Muğla ili Dalaman, Köyceğiz ve Marmaris ilçelerinde park ve süs bitkilerinde bulunan Diaspididae (Hemiptera: Coccomorpha) familyasına bağlı türler

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 1, 55 - 59, 26.03.2020

Levent Isparta , Bülent Yaşar

https://doi.org/10.18182/tjf.668512

Cited By: 2

Öz

Muğla ilinin Dalaman, Köyceğiz ve Marmaris ilçelerinde 2018-2019 yıllarında yapılan çalışmada; park ve süs bitkilerinde zararlı sert kabuklu bit türleri araştırılmıştır. Çalışma sonucunda Diaspididae familyasına ait 9 tür belirlenmiştir. Bu türler; Aonidiella aurantii (Maskell, 1879), A. citrina (Coquillett, 1891), Aspidiotus nerii (Bouche, 1833), Carulaspis minima (Signoret, 1869), Lepidosaphes malicola (Borchsenius, 1947), L. ulmi (Linnaeus, 1758), Melanaspis inapinota (Leonardi, 1913), Parlatoria oleae (Colvée, 1880), Pseudaulacaspis pentagona (Targioni Tozzetti, 1886)’dır. P. pentagona, L. malicola ve C. minima türleri Muğla ili için ilk kayıttır. Dünya’da ilk kez L. ulmi türü, Liquidambar orientalis Mill. üzerinde; A. citrina türü ise Acacia saligna (Labill.) H.L.Wendl. üzerinde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Muğla, Diaspididae, Süs bitkisi, Park, Kabuklu bit

Species related to the Diaspididae (Hemiptera: Coccomorpha) family found in park and ornamental plants in Dalaman, Köyceğiz and Marmaris districts of Muğla province

Öz

In the study carried out in Dalaman, Köyceğiz and Marmaris districts of Muğla province in 2018-2019; harmful the armored scale insects have been identified in park and ornamental plants. As a result of the study, 9 species belonging to the Diaspididae family were determined. These species are; Aonidiella aurantii (Maskell, 1879), A. citrina (Coquillett, 1891), Aspidiotus nerii (Bouche, 1833), Carulaspis minima (Signoret, 1869), Lepidosaphes malicola (Borchsenius, 1947), L. ulmi (Linnaeus, 1758), Melanaspis inapinota (Leonardi, 1913), Parlatoria oleae (Colvée, 1880), Pseudaulacaspis pentagona (Targioni Tozzetti, 1886). P. pentagona, L. malicola and C. minima species are the first record for Muğla province. For the first time in the world were found L. ulmi on Liquidambar orientalis Mill. and A. citrina on Acacia saligna (Labill.) H.L. Wendl.

