keywords: Non suisidal self injury, adolescent, desicion making, problem solving, family functioning, attachment to parent

Kaynakça

• 1. Favazza AR, Rosenthal RJ. Diagnostic issues in self mutilation. Hosp Community Psychiatry 1993; 44:134- 140.
• 2. Swannell, S. V., Martin, G. E., Page, A., Hasking, P., &St John, N. J. (2014). Prevalence of nonsuicidal self‐injury in nonclinical samples: Systematicreview, meta‐analysis and meta‐regression. Suicideand Life-Threatening Behavior, 44, 273–303. DOI: https:// doi.org/10.1111/ sltb.12070
• 3. Eyüboğlu D, Güvenir T, Kavurma C, Varol Taş F. Kendine zarar verme davranışı olan ergenlerin aile işlevselliği. Klinik Psikiyatri 2018;21:370-379
• 4. Garisch, J. A.,&Wilson, M. S. (2015). Prevalence, correlates, and prospective predictors of non-suicidal self-injury among New Zealand adolescents: Cross-sectional and longitudinal survey data. Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 9, 28. DOI: https://doi. org/10.1186/s13034-015-0055-6
• 5. Rubenstein JL, Halton A, Kasten L, Rubin C, Stechler G. Suicidal behavior in adolescents: stress and protection in different family contexts. Am J Orthopsychiatry. 1998; 68:274-84.
• 6. Kesebir Ş, Özdoğan Kavzoğlu S, Üstündağ MF. Bağlanma ve Psikopatoloji. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2011; 3(2):321-342
• 7. Guzman-Gonzalez M, Lafontaine MF, Levesque C. Romantic Attachment and Physical Intimate Partner Violence Perpetration in a Chilean Sample: The Mediating Role of Emotion Regulation Difficulties. Violence Vict. 2016;31(5):854–68.
• 8. Sadovvski C ve Kelley ML (1993) Social Problem Solving in Suicida! Adolescents. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 61 (1): 121-127.
• 9. Rotheram-Borus MJ, Trautman PD, Dopkıns S C ve ark (1990) Cognıtıve Style and Pleasant Actıvıtıes Among Female Adolescent Suıcıde Attempters Journal of Consulting and Clınıcal Psychology, 58 554-561.
• 10. Bulut I. Aile Deðerlendirme Ölçeði El Kitabı. Özgül Zeliþ Matbaasý, Ankara, 1990.
• 11. Shaffer D, Psychiatry CP-A of C& A, 2001 U. Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with suicidal behavior.
• 12. Günaydın G, Selçuk E, Sümer N, Uysal A. Ebeveyn ve arkadaşlara bağlanma envanteri kısa formu’nun psikometrik açıdan değerlendirilmesi. Türk Psikol Yazıları. 2005;8(16):13–23.
• 13. Mann, L, Harmoni, R. ve Power, P. (1989). Adolescent decision- making: The development of competence. Journal of Adolescence, 12 (3), 265-278.
• 14. Çolakkadıoğlu, O. ve Güçray, S. S. (2007). Ergenlerde karar verme ölçeği’ni türkçe’ye uyarlama çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7 (26), 61-71.
• 15. Heppner, P.P. and Petersen, C.H. (1982). ‘‘The development and implications of a personal problem solving inventory’’. Journal of Couseling Psychology, 29, 6675.
• 16. Şahin, N., Şahin, N. H., & Heppner, P.P. (1993).‘‘Psychometric proporties of the Problem Solving İnventory in a grup of Turkish university students’’. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-394.
• 17. Lobedo, B. T., Möller, J., Larsson, J. O. ve Engström, K. (2017). Socioeconomic Position and Self-Harm Among Adolescents: A Population-Based Cohort Study in Stockholm, Sweden. Child And Adolescent Psychiatry and Mental Health, 11(1), 1-9.
