The first record and occurrence of microsporidian pathogen, Chytridiopsis cf. typographi (Microspora) in Pityokteines curvidens (Coleoptera, Curculionidae) populations in Türkiye

Yıl 2024, , 380 - 382, 28.12.2024

Mustafa Yaman , Tuğba Sağlam

https://doi.org/10.18182/tjf.1487855

Öz

Pityokteines curvidens is one of the most damaging bark beetles to coniferous trees, especially fir and it may cause significant tree death in Türkiye. Control methods are insufficient to control the pest due to its biology under tree bark. Entomopathogens can play a suppressive role on natural populations of pest insects. In the present study, the occurrence of Chytridiopsis typographi, the microsporidian pathogen of P. curvidens is presented for the Bolu region during four years. A total of 1.366 P. curvidens adult samples were dissected and searched for the microsporidian pathogen during the study. The first infection was found in P. curvidens adult samples collected in 2009 with a 1.6% infection rate. After 2009, the infection was also observed in the years, 2020 and 2021 as 0.8 and 3.6%, respectively. The infection ranged from 0.8 to 3.6%. The results of our study show that C. typographi has established a relatively stable infection in the P. curvidens populations over the last decade. This is the first study to show the occurrence of an entomopathogenic microsporridium in P. curvidens populations in Türkiye.

Anahtar Kelimeler

Chytridiopsis typographi, Pityokteines curvidens, Bolu, Türkiye

Türkiye’de Pityokteines curvidens (Coleoptera, Curculionidae) popülasyonlarında microsporidian patojen Chytridiopsis cf. typographi (Microspora)’nın varlığı ve ilk kaydı

Öz

Pityokteines curvidens, başta köknar olmak üzere iğne yapraklı ağaçlara en çok zarar veren kabuk böceklerinden biridir ve Türkiye'de önemli ağaç ölümlerine neden olabilmektedir. Zararlının ağaç kabuğu altındaki biyolojisi nedeniyle mücadele yöntemleri yetersiz kalmaktadır. Entomopatojenler zararlı böceklerin doğal popülasyonları üzerinde baskılayıcı bir rol oynayabilir. Bu çalışmada, P. curvidens'in mikrosporidian patojeni Chytridiopsis typographi'nin Bolu bölgesinde dört yıl boyunca varlığı izlenmiştir. Çalışma sırasında toplam 1.366 adet P. curvidens ergin örneği disekte edilerek microsporidian patojeni arandı. İlk enfeksiyon, 2009 yılında toplanan P. curvidens ergin örneklerinde % 1,6 enfeksiyon oranıyla bulundu. 2009'dan sonra enfeksiyon oranı 2020 ve 2021 yıllarında da sırasıyla % 0,8 ve % 3,6 olarak görüldü. Enfeksiyon % 0,8 ila % 3,6 arasında gözlendi. Çalışma sonuçları, C. typographi'nin son on yılda P. curvidens popülasyonlarında nispeten stabil bir enfeksiyon oluşturduğunu göstermektedir. Bu çalışma, Türkiye'deki P. curvidens popülasyonlarında entomopatojenik bir mikrosporidian'ın varlığını gösteren ilk çalışmadır.

