Fire problem, distribution of fires and factors effecting fires in Muğla-Fethiye forests

Yıl 2015, Cilt: 16 Sayı: 2, 130 - 140, 09.11.2015

Serdar Göktepe , Mustafa Avcı

https://doi.org/10.18182/tjf.52999

Cited By: 3

Öz

This study was conducted in order to an overall evaluation, occurred between 1950-2010 years in the forests of Fethiye Directorate of Forest Enterprise and the range of the fires, and ecological factors which affecting the fires between 2000-2010. 1208 forest fires occurred in the forests of Fethiye Directorate of Forest Enterprise within a period of 61 years and 8368,6 ha area burned. Most fires occurred in Eşen Forest District (36%), the least Göcek Forest District (9%). The field burning the most was Eşen Forest District (29%) and the least being Güneydağ Forest District (9%). When the monthly range of the fires is studied, fire season is seen as the five months June–October. %94 of the fires was caused by humans. The rate of the fires which broke out of thunder is %6. When the number of the fires and burning fields are examined in terms of their habitat, Fethiye central district comes first with 233 fires, Eşen being the second with 166 fires and Üzümlü being the third with 152. The least number of fires occurred in the forests of Gökben, Yakabağ, Karaköy, and Ortaköy. The order in terms of burning fields are Eşen (1354,6 ha), Üzümlü (1276,1 ha), Minare (1245,0 ha), and the central distinct of Fethiye (1216,7 ha). The least burning field is Kayaköyü (0,6 ha). When the places of fires in Forest District forests (2000–2010 periods) are examined, it is seen that fires were intense at some parts, or there were not any in some forests. As the influential factors, place of settlement and population range, tourism, road locations, land forms and the structure of forests are shown to be effective. In terms of the number of forests, four regions were first degree delicate and three regions were second degree delicate. The main reason of these fields and of fires: Göcek, İnlice, Yanıklar, Kargı, Çiftlik (population density, the fields of tourism and recreation, Fethiye – Dalaman main road location), Söğütlüdere, Söğütlü, Üzümlü (shephard fire, hostility among shephards), Çukurincir, Gölbent, Eşen, Demirler, Minare, Arifler, Yakabağ, Çaltıözü, Alaçat, Çaykenarı (Agricultural activities, time to burn stubble, raising and selling olives), Karadere, Kumluova, Karaköy, Dodurga (Population density and its place of settlement, picnic).
Keywords: Fethiye, Forest fire, Critic areas, Ecological factors

Anahtar Kelimeler

Fethiye, Forest fire, Critic areas, Ecological factors

Muğla-Fethiye ormanlarında yangın sorunu, yangınların dağılımı ve yangınlar üzerinde etkili olan faktörler

