Kültürel ekosistem hizmetlerinin sosyal medya verileri kullanılarak haritalanması: Datça yarımadası örneği

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 4, 407 - 416, 29.12.2020

Derya Gülçin

https://doi.org/10.18182/tjf.808414

Cited By: 5

Öz

Peyzaj planlamada çeşitli karar verme ölçekleri, somut ve ekonomik katkıya dâhil olmayan ekosistem hizmetlerinin değerinin ölçülmesini ve görselleştirilmesini gerektirir. Kültürel peyzajların başarılı bir şekilde sürdürülmesi ve yönetilmesi için soyut ve kültürel nitelikteki hizmetlerin, bir başka ifadeyle kültürel ekosistem hizmetlerinin mekânsal dağılımının anlaşılması gerekmektedir. Kültürel ekosistem hizmetlerinin sosyal medya verileri kullanılarak modellenmesi, mevcut planlama ve politika araçlarına entegre edilebilecek bir yaklaşım oluşturabilir. Datça Yarımadası’nda yürütülen bu çalışmada, uygulama programlama arayüzü (API) aracılığıyla Flickr sosyal fotoğraf ağından indirilen coğrafi etiketli fotoğraflar kullanılmış ve kültürel ekosistem hizmetleri haritalanmıştır. Fiziksel, deneysel, entelektüel ve sanatsal/ilham verici değerler kapsamında incelenen fotoğrafların; %57’si estetik, %20,1’si sanatsal/ilham verici, %15,4’ü kültürel miras ve kimlik değeri, %6,9’u rekreasyonel değer ve %0,7’si ruhani ve dini değerleri göstermektedir. Fotoğraflara ait coğrafi etiketler, Kernel yoğunluk tahmin modeli ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, kültürel miras ve kimlik değerini yansıtan fotoğrafların Knidos Antik Kenti ve yakın çevresinde; rekreasyonel değer, estetik değer ve sanatsal/ilham verici değerleri yansıtan fotoğrafların eski Datça’nın bulunduğu Datça Yarımadası yerleşiminde yoğunlaşma potansiyeline sahip olduğu aynı zamanda bu potansiyelin yarımada boyunca mekânsal varyasyona sahip olabileceği görülmektedir. Ruhani ve dini değerlerin yarımadanın merkezinde yalnızca bir noktada yoğunlaşabileceği dikkat çekmektedir. Bu çalışma, ekosistem hizmetlerinin haritalanması ile ilgili çalışan araştırmacılara ulaşmayı hedeflemekte ve kültürel değerlerin sürdürülebilirliğinde peyzaj yönetimi kapsamında referans oluşturabilecek bir yöntem akışı sunmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Ekosistem hizmetleri, Kültürel miras, Peyzaj planlama, Kernel yoğunluk tahmini, Coğrafi etiketli fotoğraf, Datça

Mapping cultural ecosystem services using social media data: The case of Datça peninsula

Öz

Various decision-making scales in landscape planning entails the measurement and visualization of the value of ecosystem services that do not have an economic contribution. In order to maintain and manage cultural landscapes successfully, it is significant to understand the spatial distribution of cultural ecosystem services. Modeling cultural ecosystem services (CES) using social media data creates an approach that can be integrated into existing planning and policy tools. This study was conducted in Datça Peninsula, Turkey and used geotagged photographs (GPs) downloaded from Flickr social photo network via application programming interface (API). The aim of this study is to map cultural ecosystem services based on Kernel density approach. GPs were examined within the scope of physical, experimental, intellectual, and inspirational values. 57% of them had aesthetic, 20.1% of them had inspirational, 15.4% of them had cultural heritage and identity, 6.9% of them had recreational, and 0.7% of them had spiritual and religious values. The geographical locations of the photographs were used to apply the Kernel density estimation model. As a result of the analysis, it was found that the photographs reflecting the cultural heritage and identity value were concentrated in the ancient city of Knidos and its environs. It was also found that the photographs illustrating the recreational value, aesthetic value and inspiring values were concentrated in the settlement of Datça Peninsula, where the old town of Datça is located. The density of points suggested that there was a spatial variation of CES throughout the peninsula. It is noteworthy that spiritual and religious values were concentrated only at one location in the center of the peninsula. This study aims to reach researchers focusing on the mapping of ecosystem services and presents a methodological approach that can be useful, within the scope of landscape management underpinning the sustainability of cultural values.