Anahtar Kelimeler

Muğla, Diaspididae, Ornamental plant, Park, Scale insect

Kaynakça

• Ayaz, T., Ülgentürk, S., Özgen, İ., 2015. Elazığ ve Diyarbakır illeri meyve bahçelerindeki Coccoidea (Hemiptera) üstfamilyası türleri ve yayılış alanları. GAP VII. Tarım Kongresi, 28 Nisan-1 Mayıs, Şanlıurfa, s. 354.
• Bodenheimer, F.S., 1949. Türkiye’nin Coccoideası. Cilt 1 Diaspididae Monografik Bir Etüt. Neşriyat Md., Sayı: 670.
• Bodenheimer, F.S., 1952. The Coccoidea of Turkey I. İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi Mecmuası, Seri B., 17(4): 315-351.
• Coşkun, T., 1999. Iğdır ovasındaki yumuşak ve taş çekirdekli meyve ağaçlarında bulunan Coccidae ve Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) familyalarına ait türlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çalışkan-Keçe, A.F., Ulusoy, M.R., 2017. Armored scale insects (Hemiptera: Sternorrhyncha: Diaspididae) on ornamental plants in Adana, Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 41(3), 333-346. doi: http://dx.doi.org/10.16970/entoted.298572.
• Çanakçıoğlu, H., 1977. Türkiye’de Orman Ağaç ve Ağaççıklarında Zarar Yapan Coccoidea (Hom.) Türleri Üzerinde Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yay., No: 227.
• Develioğlu, U., Muştu, M., Kaydan, M.B., 2018. Investigation on scale insects (Hemiptera: Coccomorpha) on ornamental plants in Kayseri province. Türkiye Entomoloji Bülteni, 8(1-2): 3-13.
• Erler, F., Tunç, İ., 1996. A preliminary study on armored scale insect (Homoptera, Coccoidea: Diaspididae) fauna of Antalya. Acta Phytopathologica et Entomogica Hungarica, 31(1-2): 53-59.
• García Morales, M., Denno, B., Miller, D. R., Miller, G. L,. Ben-Dov Y., Hardy, N. B., 2018. ScaleNet: A literature-based model of scale insect biology and systematics. http://scalenet.info/, Accessed: 15.11.2018.
• Güneş, O.A., 2019. Aydın ili park ve süs bitkilerinde zarar yapan Diaspididae familyasına ait (Hemiptera: Coccomorpha) türlerin saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Isparta.
• Güneş, O.A., 2019. Aydın ili park ve süs bitkilerinde zarar yapan Diaspididae familyasına ait (Hemiptera: Coccomorpha) türlerin saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Isparta.
• Hazır, A., Ulusoy, M.R., 2012. Adana ve Mersin illeri şeftali ve nektarin alanlarında saptanan zararlılar ile predatör ve parazitoit türler. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 3(2): 157-168.
• Japoshvili, G., Karaca, I., 2002. Coccid (Homoptera: Coccoidea) species of Isparta province, and their parasitoids from Turkey and Georgia. Turkish Journal of Zoology, 26: 371-376.
• Karsavuran, Y., Aksit, T., Bakırcıoglu Erkılıç, L., 2001. Coccoidea species on fruit trees and ornamentals from Aydin and İzmir provinces of Turkey. Bollettino di Zoologia agraria e di Bachicoltura, Ser. II, 33(3): 219-225.
• Kaydan, M.B., Ülgentürk, S., Toros S., Kozár, F., 2001. Scale insects (Homoptera: Coccoidea) of natural and agriculture areas in Kapadokya, Turkey. Bolletino di Zoologia Agraria e di Bachicoltura Ser. II, 33(3): 253-257.
• Kaydan, M.B., Ülgentürk S., Erkılıç, L., 2007. Türkiye’nin gözden geçirilmiş Coccoidea (Hemiptera) türleri listesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 17(2), 89-106.
• Kaydan, M.B., Kozár, F., Atlıhan, R., 2009. Ağrı, Bitlis, Hakkâri, Iğdır ve Van illerinde tespit edilen Aspidiotinae ve Leucaspidinae (Hemiptera: Diaspididae) türleri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 33(1): 41-62.
• Kaydan, M.B., Ülgentürk, S., Özdemir I., Ulusoy, M.R., 2014. Bartın ve Kastamonu illerinde tespit edilen Coccoidea (Hemiptera) türleri. Bitki Koruma Bülteni, 54(1): 11-44.