Anahtar Kelimeler

Chytridiopsis typographi, Pityokteines curvidens, Bolu, Türkiye

Kaynakça

• Becnel, J. J., Andreadis, T. G., 2014. Microsporidia in ınsects. In: Microsporidia: Pathogens of Opportunity (Eds: Weiss, L.M., Becnel, J.J.), John Wiley & Sons, Oxford, UK, pp. 521–570.
• Güngör, E., Daşdemir, İ., 2014. Bartın yöresi ormanlarında büyük göknar kabuk böceği (Pityokteines curvidens Germ.) zararlısının ekonomik etkileri. Türkiye II. Orman Entomolojisi ve Patolojisi Sempozyumu, 10-12 Mayıs, Antalya, s. 179-196.
• Haidler, B., Wegensteiner, R., Weiser, J., 2003. Occurrence of microsporidia and other pathogens in associated living spruce bark beetles (Coleoptera:Scolytidae) in an Austrian forest. Insect Pathogens Parasitic Nematodes, 26(1): 257-260.
• Pernek, M., Matošević, D., Hrašovec, B., Kućinić, M., Wegensteiner, R., 2009. Occurrence of pathogens in outbreak populations of Pityokteines spp. (Coleoptera, Curculionidae, Scolytinae) in silver fir forests. Journal of Pest Science, 82: 343–349.
• Purrini, K., Weiser, J., 1982. Light and electron microscopic studies of Chytridiopsis typographi (Weiser 1954) Weiser 1970 (Microspora), Parazitizingthe Bark Beetle Hylastes cunicularius. Zoologischer Anzeiger, 212: 369-376.
• Sarıkaya, O., Avcı, M., 2009. Predators of Scolytinae (Coleoptera: Curculionidae) species of the coniferous forests in the Western Mediterranean region, Turkey. Turkish Journal of Entomology, 33(4): 253-264.
• Sarıkaya, O., Avcı, M., 2011. Türkiye göknar ormanlarında yeni bir tür: Pityokteines marketae (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae). Orman Mühendisliği Dergisi, 43(1-2-3): 26-27.
• Serin, M., Erdem, M., Yüksel, B., Akbulut, S., 2005. Bolu ve Aladağ Orman İşletmesi Göknar (Abies bornmulleriana Mattf.) Ormanlarında Etkin Zarar Yapan Kabuk Böceklerinin Yaşam Döngülerinin Belirlenmesi ve Bunlara Karşı Alınabilecek Önlemlerin Araştırılması. T.C. Çevre Ve Orman Bakanlığı, Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten, No: 12, Bolu. Sivrikaya, F., Özcan, G.E., Enez, K., 2023. Predicting the susceptibility to Pityokteines curvidens using GIS with analytical hierarchy process and, maximum entropy models in fir forests. In: Analytic Hierarchy Process- Models, Methods, Concepts and Applications (Eds: Petrillo, A., De Felice, F), BoD-Books on Demand, IntechOpen.
• Seatamanoch, N., Kongdachalert, S., Sunantaraporn, S., Siriyasatien, P., Brownell, N., 2022. Microsporidia, a highly adaptive organism and its host expansion to humans. Frontiers in Cellular and Infection Microbiology, 12:924007. doi: 10.3389/fcimb. 2022.924007.
• Ünal, S., Yüksel, B., 2005. Bark beetles damaging on Oriental spruce forests with predators and parasitoids. Spruce Symposium, 19-22 Ekim, Trabzon, pp. 278-288.
• Wegensteiner, R., Weiser, J., 1996. Occurence of Chytridiopsis typographi (Microspora, Chytridiopsida) in Ips typographus L. (Col.,Scolytidae) field populations and in a laboratory stock. Journal of Applied Entomology, 120: 595-602.
• Wegensteiner, R., Wermelinger, B., Herrman, M., 2015. Natural enemies of bark beetles: Predators, parasitoids, pathogens and nematodes. In: Bark beetles biology and ecology of native and invasive species (Ed: Vega F.E., Hofstetter, R.), Academic Press, New York, pp. 247-304.
• Weiser, J., 1954. Contribution to the knowledge of the pathogens of the bark beetle Ips typographus L.- Czech, German summary. Věstník Československé Společnosti Zoologické, 18, 217–224.
• Weiser, J., 1961. A new microsporidian from the dark beetle Pityokteines curvidens Germar (Coleoptera, Scolytidae) in Czechoslovakia. Journal of Insect Pathology, 3: 324-329.
• Weiser, J., 1969. Three new pathogens of the douglas fir beetle, Dendroctonus pseudotsugae: Nosema dendroctoni n.sp., Ophryocystis dendroctoni n. sp., and Chrytridiopsis typographi n. comb. Journal Invertebrate Pathology, 16: 436-441.
• Wittner, M., Weiss, L.M., 2000. The Microsporidia and Microsporidiosis. ASM- Press, Washington.
• Yaman, M., Algı, G., Güner, B.G., Ünal, S., 2016. Survey of pathogens and parasites of the engraver beetle, Ips acuminatus (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae) in Turkey. Acta Zoologica Bulgarica, 68(1):127-130.
• Yaman, M., Radek, R., 2017. Ophryocystis anatoliensis sp. nov., a new neogregarine pathogen of the chrysomelid beetle Chrysomela populi. European Journal of Protistology, 59:26–33.
• Yaman, M., Radek, R., 2020. Transmission of Microsporidium sp. between different generations of Crepidopdera aurata (Coleoptera: Chrysomelidae). Turkish Journal of Zoology, 44:248-253.
• Yüksel, B., Öztürk, N., 2022. Türkiye’de büyük göknar kabuk böceği Pityokteines curvidens (Germ.) zararlısının mavi ladin (Picea pungens Engelm.) türünde ilk kaydı. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 24 (1): 25-31.