Anahtar Kelimeler

Eecosystem services, Cultural heritage, Landscape planning, Kernel density estimation, Geotagged photograph, Datça

Kaynakça

• Akçura, M., Karadağ, L., 2015. Yerel halkın bakış açısıyla kırsal turizmin uygulanabilirliği: Datça örneği. International Journal of Social and Economic Sciences, 5(1): 105-110.
• Arslan, E.S., Örücü, Ö.K., 2020a. Kültürel ekosistem hizmetlerinin sosyal medya fotoğrafları kullanılarak modellenmesi: Eskişehir örneği. Türkiye Ormancılık Dergisi, 21(1): 94-105.
• Arslan, E.S., Örücü, Ö.K., 2020b. MaxEnt modelling of the potential distribution areas of cultural ecosystem services using social media data and GIS. Environment, Development and Sustainability, 1-13.
• Bachi, L., Ribeiro, S.C., Hermes, J, Saadi, A., 2020. Cultural Ecosystem Services (CES) in landscapes with a tourist vocation: Mapping and modeling the physical landscape components that bring benefits to people in a mountain tourist destination in southeastern Brazil. Tourism Management, 77: 104017.
• Bernetti, I., Chirici, G., Sacchelli, S., 2019. Big data and evaluation of cultural ecosystem services: An analysis based on geotagged photographs from social media in Tuscan forest (Italy). iForest-Biogeosciences and Forestry, 12(1): 98.
• Bieling, C., Plieninger, T., Pirker, H., Vogl., C.R., 2014. Linkages between landscapes and human well-being: An empirical exploration with short interviews. Ecological Economics, 105: 19-30.
• Burkhard, B., Maes, J., 2017. Mapping Ecosystem Services. Pensoft Publishers, Sofia.
• Cabana, D., Ryfield, .F, Crowe, T.P., Brannigan, J., 2020. Evaluating and communicating cultural ecosystem services. Ecosystem Services, 42: 101085.
• Casalegno, S., Inger, R., DeSilvey, C., Gaston, K.J., 2013. Spatial covariance between aesthetic value & other ecosystem services. PloS One, 8(6): e68437.
• Cheng, X., Van Damme, S., Li, L., Uyttenhove, P., 2019. Evaluation of cultural ecosystem services: A review of methods. Ecosystem Services, 37: 100925.
• Clemente, P., Calvache, M., Antunes, P., Santos, R., Cerdeira, J.O., Martins, M.J., 2019. Combining social media photographs and species distribution models to map cultural ecosystem services: The case of a Natural Park in Portugal. Ecological Indicators, 96: 59-68.
• Daniel, T.C., Muhar, A., Arnberger, A., Aznar, O., Boyd, J.W., Chan, K.M., Costanza, R., Elmqvist, T., Flint, C.G., Gobster, P.H., Grêt-Regamey, A., 2012. Contributions of cultural services to the ecosystem services agenda. Proceedings of the National Academy of Sciences, 109(23): 8812-8819.
• De Groot, R.S., Alkemade, R., Braat, L., Hein, L., Willemen, L., 2010. Challenges in integrating the concept of ecosystem services and values in landscape planning, management and decision making. Ecological Complexity, 7(3): 260-272.
• Dinç, O., 2019. İç turizm ve Datça yöresinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• DK, 2020. Datça Kaymakamlığı. http://www.datca.gov.tr/cografi-konum, Erişim: 03.09.2020.
• Doğan, Ö., 2008. Datça Yarımadasında Yerleşmenin Tarihsel Süreci. Coğrafya Dergisi, 16: 45-58.
• DÖSİM, 2020. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü. Müze ve Ören Yeri 2019 Yılı Toplam İstatistikleri, Ankara, http://www.dosim.gov.tr/assets/documents/2019-ZIYARETCI-WEB-SITESI.pdf, Erişim: 06.09.2020.
• Erdoğan, G., Şahin, S., 2018. Kırsal kalkınmada mekânsal model akıllı köy kümeleri: Datça örneği. TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 3-6 Ekim, Ankara, s. 1468-1477.
• Figueroa-Alfaro, R.W., Tang, Z., 2017. Evaluating the aesthetic value of cultural ecosystem services by mapping geo-tagged photographs from social media data on Panoramio and Flickr. Journal of Environmental Planning and Management, 60(2): 266-281.