Öz

Bu çalışma, Fethiye Orman İşletme Müdürlüğü ormanlarında 1950–2010 yılları arasında çıkan yangınların genel bir değerlendirilmesi ile 2000-2010 dönemi yangınların dağılımı ve bu yangınlar üzerinde etkili olan faktörleri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Fethiye ormanlarında, incelenen 61 yıllık dönemde toplam 1208 adet orman yangını meydana gelmiş ve toplam 8368,6 ha alan yanmıştır. En fazla yangın Eşen Orman İşletme Şefliği’nde (%36), en az ise Göcek Orman İşletme Şefliğinde (%9) çıkmıştır. Toplam yanan alan en fazla Eşen (%29), en az Güneydağ Orman İşletme Şefliğinde (%8) meydana gelmiştir. Yangınların aylara göre dağılımı ve nedenleri incelendiğinde yangın sezonunun haziran-ekim dönemini kapsayan beş ay olduğu ve yangınların %94’üne insanların sebep olduğu ortaya çıkmıştır. Yıldırım nedeniyle çıkan yangınların oranı ise %6’dır. Yerleşim yerlerine göre yangın sayıları ve yanan alan miktarları incelendiğinde sayı olarak 233 adet yangınla Fethiye ilçe merkezi ilk sırayı alırken 166 yangınla Eşen ikinci sırada, 152 yangınla Üzümlü üçüncü sıradadır. En az yangın Gökben, Yakabağ, Karaköy ve Ortaköy ormanlarında çıkmıştır. Yanan alan miktarı bakımından ise sıralama Eşen (1354,6 ha), Üzümlü (1276,1), Minare (1245,0 ha) ve Fethiye-Merkez (1216,7 ha) şeklindedir. En az yanan alan ise 0,6 ha ile Kayaköyü’dür. İşletme ormanlarında çıkan (2000-2010 dönemi) yangınların meydana geldiği yerler incelendiğinde yangınların bazı alanlarda yoğunlaştığı, bazı ormanlarda da hiç yangın çıkmadığı görülmüştür. Bunu etkileyen faktörler olarak yerleşim yerleri ve nüfusun dağılımı, turizm, tarımsal faaliyetler, yol güzergâhları, yeryüzü şekli ve orman yapısının etkili olduğu belirlenmiştir. Yangın sayısı bakımından dört bölge birinci derecede, üç bölge ikinci derecede hassas alanlar olarak kabul edilmiştir. Bu alanlar ve yangınların temel nedenleri; Göcek, İnlice, Yanıklar, Kargı, Çiftlik (Nüfus yoğunluğu, turizm ve rekreasyon alanları, Fethiye-Dalaman ana yol güzergahı), Söğütlüdere, Söğütlü, Üzümlü (Çoban ateşi, çobanlar arası hasımlık), Çukurincir, Gölbent, Eşen, Demirler, Minare, Arifler, Yakabağ, Çaltıözü, Alaçat, Çaykenarı (Tarımsal faaliyetler, anız yakma, zeytincilik, Fethiye-Kaş karayolu), Karadere, Kumluova, Karaköy, Dodurga (Nüfus yoğunluğu ve yerleşim alanları, piknik) şeklindedir.
Anahtar kelimeler: Fethiye, Orman yangını, Hassas alanlar, Ekolojik faktörler

Anahtar Kelimeler

Fethiye, Orman yangını, Hassas alanlar, Ekolojik faktörler

Kaynakça

• Avcı, M., Korkmaz, M., Alkan, H., 2009. Türkiye’de Orman Değerlendirme. I. Orman Yangınları İle Mücadele Sempozyumu, 07–10 Ocak 2009, Antalya, s. 33–45.
• Anonim, 2014. Orman Genel Müdürlüğü, Orman Yangınlarıyla Mücadele Dairesi Başkanlığı Kayıtları, Ankara.
• Can, R., 2010. Fethiye Ovası ve Yakın Çevresinde Doğal Ortam-İnsan İlişkileri. YL Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Kantarcı, M. D., 1990. Akdeniz Bölgesi’nin Yetişme Ortamı Bölgesel Sınıflandırması. OGM Basımevi, Ankara.
• Kantarcı, M. D., 2008. Türkiye’nin Batı Akdeniz Bölümü Ormanları ve Bazı Önemli Sorunlar. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü 50. Yıl Etkinliği, 1-2 Nisan 2008, Antalya.
• Kayhan, M., 2007. Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye. I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi. 11-13 Nisan 2007, İTÜ, İstanbul, 81-83.
• Küçük, Ö., Ünal, S., 2005. Yangın Hassasiyet Derecesinin Belirlenmesi: Taşköprü Orman İşletme Müdürlüğü Örneği. Kafkas Üniversitesi, Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 6(1-2): 28-34.
• Küçükosmanoğlu, A., 1987. Türkiye Ormanlarında Çıkan Yangınların Sınıflandırılması İle Büyük Yangınların Çıkma ve Gelişme Nedenleri. VI+245.
• Küçükosmanoğlu, A., 1990. Kızılçam-Orman Yangınları İlişkisi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, B, 40 (4): 67-85.
• Türkeş, M., Sümer, U. M. ve Çetiner, G., 2000. Küresel İklim Değişikliği ve Olası Etkileri, Çevre Bakanlığı, Birleşmiş Sözleşmesi Seminer Notları, 7-24, ÇKÖK Gn. Md., Ankara. Değişikliği Çerçeve
• Yücel, M., 1987. Fethiye Yöresi Ormanlarında Yangınların Gözetlenmesi ve Yangın Söndürme Ekiplerinin Planlanması. Müdürlüğü, Teknik Bülten Seri No: 187, Ankara. Araştırma Enstitüsü