Tomruk piyasası aktörlerinin dikili ağaç satış yönetmeliklerinde yapılan değişikliklere ilişkin algıları

Yıl 2023, , 378 - 389, 28.12.2023

Alper Aközlü , Gökhan Şen

https://doi.org/10.18182/tjf.1395550

Öz

Dikili ağaç satış metodu tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de uygulanan bir satış yöntemidir. İlk kez 1996’da yürürlüğe giren dikili satış yönetmeliği birçok kez değişikliğe uğramıştır. Buna karşın bu değişikliklerin etkilerinin neler olduğu belirli değildir. 6877 Sayılı Tamim’in yürürlüğe girmesi ile oluşan değişiklikler ile mevcut sorunların çözümü hedeflenmişse de bu değişimin gerçekten sorunlara çözüm bulup bulmadığı bir muallaktır. Bu çalışmada 6521 sayılı tamim ile 6877 sayılı tamim arasındaki farklılıklar belirlenerek yapılan değişikliklerin dikili satış mekanizmasındaki tüm ilgi gruplarını nasıl etkilediği ve sorunların çözüme kavuşup kavuşmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla çalışma alanı olarak belirlenen Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü’nde orman kooperatifleri, orman köylüleri, orman işletmesi çalışanları ve odun kökenli ürün işleyen işletmeler ile yapılan anket çalışması ile ilgi gruplarının görüşleri belirlenmiştir. Verilerin elde edilmesinde ise yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır. İlgili grupların görüşlerinin ifade edilmesinde yüzde ve tablo yöntemleri kullanılırken, değişimler hakkındaki görüşlerinin farklılık gösterip göstermediği aşamasında Kruskal-Wallis analizi, Mann-Whitney U testinden yararlanılmıştır. Çalışma sonuçları, tamimlerde yapılan değişimlerin ilgi gruplarını farklı yönde etkilediğini göstermektedir. Bu değişikliklerden verim yüzdesi hesabının iyileştiği, transportta yaşanan sorunların halen tam olarak giderilemediği, dikili satışlarda zorunlu Orman Mühendisi çalıştırılmasının orman işletmeleri hariç pek kabul görmediği belirtilmektedir. Bununla birlikte paydaşların iş güvenliği konusundaki farkındalığının halen çok yüksek olmadığı, işletmeler hariç diğer paydaşlar tarafından peyderpey satış ve vadeli ödeme yöntemlerinin olumlu karşılandığı, orman ürünü üretimlerinde yerel alan dışından işçi çalıştırılmasının pek kabul görmediği ve üretim sürelerinin işin miktarına göre düzenlenmesi gerektiği paydaşlar tarafından belirtilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tomruk piyasası, Dikili ağaç satışı, 6521 sayılı tamim, 6877 sayılı tamim, Kastamonu, Türkiye

Perceptions of log market actors on revisions to the regulations of the sale of standing tree

Öz

The standing tree sales method is a sales method used in Türkiye as well as all over the world. The Standing Sales Regulation, which first came into force in 1996, has been amended several times. However, the effects of these amendments are not clear. Although the amendments made with the enactment of Decree No. 6877 were aimed at solving the existing problems, it is unclear whether this amendment really solved the problems or not. This study sought to determine how the changes made by identifying the differences between Decree No. 6521 and Decree No. 6877 affect all stakeholders in the standing sale mechanism and whether the problems have been resolved. For this purpose, the opinions of the stakeholders were obtained by means of a questionnaire survey conducted among forest cooperatives, forest villagers, employees of forest enterprises and enterprises processing wood-based products in the Kastamonu Regional Forestry Directorate, which was defined as the study area. Face-to-face interviews with the stakeholders were used to collect the data. Percentage and tabular methods were used to express the opinions of the interest groups, and the Kruskal-Wallis analysis and Mann-Whitney U test were used to determine whether their opinions on the changes differed. The study's results indicate that the recent regulatory changes have influenced interest groups in varying ways. The yield percentage calculation has improved, but transportation issues remain continuous. The compulsory employment of Forest Engineers in standing sales is not accepted except by forest enterprises. In addition, in the production of forest products, the employment of workers from outside the region where production takes place is not accepted by other interest groups except the forestry administration, and the production periods should not be fixed but should be determined according to the quantity to be produced.

