Development of the small yarder system (AcarMHH300) for logging from forest stands

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 3, 226 - 231, 30.11.2017

H.Hulusi Acar

https://doi.org/10.18182/tjf.305369

Öz

Extraction process of wood raw materials, from forest stand
to the nearest forest road, is very difficult and expensive stage having
highest environmental damages. Forestry activities where limited to the use of
technology have great importance in terms of technical, economical, ergonomic
and environmental in mountainous terrain especially. The aim of this study is
to develop an economic and ergonomic system to ensure the transport of logs to
the nearest forest path by cable line and also to provide an alternative
skyline system to existing costly methods in air transportation. In our
country, the only method used to transport of logs in the air is the forest
airlines. Differences of the proposed system from other airlines (expensive and
imported) are more simple, ergonomic and economic. Thus, possible damages in
both logs and environment will be minimized during the transportation and an
ergonomic work will be done. In this system, drummed forest tractor was used
for the power supply and 10-12 mm thickness steel cable as main cable was used.
Locking wagon on the main cable was produced in special mechanic industry and
it was integrated to the system. This wagon has 6-8 mm thicknesses ground cable
and process of pulling the timber up to the forest road by cable wrapped to
drum was completed. Ring system is used in the pulling of logs to uphill
direction. Installation procedures of this system in the field can be performed
in a very short period as a few hours in a simple manner. This research was
tested in Mountainous Eastern Black Sea Region at the field condition formed
conifer forest in the spring 2016. Controlled pulling to upward by using engine
power was taken essential. Based on this study, drawing speed and efficiency on
the motor system were found 1,05 m/s and 3,057 m3/h, respectively.  Average skidding distance was 140 meter in
both cases. Previously imported heavy forest airlines are not being profitable
due to high depreciation price and inappropriate for the magnitude work. This
system to be developed will be the first in our country. According to the
forest airlines used in this world, the advantages are as follows: The tower is
not required, practical, cheaper and portable, and it does not need a big drum.

Anahtar Kelimeler

AcarMHH300, Drummed tractor, Controlled upward pulling, Carriage system, Steep terrain

Orman içinde tomruk transportu için bir mini hava hattı (AcarMHH300) sistemi geliştirilmesi

Öz

Odun hammaddesinin üretiminde bölmeden çıkarma aşaması çok
güç, pahalı ve çevresel zararı en yüksek olan aşamadır. Teknoloji kullanımının
sınırlı olduğu bu ormancılık faaliyeti özellikle dağlık arazide teknik,
ekonomik, ergonomik ve çevresel açılardan büyük bir önem taşır. Çalışmanın
amacı; ağır tomrukların en yakın orman yoluna havadan taşınabilmesini
sağlayacak ve mevcut havadan taşıma yöntemlerine alternatif oluşturacak
ekonomik ve ergonomik yeni bir sistem geliştirmektir. Geliştirilen sistemin
pahalı ve ithal orman hava hatlarından farklı olarak çok daha basit, pratik ve
ekonomik bir yöntem olması hedeflenmiştir. Bu sayede taşıma sırasında tomrukta
ve çevrede oluşan zararların asgariye indirilmesi ve ergonomik bir taşıma
sistemin geliştirilmesi planlanmıştır. Bu sistemde güç temini için tamburlu
orman traktörü kullanılmıştır. Ana kablo olarak 10-12 mm kalınlığında çelik tel
kablo kullanılmıştır. Ana kablo üzerindeki kilitlemeli vagon yerel sanayide
üretilerek sisteme entegre edilmiştir. Bu vagon 6-8 mm kalınlığında cer
kablosuna sahip olup kablonun tambura sarılması ile tomrukların orman yoluna
yukarı doğru çekilmesi işlemi tamamlanmıştır. Ters yönde çekimlerde ring
sistemi kullanılmıştır. Sistemin arazide kurulum işlemi, birkaç saat gibi çok
kısa sürede ve basit bir şekilde gerçekleştirilebilmiştir. Araştırma Dağlık
Karadeniz Bölgesi arazi şartlarındaki ibreli tomruk üretim sahalarında 2016
yılı üretim sezonunda test edilmiştir. Çalışmada, motor gücünden yararlanılarak
yukarı doğru kontrollü çekimler esas alınmış ve tüm çekimler ortalama 140 m
mesafeden gerçekleştirilmiştir. Buna göre yukarı çekim hızı 1,05 m/sn ve çekme
verimi ise 3,057 m3/saat olarak bulunmuştur. Önceden ithal edilen ağır orman
hava hatları amortisman değerinin yüksek olması ve yeterli büyüklükte işlerde
çalıştırılamamaları itibariyle verimli olamamıştır. Geliştirilen bu sistem
ülkemizde bir ilk olmuştur. Dünyada kullanılan orman hava hatlarına göre
avantajları; kuleye gerek duyulmaması, pratik olması, çok daha ucuz ve seyyar
olması ile büyük bir tambura gerek duyulmaması şeklinde sıralanabilir.

Anahtar Kelimeler

Tamburlu orman traktörü, Kontrollü yukarı çekim, AcarMHH300, Vagon sistemi, Dağlık arazi

Kaynakça

• Acar, H.H., 1994. Ormancılıkta transport planları ve dağlık arazide orman transport planlarının oluşturulması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Acar, H.H., 1998. Transport Tekniği ve Tesisleri. KTÜ Orman Fak. Yayın No:56, Trabzon. Acar, H.H., 2005. The effects on natural environment of forest roads and harvesting operations, emerging harvesting ıssues in technology transition at the end of century. Mehanizacija Sumarstva, 26(2):21-124.
• Acar, H.H., Ünver, S. 2012a. Tomrukların bölmeden çıkarılmasında TOKK-M sisteminin uygulanması. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 13: 103-106.
• Acar, H.H., Ünver, S. 2012b. Tomrukların oluk içerisinde traktör gücü ile kontrollü kaydırılması (TOKK-T) yönteminde iş verimliliği. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 13: 97-102.
• Acar, H.H., 2016. Orman içinde tomruk transportu için bir mini hava hattı acarmhh300 sisteminin geliştirilmesi. KTÜ BAP Araştırma Projesi No:5364, Trabzon.
• Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), 2001. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı. Ankara.
• Erdaş, O., Acar, H.H., 1993. Türkiye’de odun hammaddesi üretimi özellikle kesim, bölmeden çıkarma, ve taşıma sırasında karşılaşılan güçlükler ve bunların orman ürünleri endüstrisi üzerine etkileri. II. Ulusal Orman Ürünleri Endüstrisi Kongresi, (ORENKO 93), 6-9 Ekim 1993, Cilt 1: 164-178, Trabzon. Gürtan, H., 1975. Dağlık ve sarp arazili ormanlarda kesim ve bölmeden çıkarma işlerinde uğranılan kayıpların saptanması ve bu işlerin rasyonalizasyonu üzerine araştırmalar. TÜBİTAK Yayın No:250, T.O.A.G. Ankara.
• Orman Genel Müdürlüğü (OGM), 2006. Döner Sermaye Bütçesi. Ankara.
• Orman Genel Müdürlüğü (OGM), 2015. 2015 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu, Orman Genel Müdürlüğü, www.ogm.gov.tr Erişim:20 Haziran 2017.
• Orman Genel Müdürlüğü (OGM), 2017. Ormancılık İstatistikleri 2016. Orman Genel Müdürlüğü, www.ogm.gov.tr Erişim: 13 Temmuz 2017.
• Yoshimura,T., Acar, H.H., 1996. Present state of mobile yarder operation and others in republic of Turkey. Journal of The Forestry Mechanization Society, 516(11): 37-43.