• Kaymak, A., Yaşar, B., 2017. Determination of Diaspididae (Hemiptera: Coccomorpha) species on park and ornamental plants in Manisa province. Turkish Bulletin of Entomology, 7(1): 41-53.
• Kosztarab, M., Kozár, F., 1988. Scale Insects of Central Europe. Akademiai Kaido, Budapest, Hungary.
• Kozár, F., Konstantinova, G.M., Akman, K., Altay M., Kıroğlu, H., 1979. Distrubition and density of scale insects (Homoptera: Coccoidea) on fruit plants in Turkey in 1976. (Survey of scale insect (Homoptera: Coccoidea) infestations in European orcards No:11. Acta Pytopathologica Academiae Sciences Hungarica, 14(3-4): 535-542.
• Önder, P., 1982. İzmir ve Çevresinde Turunçgillerde Zararlı Olan Aonidiella (Homoptera: Diaspididae) Türlerinin Biyolojileri, Konukçuları, Zararları ve Mevsimlere Göre Populasyon Dalgalanmalarına Etki Eden Faktörler Üzerinde Araştırmalar. T.C. Tar. Or. Bak. Zir. Müc. Zir. Kar. Gn. Md. İz. Böl. Zir. Müc. Ar. Enst. Md., Yay., No: 43.
• Tanyürek, B., Yaşar, B. 2006. Hakkâri ilinde saptanan Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) familyasına bağlı türler, konukçuları ve yayılış alanları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 16(1): 57-61.
• Uygun, N., Şengonca, Ç., Erkılıç L., Schade, M., 1998. The Coccoidea fauna and their host plants in cultivated and non-cultivated areas in the east Mediterranean Region of Turkey, Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica, 33(1-2): 183-191.
• Ülgentürk, S., Toros, S., 1996. Ankara’da park ve süs bitkilerinde bulunan sert kabuklubit türleri (Homoptera: Coccoidea). Türkiye 3. Entomoloji Kongresi, 24-28 September, Ankara, s. 541-548.
• Ülgentürk, S., Şahin Ö., Kaydan, M.B., 2008. Coccoidea (Hemiptera) species on park plants in urban areas of Istanbul province. Plant Protection Bullettin, 48(1): 1-18.
• Yaşar, B., 1990. İzmir ilinde süs bitkilerinde zarar yapan Diaspididae ve Coccidae (Homoptera: Coccoidea) familyalarına bağlı türlerin saptanması, konukçuları ve yayılış alanları üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Yaşar, B., 1995. Türkiye Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) Faunası Üzerinde Taksonomik Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Matbaası, Van.
• Yaşar, B., Aydın, G., Denizhan, E., 2003. Doğu Anadolu bölgesi illerinde (Ağrı, Bitlis, Erzurum, Iğdır, Kars ve Muş) bulunan Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) familyasına bağlı türler. Türkiye Entomoloji Dergisi, 27(1): 3-12.
• Yaşar, B., Küçükçakal, Ü., 2013. Isparta ili park ve süs bitkilerinde zararlı Diaspididae türleri (Hemiptera: Coccoidea). Türkiye Entomoloji Bülteni, 3(3): 161-168.
• Yaşar, B., 2017a. Türkiye'deki Sert Kabuklubitlerin İllere Göre Dağılımı ve Konukçuları (e-kitap). Isparta.
• Yaşar, B., 2017b. Türkiye'deki Sert Kabuklubitlerin Konukçu Bitkileri (e-kitap). Isparta.
• Yaşar, B., Erözmen, K., 2018. Balıkesir ili meyve ağaçlarındaki Diaspididae (Hemiptera: Coccomorpha) türlerinin saptanması. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(1): 172-181.
• Yerlikaya, H., Başpınar, H., Yıldırım. E.M., 2016. Aydın il merkezinde turunç Citrus aurantium L. (Rutaceae) ağaçlarında bulunan Coccoidea üst familyası ile Aphididae ve Aleyrodidae familyaları (Hemiptera)’na bağlı türlerin saptanması, bulaşma oranlarının ve doğal düşmanlarının belirlenmesi. Türkiye Entomoloji Bülteni, 6(3): 221-230.
• Zeki, C., Ülgentürk, S., Kaydan, M.B., Özmen, D., Toros, S., 2004. Records of scale insects (Hemiptera: Coccoidea) from orchards and neighbouring plants in provinces Afyonkarahisar, Ankara, Burdur, Isparta, Turkey. Proceeding of the International Symposium on Scale Insect Studies, 19-23 April, Adana, s. 185-196.