Land use types and seasonal conditions are effective factors on soil properties and soil quality. One of the criteria of soil quality is biological indicators. The effects of different land use types and seasonal changes on soil biological quality have been investigated with biological indicators. For this purpose, the amount and biodiversity of Collembola in the soil and the QBS-c index (Soil Biological Quality Index based on Collembolans) were used. For this purpose, three replications samplings were carried out for 4 seasons from the area representing 4 different land use types, consisting of afforested area, bush area, natural meadow area and tillage area in the Kılavuzlar village, Karabuk. Soil samples were taken with 5x5 cm cylinders and extracted. Collembolans in the examples are classified at the family level. Collembolans were evaluated in terms of amount and biodiversity as well as the QBS-c index depending on their ecological morphological properties and statistical analyzes were performed. As a result of the research, an annual average of 12853 individuals/m² Collembola was found in the study area. Different land use types did not affect amount and biodiversity of Collembola. The average amount of Collembola is the highest in spring and autumn (20,500 individuals/m²) and the lowest in summer (2761 individuals/m²) and is significantly different. Although the QBS-c index value is similar among land use types, it was found to be seasonally different. In this study, the QBS-c index value and the quantity and biodiversity values of Collembolans gave similar results as soil quality indicators and are interchangeable. Since the QBS-c index is an easier method that does not require counting all individuals in the sample, it can be recommended for practical applications.
Farklı arazi kullanımı ve mevsimsel şartlar, toprak özellikleri ve toprak kalitesi üzerinde etkili faktörlerdendir. Toprak kalitesi ölçütlerinden biyolojik göstergelerin kullanımı gün geçtikçe artmaktadır. Burada sunulan çalışmada, biyolojik göstergeler ile farklı arazi kullanımı ve mevsimin toprak biyolojik kalitesine etkisini ortaya koyulması amaçlanmıştır. Çalışmada, topraktaki Collembola miktar ve çeşitliliği ile QBS-c (Collembolalara dayalı biyolojik toprak kalitesi) indeksi kullanılmıştır. Örnekleme, ağaçlandırılmış alan, çalılık, doğal çayır ve işlenmiş topraktan dört mevsimde 3 tekerrürlü olarak yapılmıştır. Her bir alandan 5x5 cm boyutlarındaki silindirlerle toprak örnekleri alınarak ekstrakt edilmiştir. Örneklerdeki Collembolalar familya düzeyinde sınıflandırılmıştır. Collembolalar hem miktar ve biyolojik çeşitlilik bakımından hem de ekolojik morfolojik özelliklerine bağlı olarak QBS-c indeksi bakımından değerlendirilmiş ve istatistiki analizler yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, çalışma alanında tüm arazi kullanım türlerinin yıllık ortalaması olarak 12853 birey/m² Collembola bulunmuştur. Collembola miktar ve biyoçeşitliliği üzerinde farklı arazi kullanımının etkili olmadığı tespit edilmiştir. Fakat, mevsimler arasında önemli bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Ortalama Collembola miktarı bahar ve güz mevsiminde (20.500 birey/m²) en yüksek, yazın ise (2761 birey/m²) en düşük bulunmuştur. QBS-c indeks değerleri farklı arazi kullanımı arasında benzer olmasına rağmen, mevsimsel olarak farklılıklar göstermiştir. Bu çalışmada, QBS-c indeksi değeri ile Collembolaların miktar ve biyoçeşitlilik değerleri toprak kalite göstergesi olarak benzer sonuçlar vermiştir ve birbirlerinin yerine kullanılabilir niteliktedir. QBS-c indeksi örnek içerisindeki tüm bireyleri saymayı gerektirmeyen daha kolay bir yöntem olduğundan, pratik uygulamalar için önerilebilir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Orijinal Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2020 |
Kabul Tarihi | 7 Temmuz 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 21 Sayı: 3 |