• 18. Alan, B. E. ve Akdemir, D. (2017). Ergenlerde Kendine Zarar Verme Davranışları: Risk Etkenleri, Değerlendirme Ve Önleme. Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Dergisi, 60(3), 119-126.
• 19. KABUKÇU BAŞAY, B., BAŞAY, Ö., BİLDİK, T., ÖZBARAN, B., OLCAY, R. K., ÖZTÜRK, Ö., ve AYDIN, C. (2017). Türk Örnekleminde Lise Öğrencilerinde Kendine Zarar Verme Davranışının Doğası, İşlevleri ve İlişkili Risk Faktörleri. Türk Nöropsikiyatri Arşivi. 1-9.
• 20. C. Kavurma , F. Varol Taş, Kendine Zarar Verme Davranışı Olan Ergenlerde Serum Bdnf Düzeylerinin Araştırılması, Yayınlanmış Uzmanlık Tez Çalışması, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir, 2013, Türkiye.
• 21. Cole, P.M., S.E. Martin, and T.A. Dennis, Emotion regulation as a scientific construct: methodological challenges and directions for child development research. Child Dev, 2004. 75(2): p. 317-33.
• 22. Lüleci, S., Kendini Yaralama Davranışı Olan Ergenlerin Psikiyatrik ve Sosyokültürel Özellikleri, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, 2007.
• 23. Wong, J.P.S., et al., Risk Factors Associated with Suicide Attempts and Other Self-injury Among Hong Kong Adolescents. Suicide and Life-Threatening Behavior, 2007. 37(4): p. 453-466.
• 24. Nock, M.K., et al., Non-suicidal self-injury among adolescents: Diagnostic correlates and relation to suicide attempts. Psychiatry Research, 2006. 144(1): p. 65-72.
• 25. Bureau J-F, Martin J, Freynet N, Poirier AA, Lafontaine M-F, Cloutier P. Perceived dimensions of parenting and non-suicidal self-injury in young adults. Journal of Youth and Adolescence. 2010;39(5):484-94.
• 26. Toprak S, Cetin I, Guven T, Can G, Demircan C. Self-harm, suicidal ideation and suicide attempts among college students. Psychiatry research. 2011;187(1-2):140-4.
• 27. Webb, L., Deliberate self-harm in adolescence: a systematic review of psychological and psychosocial factors. J Adv Nurs, 2002. 38(3): p. 235-44.
• 28. Köse, Ayşen (2002). Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birinci Sınıf Öğrencilerinin Cinsiyet ve Algılanan Sosyo-ekonomik Düzey Açısından Psikolojik İhtiyaçları ve Karar Verme Stratejilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• 29. Aktepe E, Çalişkan S, Sönmez Y. Kendine zarar veren ergenlerin aile işlevlerinin ve benlik saygılarının saptanması: Olgu-kontrol çalışması Determining the family functions and self-esteem of the self-injurious adolescents: a case-control study. 2013.
• 30. Demir, N. (2019). Kendine zarar verme davranışı olan ergenlerde bağlanma stilleri, kimlik karmaşası ve benlik saygısının incelenmesi.
• 31. Schatten, H. T., Andover, M. S., & Armey, M. F. (2015). The roles of social stress and decision-making in non-suicidal self-injury. Psychiatry research, 229(3), 983-991.
• 32. Oldershaw, A., Grima, E., Jollant, F., Richards, C., Simic, M., Taylor, L. E. A., & Schmidt, U. (2009). Decision making and problem solving in adolescents who deliberately self-harm. Psychological medicine, 39(1), 95-104.
• 33. Casey BJ, Giedd JN, Thomas KM (2000). Structural and functional brain development and its relation to cognitive development. Biological Psychology 54, 241–257.
• 34. Andover, M. S., Pepper, C. M., & Gibb, B. E. (2007). Self‐ mutilation and coping strategies in a college sample. Suicide and Life-Threatening Behavior, 37(2), 238-243.