Daily and monthly activity patterns of several mammal species in the Düzlerçamı Wildlife Development Area

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 4, 595 - 601, 29.12.2025

Mevlüt Zenbilci , Yasin Ünal

Öz

This study investigates the daily and monthly activity patterns of large mammal species recorded via camera traps in the Düzlerçamı Wildlife Development Area, Antalya, Türkiye. Data collected over 15 months (January 2023–March 2024) were analyzed using circular statistical methods in ORIANA 4.0 software. Activity patterns of fallow deer (Dama dama), wild boar (Sus scrofa), European hare (Lepus europaeus), red fox (Vulpes vulpes), badger (Meles meles), and caracal (Caracal caracal) revealed significant temporal and seasonal variations influenced by predator-prey dynamics, feeding behavior, temperature, lunar phase, and human disturbance. Caracals, badgers, and wild boars displayed predominantly nocturnal behavior, whereas fallow deer exhibited crepuscular activity tendencies. These findings highlight the ecological significance of temporal niche partitioning in maintaining community structure and coexistence among large mammals in Düzlerçamı Wildlife Development Area.

Anahtar Kelimeler

Camera trap , Düzlerçamı , Activity pattern , Mammals , Wildlife

Proje Numarası

TÜBİTAK 214O248

Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahasında yayılış gösteren bazı memeli türlerin günlük ve aylık aktivite desenleri

Öz

Bu araştırma, Antalya ili sınırları içinde yer alan Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda fotokapan yöntemiyle kaydedilen bazı memeli türlerin günlük ve aylık aktivite desenlerini analiz etmektedir. Ocak 2023–Mart 2024 döneminde 15 ay süresince toplanan fotokapan verileri, ORIANA 4.0 yazılımı kullanılarak çembersel istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Alageyik (Dama dama), yaban domuzu (Sus scrofa), yaban tavşanı (Lepus europaeus), tilki (Vulpes vulpes), porsuk (Meles meles) ve karakulak (Caracal caracal) türlerinin zamansal ve mevsimsel aktivite desenlerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Bulgular, türlerin davranış düzenlerinin av-avcı etkileşimi, beslenme alışkanlıkları, sıcaklık, ay fazı ve insan etkinliği gibi çevresel faktörlerden etkilendiğini ortaya koymuştur. Karakulak, porsuk ve yaban domuzu belirgin biçimde gececil; alageyik ise alacakaranlık (crepuscular) aktivite eğilimi göstermiştir. Araştırma, türler arası zamansal niş bölüşümünün ekosistem dengesinin sürdürülmesinde temel bir rol oynadığını vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Düzlerçamı , Fotokapan , Aktivite deseni , Memeliler , Yaban hayatı

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar 6. Bölge Müdürlüğü

Proje Numarası

TÜBİTAK 214O248

Teşekkür

Arazi çalışmalarında emekleri bulunan Doç. Dr. Halil Süel, Dr. Öğretim Üyesi Ahmet Koca, Orman Müh. Kürşat Bal, Orm. Yük. Müh. Yunus Kısaarslan, Orm. Yük. Müh. Hasan Uysal, Orm. Yük. Müh. Abdülkadir Eryılmaz, Mehmet Ali Çelik ve ayrıca araştırmaya nakdi destek sağlayan TÜBİTAK 214O048 Nolu projeye ve ayni destek sağlayan DKMP 6. Bölge Müdürlüğü’ne teşekkür ederim.