Anahtar Kelimeler

Log market, Standing tree sales, Regulation no. 6521, Regulation no. 6877, Kastamonu, Türkiye

Etik Beyan

Çalışma tarihi itibariyle (01.01.2020 öncesi) etik kurul beyanından muaftır.

Teşekkür

Çalışmada veri toplamamıza yardım eden tüm katılımcıların her birine teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Ayan, S., Öztürk, S., Yiğit, 2007. Karadeniz Bölgesi Milli Parklarının PAN Parks Sertifikasyon Sistemine Uygunlukları. 38. ICANAS Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Ankara, Türkiye, 105-129.
• Cevahir, E., 2020. SPSS ile nicel veri analizi rehberi. İzmir, Kibele.
• Counsell, S., 2006. Forest governance in the Democratic Republic of Congo. An NGO perspective. Recommendations for a Voluntary Partnership Agreement with the EU. Moreton in Marsh, FERN.
• Daşdemir, İ., 2003. Asli Orman Ürünlerinde Fiyat Analizi (Zonguldak Orman Bölgen Müdürlüğü Örneği). ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Yayınları, Bartın.
• Daşdemir, İ., 2011. Ormancılık İşletme Ekonomisi. BÜ Orman Fakültesi Yayınları, Bartın.
• Demirel, E., 2006. Açık arttırmalı tomruk satışlarında fiyat oluşum sürecinin incelenmesi (Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğü örneği). Yüksek Lisans, ZKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak.
• Department of Environmental Conservtion (DEC), 2023. Timber sales on State Forests. https://www.dec.ny.gov/nature/forests-trees/state-forests/timber-sales, Erişim: 09.09.2023
• Diker, M., 1947. Türkiye’de Ormancılık, Dün- Bugün- Yarın. Tarım Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Sayı: 61, Akın Matbaası, Ankara.
• Elyakime, B., Cabanettes, A., 2009. How to improve the marketing of timber in France?.Forest Policy and Economics, 11(3): 169-173.
• Gaizutis, A., 2005. Gaining a Position For Lithuanian Small-Scale Forestry Through Creation Of Marketing, Network For Wood Trade And Services. Unasylva, 228 (58) 48-52. https://www.fao.org/3/a1346e/a1346e13.pdf Erişim: 06.08.2023.
• Gümüş, C., 2004. Ormancılık Politikası, Cilt 1. KTÜ Orman Fakültesi Yayın No:34.444S, Trabzon.
• Güngör, E., Şen, G., 2018. Selecting suitable forest areas for honey production using the AHP: A case study in Turkey. CERNE, 24(1): 67-79.
• İslamoğlu, N., 2010. Devlet ormanlarında yapılan dikili ağaç satışının paydaşlar açısından irdelenmesi (Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü Örneği). Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Kaplan, E., 2005. Orman Ürünlerinin Değerlendirilmesinde Dikili Ağaç Satışı. 1.Çevre ve Ormancılık Şurası, Cilt 3, Antalya.
• Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü (KOBM), 2023. Orman varlığı. https://www.ogm.gov.tr/kastamonuobm/ormanlarimiz/ orman-varligi, Erişim: 22.08.2023.
• Klen, T., Vayrynen, S., 1984. The role of personal protection in the prevention of accidental injuries in logging work. Journal of Occupational Accidents, 6(4): 263-275.
• Kravkaz-Kuscu, I.S., Sariyildiz, T., Cetin, M., Yigit, N., Sevik, H., Savaci, G., 2018. Evaluation of the soil properties and primary forest tree species in Taskopru (Kastamonu) district. Fresenius Environmental Bulletin, 27(3): 1613-1617.
• Kurnaz, S., Güneş Şen, S., 2023. İbreli ve yapraklı meşcere türlerinde toprak özellikleri. 3rd International Conference on Engineering and Applied Natural Sciences, 14-17 Ocak, Konya, Türkiye, pp.507-513.