• Fox, N., August, T., Mancini, F., Parks, K.E., Eigenbrod, F., Bullock, J.M., Sutter, L., Graham, L.J., 2020. R photosearcher package. https://github.com/ropensci/photosearcher, Erişim: 01.06.2020.
• Guerrero, P., Møller, M.S., Olafsson, A.S., Snizek, B., 2016. Revealing cultural ecosystem services through Instagram images: The potential of social media volunteered geographic information for urban green infrastructure planning and governance. Urban Planning, 1(2): 1-17.
• Haines-Young, R., Potschin, M., 2012. Common International Classification of Ecosystem Services (CICES, Version 4.1). European Environment Agency, 33: 107.
• Hall, P., Sheather, S. J., Jones, M. C., Marron, J. S., 1991. On optimal data-based bandwidth selection in kernel density estimation. Biometrika, 78: 263-269.
• Han, R., Feng, C.C., Xu, N., Guo, L., 2020. Spatial heterogeneous relationship between ecosystem services and human disturbances: A case study in Chuandong, China. Science of The Total Environment, 137818.
• Härdle, W.K., Müller, M., Sperlich, S., Werwatz, A., 2012. Nonparametric and semiparametric models. Springer, Berlin.
• Holland, R.A., Eigenbrod, F., Armsworth, P.R., Anderson, B.J., Thomas, C.D., Gaston, K.J., 2011. The influence of temporal variation on relationships between ecosystem services. Biodiversity and Conservation, 20(14): 3285-3294.
• Hossu, C.A., Iojă, I.C., Onose, D.A., Niță, M.R., Popa, A.M., Talabă, O., Inostroza, L., 2019. Ecosystem services appreciation of urban lakes in Romania. Synergies and trade-offs between multiple users. Ecosystem Services, 37: 100937.
• İşcanı, B., 2016. Muğla-Datça Hızırşah Köyü kırsal sit alanı koruma projesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Jia, X., Fu, B., Feng, X., Hou, G., Liu, Y., Wang, X., 2014. The tradeoff and synergy between ecosystem services in the Grain-for-Green areas in Northern Shaanxi, China. Ecological indicators, 43: 103-113.
• Kantarcı, D., 1990. Reşadiye (Datça) Yarımadasının ekolojik özellikleri. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 40(1): 55-78.
• Karasov, O., Heremans, S., Külvik, M., Domnich, A., Chervanyov, I., 2020. On how crowdsourced data and landscape organisation metrics can facilitate the mapping of cultural ecosystem services: An Estonian case study. Land, 9(5): 158.
• Kaya, M.Y., Uzun, O., 2019. Ekosistem hizmetleri ve mekânsal planlama ilişkisinin peyzaj planlama çerçevesinde değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(3): 2166-2193.
• Lovett, G.M., Jones, C.G., Turner, M.G., Weathers, K.C., 2005. Ecosystem function in heterogeneous landscapes. In: Ecosystem Function In Heterogeneous Landscapes (Ed: Turner, M., Jones C.G., Weathers, K.C., Lovett G.), Springer, New York, pp. 1-4.
• MEA, 2005. Ecosystems and Human Well-Being: Synthesis. Island Press, Washington.
• Milcu, A.I., Hanspach, J., Abson, D., Fischer, J., 2013. Cultural ecosystem services: A literature review and prospects for future research. Ecology and Society, 18(3): 44.
• Muhacir, S.A., Tazebay, İ., 2017. Kırsal turizm türlerinin belirlenmesinde bir araç: Ekosistem hizmetleri yaklaşımı. Turkish Journal of Forestry, 18(1): 74-81.
• Naycı, N., 2012. Datça-Bozburun bölgesi geleneksel kırsal yerleşimlerinin mimari özellikleri ve koruma sorunları. Kültür Envanteri, 10: 81-105.
• Oteros-Rozas, E., Martín-López, B., Fagerholm, N, Bieling, C., Plieninger, T., 2018. Using social media photos to explore the relation between cultural ecosystem services and landscape features across five European sites. Ecological Indicators, 94: 74-86.