Kaynakça

• Batschelet, E., 1981. Circular statistics in biology. Academic Press.
• Carter, N.H., Linnell, J.D.C., 2016. Co-adaptation is key to coexisting with large carnivores. Trends in Ecology & Evolution, 31(8): 575–578. https://doi.org/10.1016/j.tree.2016.05.006
• Evcin, Ö., Akkuzu, E., Küçük, Ö., Ugış, A., Gencal, B., Ünal, S., Karadeniz, M., 2016. Determining Some Mammal Species by Camera-Trap Method: Case Study in Kastamonu Azdavay Kartdağı Wildlife Reserve Area International Forestry Symposium 07-10 December, Kastamonu, Türkiye. Proceedings Book pp. 9-15.
• Evcin, Ö., Küçük, Ö., Akkuzu, E. Ugış, A., 2013. Using Photographs for Observing Roe Deer, International Caucasian Forestry Symposium, Full Text, Kastamonu, Türkiye, Proceedings Book p, 668-672.
• Frey, S., Volpe, J.P., Heim, N., Fisher, J.T., Burton, C., Stewart, F. E. C., 2023. Standardizing activity pattern analyses for wildlife research and management. Ecological Solutions and Evidence, 4(1): e122. https://doi.org/10.1002/2688-8319.122
• Gaynor, K.M., Hojnowski, C.E., Carter, N.H., Brashares, J.S., 2018. The influence of human disturbance on wildlife nocturnality. Science, 360(6394): 1232–1235.
• Kovach, W.L., 2011. Oriana – Circular statistics for Windows (Version 4.0). Kovach Computing Services. Pentraeth, Wales, UK.
• Leidy, R. S., Jorge, C. R., Elena, B. R., Jordi, B. F., 2015. Comparative study of trophic behaviour and herd structure in wild and feral goats living in a Mediterranean island: Management implications. Applied Animal Behaviour Science, 165: 81–87.
• Nouvellet, P., Rasmussen, G.S.A., Macdonald, D.W., Courchamp, F., 2012. Noisy clocks and silent sunrises: Measurement methods of daily activity pattern. Journal of Zoology, 286(3): 179–184. https://doi.org/10.1111/j.1469-7998.2011.00864.x
• O’Connell, A.F., Nichols, J.D., Karanth, K.U., 2011. Camera traps in animal ecology: Methods and analyses. Springer Science & Business Media. Özay, E., 2019. Eskişehir ilinde foto kapan yöntemi ile büyük memeli hayvanların tespiti ve popülasyon ekolojilerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi. Bartın Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye.
• Prugh, L.R., Golden, C.D., 2014. Does moonlight increase predation risk? Meta-analysis reveals divergent responses of nocturnal mammals to lunar cycles. Journal of Animal Ecology, 83(2): 504–514. https://doi.org/10.1111/1365-2656.12148
• Ridout, M.S., Linkie, M., 2009. Estimating overlap of daily activity patterns from camera trap data. Journal of Agricultural, Biological, and Environmental Statistics, 14(3): 322–337. https://doi.org/10.1198/jabes.2009.08038
• Rowcliffe, J.M., Field, J., Turvey, S.T., Carbone, C., 2014. Estimating animal density using camera traps without the need for individual recognition. Methods in Ecology and Evolution, 5(11): 1110–1119. https://doi.org/10.1111/2041-210X.12250
• Theuerkauf, J., 2009. What drives wolves: fear or hunger? Humans, diet, climate and wolf activity patterns. Ethology, 115(7): 649-657.
• Uçarlı, Y., Sağlam, B., 2013. Yaban hayatı çalışmalarında fotokapan kullanımı. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14(2): 321–331.
• Ünal, Y., Koca, A., Kısaarslan, Y., Yelsiz, M.Ş., Süel, H., Oğurlu, İ., 2019. Antalya Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda yayılış gösteren karakulak (Caracal caracal Schreber, 1776)’ın populasyon durumu, günlük aktivite deseni ve habitat tercihi. Turkish Journal of Forestry, 20(4): 474–481.
• Ünal, Y., Eryılmaz, A., 2020. Jungle cat (Felis chaus Schreber, 1777) population density estimates, activity pattern and spatiotemporal interactions with humans and other wildlife species in Turkey. Applied Ecology and Environmental Research, 18(4): 5873-5890.
• Ünal, Y., Pekin, B. K., Oğurlu, İ., Süel, H., Koca, A., 2020. Human, domestic animal, Caracal (Caracal caracal), and other wildlife species interactions in a Mediterranean forest landscape. European Journal of Wildlife Research, 66(5):1-10.
• Yolcu, H.İ., Serttaş, A., Alkan, U.M., Ünal, Y., Esen, S., Yıldırım, S., 2021. Eşenadası Alageyik Üretme İstasyonunda bulunan Alageyik (Dama dama Linnaeus, 1758) populasyonu üreme parametrelerinin fotokapan ile belirlenmesi. Ormancılık Araştırma Dergisi, 9(1): 97–107.