• Melkas, R., Oy, M. 2022. Wood measuring methods used in Finland 2021. https://www.metsateho.fi/wp-content/uploads/ Tuloskalvosarja-2022-7-EN-Wood-measuring-methods-used-in-Finland-2021.pdf, Erişim: 06.08.2023.
• Meydan, K., Öztürk, S., 2023. Küre Dağları Milli Parkı’nın Hızlı Kırsal Değerlendirme Yöntemi ile Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi. İksad Yayınevi, Ankara DOI: https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.10057177
• Miraboğlu, M., 1983. Ormancılık İşletme İktisadı. İ.Ü. Orman Fakültesi, İstanbul.
• Orman Genel müdürlüğü (OGM), 2013. Dikili ağaç satışı, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Dairesi Başkanlığı, http://www.ogm.gov.tr/ ekutuphane/Tamimler/Dikili%20A%C4%9Fa%C3%A7%20Sat%C4%B1%C5%9F%C4%B1%20(30.04.2013%20de%C4%9F%C5%9F.i%C5%9Fl.).pdf, Erişim: 11.05.2015.
• Özdamar, K., 2002. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi-2 (Çok Değişkenli Analizler) SPSS-MİNİTAB, 4. Baskı. Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Özdönmez, M., İstanbullu, T., Akesen, A., 1989. Ormancılık Politikası. İÜ Orman Fakültesi Yayın No: 401, İstanbul.
• Poschen, P., 1993. Forestry, A Safe and Healthy Profession, Unasylva 44 (l), 172-185
• Puwein, W., 2007. Wood market in Poland towards stabilisation Price Setting Systems in Austria. International and interindustry conference, 4 December, Poznan. pp. 25-36
• Schenker, S., 1995. Private forest companies in Austrıa: Conflicts and compensation. https://www.fao.org/3/w3722E/w3722e12. htm#TopOfPage, Erişim: 12.10.2023.
• Şen, G., Akbulut, S., Karaköse, M., 2022. Ethnopharmacological study of medicinal plants in Kastamonu province (Türkiye). Open Chemistry, 20(1): 873-911.
• Teagasc, 2023. Watch: Timber categories and sales methods - conifer forest management, https://www.teagasc.ie/news--events/ daily/forestry/watch-timber-categories-and-sales-methods---conifer-forest-management-.php, Erişim. 12.09.2023.
• Toppinen, A, Viitanen, J., Leskinen, P., Toivonen, R. 2005. Dynamics of roundwood prices in Estonia, Finland and Lithuania. Baltic Forestry, 11(1), 88-96.
• Türker, M.F., Yazıcı, K., 1998. Üçüncü Sınıf Normal Boy Ladin Tomruk Açık Artırmalı Satışlarında Fiyat Oluşumu Sürecinin Araştırılması (Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü Örneği). KTÜ Orman Fakültesi Seminer Kitabı, Trabzon.
• TÜİK, 2023. Nüfus ve Demografi 2020, https://data. tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Nufus-ve-Demografi-109 Erişim: 15.09.2023
• Forestry England (FE), 2023. Timber Sales. https://www. forestryengland.uk/timber/timbersales Erişim: 13.10.2023
• TOB, 2023. Kastamonu Coğrafi Yapısı, https://kastamonu. tarimorman.gov.tr/Menu/46/Cografi-Yapisi, Erişim: 01.09.2023
• Ünal, S., Karakaya, A., 2002. Orman ürünlerinin üretiminde dikili ağaç satışı ve uygulamada kooperatiflerin yeri. I.Ulusal Ormancılık Kooperatifleri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 22-23 Mart, Kastamonu, Türkiye, pp. 51-58.
• Yener, A., 2014. Kahramanmaraş Orman İşletme Müdürlüğü’nde üretim işlerinde vahidi fiyat ve dikili satış yöntemlerinin karşılaştırılması üzerine araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Yılmaz, E., 2006. R’WOT Technique: an Example Application with Participatory Approach in Beekeeping Industry. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayını, Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Matbaası, Tarsus.