• Özgürel, G., Alkan, Ö., Ok, S., 2018. Datça Badem Çiçeği Festivali’nin yöre turizmine olası etkileri: Yerel esnaf üzerine bir araştırma. International Journal of Social and Economic Sciences, 8(2): 10-19.
• Paracchini, M.L., Zulian, G., Kopperoinen, L., Maes, J, Schägner, J.P., Termansen, M., Zandersen, M., Perez-Soba, M., Scholefield, P.A., Bidoglio, G., 2014. Mapping cultural ecosystem services: A framework to assess the potential for outdoor recreation across the EU. Ecological Indicators, 45: 371-385.
• Plieninger, T., Dijks, S., Oteros-Rozas, E., Bieling, C., 2013. Assessing, mapping, and quantifying cultural ecosystem services at community level. Land Use Policy, 33: 118-129.
• Retka, J., Jepson, P., Ladle, R.J., Malhado, A.C., Vieira, F.A., Normande, I.C., Souza, C.N., Bragagnolo, C., Correia, R.A., 2019. Assessing cultural ecosystem services of a large marine protected area through social media photographs. Ocean & Coastal Management, 176: 40-48.
• Richards, D.R., Tunçer, B., 2018. Using image recognition to automate assessment of cultural ecosystem services from social media photographs. Ecosystem Services, 31: 318-325.
• Santarém, F., Saarinen, J., Brito, J.C., 2020. Mapping and analysing cultural ecosystem services in conflict areas. Ecological Indicators, 110: 105943.
• Schlkopf, B., Smola, A.J., Bach, F., 2002. Learning with Kernels: Support Vector Machines, Regularization, Optimization, and Beyond. The MIT Press, London.
• Scholte, S.S., Daams, M., Farjon, H., Sijtsma, F.J., van Teeffelen, A.J., Verburg, P.H., 2018. Mapping recreation as an ecosystem service: Considering scale, interregional differences and the influence of physical attributes. Landscape and Urban Planning, 175: 149-160.
• Sinclair, M., Ghermandi, A., Sheela, A.M., 2018. A crowdsourced valuation of recreational ecosystem services using social media data: An application to a tropical wetland in India. Science of the Total Environment, 642: 356-365.
• Stephenson, J., 2008. The Cultural Values Model: An integrated approach to values in landscapes. Landscape and Urban Planning, 84(2): 127-139.
• Taşlıgil, N., 2008. Datça–Bozburun özel çevre koruma bölgesi ve turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 17(1-2): 73-83.
• Tian, Y., Zhou, D., Jiang, G., 2020. Conflict or Coordination? Multiscale assessment of the spatio-temporal coupling relationship between urbanization and ecosystem services: The case of the Jingjinji Region, China. Ecological Indicators, 117: 106543.
• Tolunay, A., Alkan, H., Korkmaz, M., 2004. Isparta tarihi Ayazmana Mesireliği’nin açıkhava rekreasyonu açısından kullanıcı özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1): 59-70.
• Von Haaren, C., Lovett, A.A., Albert, C., 2019. Theories and Methods for Ecosystem Services Assessment in Landscape Planning. In: Landscape Planning with Ecosystem Services – Theories and Methods for Application in Europe (Ed: Von Haaren, C., Lovett, A.A., Albert, C.), Springer, Dordrecht, pp. 19-42.
• Yıldıztekin, M.Y., 2018. Sürdürülebilirlik bağlamında geleneksel yerleşimler; Eski Datça mahallesi örneği. ISUEP 2018 Uluslararası Kentleşme ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değişim/Dönüşüm/Özgünlük, 28-30 Haziran, Eskişehir, s. 1-8.
• Yılmaz, M.Y., 2010. Özel çevre koruma bölgeleri yönetimi ve sürdürülebilir çevre koruma anlayışının oluşumuna etkisi: Datça-Bozburun örneği. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yoshimura, N., Hiura, T., 2017. Demand and supply of cultural ecosystem services: Use of geotagged photos to map the aesthetic value of landscapes in Hokkaido. Ecosystem Services, 24: 68-78.
• Zhang, H., Huang, R., Zhang, Y., Buhalis, D., 2020. Cultural ecosystem services evaluation using geolocated social media data: A review. Tourism Geographies, 1-23.